علم باید سبب خشیت، رشد و تزکیه انسان شود

به گزارش خبرنگار دین و اندیشه خبرگزاری دانشجو، حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمد باقر علوی تهرانی استاد حوزه علمیه به مناسبت ماه مبارک رمضان در مسجد امیر به سخنرانی پرداخته و در خصوص انسان از نگاه قرآن، گفت: قرآن ما را دعوت به فراگیری علم کرده است. علمی که یاد می‌گیریم باید ویژگی‌هایی را داشته باشد.

وی افزود: اولین ویژگی علم این است که باید خشیت آفرین باشد. خشیت یعنی ترسی که از روی علم و آگاهی و درک هیبت و عظمت باشد. در سوره فاطر آیه 28 خداوند می‌فرماید جز این نیست که اهل خشیت، عالمان هستند. مراد آن‌هایی هستند که معرفتی را آموختند و در اثر این معرفت به آن هیبت و عظمت رسیدند، لذا دچار خشیت هستند.

حجت‌الاسلام والمسلمین علوی تهرانی با بیان اینکه علم باید همراه با تزکیه باشد. عنوان کرد: خداوند در سوره جمعه آیه 2 فرمود اوست که در میان مردم بی سواد، پیامبری از خودشان برانگیخت تا آیات او را بر آنان بخواند و آنان را از آلودگی‌های فکری و عملی پاکشان کند و به آنان کتاب و حکمت بیاموزد، و آنان به یقین پیش از این در گمراهی آشکاری بودند.

این کارشناس دینی با بیان اینکه علم باید همراه با عمل باشد. اظهار کرد: خداوند در سوره جمعه آیه 5 فرمود وصف کسانی که عمل کردن به تورات به آنان تکلیف شده است، آن گاه به آن عمل نکردند، مانند درازگوشی است که کتاب هایی را که هیچ آگاهی به محتویات آنها ندارد را حمل می کند.

وی با بیان اینکه علم باید سبب رشد، ارتقاء و کمال انسان شود. ابراز کرد: در سوره کهف آیه 66 در داستان جناب موسی و جناب خضر آمده است که موسی به او گفت آیا اذن می دهی که من تو را به این هدف پیروی کنم که از آنچه به تو آموخته اند، مایه رشدی به من بیاموزی.

این استاد حوزه علمیه با بیان اینکه علم باید نافع باشد، یعنی منفعت داشته باشد. گفت:

خداوند در سوره بقره آیه 102 فرمود و آن‌ها چیز‌هایی را می‌آموختند که به ضررشان بود و سودی به ایشان نمی‌رساند.

این کارشناس مسائل دینی با بیان اینکه علم باید یقین‌آور باشد. عنوان کرد: خداوند در سوره نجم آیه 28 فرمود و آنان را به این کار هیچ آگاهی و معرفت نیست. آنان فقط از گمان پیروی می کنند، و بی تردید گمان انسان را برای دریافت حق، هیچ سودی نمی دهد.

وی با بیان اینکه علمی که انسان می‌آموزد باید یقینی باشد. اظهار کرد: حرفی هم که انسان می‌زند باید یقینی باشد. اگر حرف انسان یقینی نباشد مرتبه‌اش از پرنده ای که قرآن در سوره نمل آیات 20 تا 22 در داستان جناب سلیمان نقل می‌کند، پایین‌تر است؛ و سلیمان جویای پرندگان شد و هدهد را در میان پرندگان بارگاهش نیافت پس گفت: مرا چه شده که هدهد را نمی‌بینم آیا هست و او را نمی بینم یا از غایبان است؟ قطعاً او را عذابی سخت خواهم کرد یا برای عبرت دیگر پرندگان او را سر می برم، یا باید برای غایب بودنش دلیلی روشن برایم بیاورد. پس هدهد زمانی نه چندان دور درنگ کرد و با شتاب بازگشت، پس گفت: ای سلیمان! من به چیزی آگاهی یافته ام که تو به آن آگاهی نیافته ای، و من از سرزمین سبا خبری مهم و یقینی برایت آورده‌ام.

حجت‌الاسلام والمسلمین علوی تهرانی با بیان اینکه از دیگر صفات انسان نامطلوب؛ ناتوانی و ضعف است. ابراز کرد: در سوره نساء آیه 28 خداوند فرمود خدا می‌خواهد مشکلات و سختی‌های زندگی را بر شما آسان کند. چون شما ناتوانید. آیه به ناتوانی بشر اشاره می‌کند اما موضوع این ناتوانی چیست؛ آیات قبل از این آیه؛ احکام ازدواج را بیان می‌کند. ازدواج یکی از این خواسته‌ها است که مبتنی بر قوه شهوت است چون جذب منفعت است.

وی افزود: در آیات قبل از آن می‌فرماید؛ عده‌ای فقر دارید، نمی‌توانید ازدواج مطلوب را انجام دهید. من احکامی را برای شما آوردم که اگر رعایت کنید به نتیجه می‌رسید اما طائفه‌ای که هستند، اراده کردند پاسخ بی‌مرز و بی‌حد و حصر به این خواسته‌های شهوانی بدهند تا شما را دچار انحراف بزرگ کنند. خدا این را آسان کرد برای شما و احکام دیگری را وضع کرد چون شما ضعیفید.