ضرورت تسریع انتقال آب دریای عمان به شرق کشور
موضوع کمآبی در شرق کشور در حال تبدیل شدن به یک ابربحران است. از طرفی کاهش ذخایر آبی کشور و از طرف دیگر گرمای بالا و تبخیر زیاد و البته علاوه بر این موارد، خشکسالی که در چند ساله اخیر گریبان کشور را گرفته و صدالبته عدم مدیریت منابع موجود و بیتدبیری در آینده نگری در سالهای گذشته، وضعیت بدی برای آب در استانهای شرق کشور ایجاد کرده است.
در این میان البته دولت سیزدهم نیز اقداماتی را پیشتر در دستور کار قرار داده بود اما سرعت پایین انجام آنها، یکی از بزرگترین موانع موجود است.
با این حال، برنامه شیرینسازی و نمک زدایی آب دریای عمان و رساندن آب به شهرهای مختلف سرزمین پهناور سیستان و بلوچستان حالا شکلی عملیاتیتر به خود گرفته است گرچه به گفته وزیر تاکنون این ابرپروژه تنها 12 درصد رشد داشته اما با تخصیص اعتبار 160 هزار میلیارد تومانی میتوان تا حد زیادی موانع را برداشت.
به هر حال ایران باید مانند دیگر کشورهای متصل به دریا، از همجواری با دریای عمان برای شیرینسازی آب مورد نیاز بهره ببرد به ویژه اینکه امروزه کشورهای حوزه خلیج فارس، گامهای جدی در این حوزه برداشته و به موفقیتهای بسیاری نیز رسیدهاند و این یعنی در همین زمان نیز ایران نسبت به این کشورها در نمکزدایی و شیرینسازی آب عقب است.
عملیات لولهگذاری انتقال آب دریای عمان به سه استان سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و خراسان رضوی با دستور سید ابراهیم رئیسی از اردیبهشت ماه امسال آغاز شد. بنابر اعلام مسئولان و مجریان، برای اجرای این طرحها حدود هزار و 700 کیلومتر لولهگذاری خواهد شد که آب خلیج فارس و دریای عمان را به استانهای تعیین شده، منتقل میکند.
طرح انتقال آب از دریا جزو طرحهای کلان تعریف شده برای تامین بخشی از کسری آب در دالان شرق کشور است که اجرای آن از آبان سال 1400 آغاز شد و طبق تفاهمنامههای منعقد شده، آب انتقالی به استانهای خراسان رضوی و خراسان جنوبی در بخش صنعت به مصرف خواهد رسید، اما این آب در سیستان و بلوچستان برای تامین مصارف آشامیدنی نیز پیشبینی و طبق برنامه زمانبندی شده، این طرح با سرمایهگذاری 3 میلیارد یورویی تا پایان سال 1404 به بهرهبرداری خواهد رسید.
به هر حال امروز که استان سیستان و بلوچستان با مشکل آب مواجه است و حتی در برخی از شهرها آب جیره بندی شده، این پروژه باید با سرعتی بسیار بالاتر انجام شود چون در غیر اینصورت باید منتظر مهاجرت بزرگ انسانی از این منطقه باشیم. موضوعی که در صورت رخداد آن، امنیت در مرزهای شرقی به شدت تهدید خواهد شد.
از طرف دیگر، ظرفیتهای اقتصادی این منطقه مانند بندر چابهار که بزرگترین بندر اقیانوسی ایران است نیز غیرفعال شده و بخشی از درآمدهای کشور کاهش خواهد یافت؛ این یعنی دولت باید هزینه در اجرای این کلان پروژه را سرمایه گذاری بداند و با این دید این پروژه را به انجام برساند.