صلح واقعی از نگاه قرآن باید از موضع اقتدار و عزت باشد، نه وادادگی و تسلیم

حجت‌الاسلام علی امیری، کارشناس مسائل فرهنگی و دینی، در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، ضمن تبیین جایگاه «صلح» در آموزه‌های قرآن کریم، تأکید کرد: قرآن صلح و آشتی را ارزشمند می‌داند، اما همواره این صلح باید از موضع اقتدار، عزت و قدرت انجام شود، نه از موضع ضعف، سستی یا وادادگی.

این کارشناس قرآنی با اشاره به آیه 35 سوره محمد (ص) گفت: در این آیه شریفه خداوند متعال به مؤمنان دستور می‌دهد که «فلا تهنوا و تدعوا الی السلم وأنتم الأعلون» یعنی «ضعف و سستی نکنید و به سمت صلح دعوت نکنید در حالی که شما برتر و غالب هستید.» این

استاد حوزه و دانشگاه تصریح کرد: این آیه شریفه به روشنی تفاوت بین صلح از موضع قدرت و تسلیم و وادادگی را مشخص می‌کند؛ به این معنا که اگر شما در موقعیتی برتر و غالب هستید، نباید به علت فشارهای مادی یا روانی، به عقب‌نشینی و نرمش تن دهید.

او ادامه داد: در برخی موارد، افراد یا گروه‌ها تحت تأثیر فشارهای سیاسی، اقتصادی یا روانی، دستاوردهای خود را به راحتی رها می‌کنند و آن را به بهانه صلح مطرح می‌کنند، در حالی که این کار به معنای وادادگی است که قرآن از آن به شدت برحذر داشته است.

امیری با تأکید بر اهمیت حفظ کرامت انسانی در فرآیند صلح گفت: صلحی که در قرآن توصیه شده، صلحی عزتمندانه است که همراه با حفظ کرامت، امنیت و حقوق انسانی باشد. تسلیم در برابر ظلم و تجاوز، نه تنها موجب ضعف و ذلت می‌شود، بلکه زمینه‌ساز افزایش فشارها، تجاوزات و گسترش ظلم خواهد بود.

او همچنین به فرمان قرآن برای مقابله با دشمنان پیمان‌شکن اشاره کرد و اظهار داشت: در مواجهه با دشمنانی که پیمان‌شکن هستند و با فتنه و نفاق به مقابله می‌پردازند، قرآن رویکرد صریح و قاطعی دارد. تعامل و صلح زمانی پذیرفته است که طرف مقابل به عهد و پیمان پایبند باشد، اما وقتی دشمن به عهدش وفادار نیست و رفتار خصمانه و تجاوزکارانه دارد، لازم است به مقابله‌ای جدی و قاطع متوسل شویم.

امیری آیه 12 سوره توبه را چنین تفسیر کرد: خداوند در این آیه می‌فرماید: «فاقتلوا أَئمه الکفر انهم لا أیمان لهم لعلهم ینتهون» یعنی «با سران کفر و دشمنان که پیمان‌شکن و ناپاک هستند بجنگید، شاید دست از دشمنی بردارند.» این فرمان به وضوح نشان می‌دهد که مبارزه با دشمن، نه به عنوان تجاوز یا جنگ‌طلبی، بلکه به عنوان اقدامی بازدارنده و ضروری است که هدف آن واداشتن دشمن به ترک رفتار خصمانه و بازگشت به صلح و آرامش است.

استاد حوزه و دانشگاه تصریح کرد: امید بازگشت و تغییر رفتار دشمن وجود دارد، اما این تنها از طریق برخورد قاطع و اراده راسخ امکان‌پذیر است. اگر ما از موضع ذلت و خواهش‌های ذلیلانه وارد شویم، دشمن نه تنها متوقف نخواهد شد، بلکه گستاخ‌تر می‌شود و تا رسیدن به اهداف خود پیش می‌رود.

او در پایان تأکید کرد: قرآن بین صلح و تسلیم تفاوت بنیادین قائل است. صلح واقعی، صلحی است که از موضع اقتدار و عزت برگزیده شود. هرگونه عقب‌نشینی و تسلیم در برابر ظلم، نه تنها موجب سستی و ذلت است، بلکه زمینه‌ساز آسیب‌های جبران‌ناپذیر امنیتی و فرهنگی خواهد بود.

او افزود: صلح و امنیت پایدار تنها زمانی محقق می‌شود که حقوق و کرامت انسانی حفظ شود و هیچگاه نباید به قیمت از دست دادن عزت و اقتدار، تن به ذلت داد. آموزه‌های قرآن ما را به مقابله قاطع با ظلم و پیمان‌شکنی دعوت می‌کند و تأکید می‌کند که صلح، صلحی عزتمندانه و همراه با حفظ کرامت و حق است.