غربالگری جنین ممنوع نیست / برخورد با پزشکان متخلف در سقط جنین
رئیس مرکز جوانی جمعیت و سلامت خانواده وزارت بهداشت با بیان این که غربالگری مادران باردار و جنین ممنوع نشده بلکه استاندارد شده است، گفت: ماماها و پزشکانی که جنایت سقط جنین را مرتکب می‌شوند شناسایی و به مراجع قضایی معرفی می‌شوند.
صابر جباری در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم در آستانه روز ملی جمعیت درباره عملکرد وزارت بهداشت در اجرای قانون جوانی جمعیت اظهار کرد: بیش از نیمی از تکالیف قانونی قانون جوانی جمعیت بر عهده وزارت بهداشت بوده است و تقریباً تمام دستورالعمل‌های مرتبط با حوزه ازدواج، باروری، ناباروری، فرزندآوری و... اصلاح و ابلاغ شده است و این دستورالعمل‌ها در دانشگاه‌های علوم پزشکی در حال اجراست.
کاهش نوبت شب کاری مادران
وی افزود: در حوزه دانشجویی ساخت و تجهیز خوابگاه‌های متاهلی در حال انجام است و در حوزه ودیعه مسکن دانشجوان متأهل نیز مبلغ افزایش یافته است. کاهش نوبت‌های شب کاری مادرانی که در استخدام وزارت بهداشت هستند نیز عملیاتی شده است.
گزاره‌های غلط فرهنگی در حال اصلاح
وی ادامه داد: از زمان اجرای قانون تلاش شده تا گزاره‌های نادرستی که در جامعه به عنوان یک فرهنگ شکل گرفته بود اصلاح شود؛ برای مثال پیش از این گفته می شد که بارداری در سنین زیر 18 و بالای 35 سالگی خطرناک است اما تلاش می‌شود که در فرهنگسازی‌ها این گزاره غلط اصلاح شود.
ارائه خدمات ناباروری در مراکز درمانی
جباری با بیان این کهدرحوزه ناباروری پیش از ابلاغ قانون صرفاً خدمات سطح سه و فوق تخصصی ارائه می‌شد؛ تصریح کرد: در زمان حاضر بسته خدمتی پیشگیری از ناباروری نیز به آن اضافه شده و 90 درصد هزینه‌های آن در بخش دولتی نیز تحت پوشش بیمه قرار گرفته است و تمام خدمات بدون محدودیت در بسته خدمتی درمان ناباروری به زوجین نابارور ارائه می‌شود.
انجام رایگان زایمان طبیعی
رئیس مرکز جوانی جمعیت و سلامت خانواده وزارت بهداشت با بیان این که زایمان طبیعی در تمام بیمارستان‌های دولتی به صورت رایگان انجام می‌شود؛ بیان کرد: در خدمات بیمارستانی و بلوک‌های زایمان مرتبط با بارداری، 10 هزار و 200 ماما و بیش از 2 هزار متخصص زنان خدمت ارائه می‌کنند. 113 عنوان خدمت به مادران باردار به صورت رایگان در نظام شبکه بهداشتی کشور ارائه می‌شود و با توجه به ترس مادران باردار از انجام زایمان طبیعی، روش‌های زایمان کم درد و بی درد نیز در حال توسعه است.
برخورد با ماماها و پزشکان متخلف در حوزه سقط جنین
وی در پاسخ به سؤالی مبنی بر نحوه نظارت بر عملکرد کادر درمان برای پیشگیری از سقط جنین بیان کرد: در حوزه نظارتی ماماها و پزشکانی که جنایت سقط جنین را مرتکب می‌شوند شناسایی و به مراجع قضایی معرفی می‌شوند. همچنین بسته خدمتی جلوگیری از سقط خودبخودی نیز در نظام شبکه بهداشتی کشور ادغام شده است که به مادرانی کمک می‌کند که به دلایل مختلف دچار سقط خود به خودی می‌شوند؛ درواقع مادرانی که زیر 20 هفته بارداری، دچار سقط جنین بدون علت خاصی می‌شوند مورد بررسی قرار می‌گیرند؛ بخشی از علل این سقط‌ها، عوامل ناشناخته است اما بخش دیگر مربوط به عوامل تغذیه‌ای، مشکلات هورمونی و... است که این عوامل شناسایی و درمان می‌شوند تا از سقط خود به خودی جلوگیری به عمل بیاید.
غربالگری جنین ممنوع نشده است
رئیس مرکز جوانی جمعیت و سلامت خانواده وزارت بهداشت با تأکید بر این که اخباری که مبنی بر ممنوعیت غربالگری در فضای مجازی و برخی رسانه‌ها منتشر می‌شود کذب است؛ تصریح کرد: غربالگری مادران باردار و جنین ممنوع نشده بلکه استاندارد شده و از حالت الزامی به حالت اختیاری تبدیل شده است؛ ما دستورالعمل افراد نیازمند غربالگری را مشخص و به مراکز و دانشگاه‌ها ابلاغ کرده‌ایم و کیت‌های غربالگری نیز استاندارد شده است.
غربالگری جنین برای چه کسانی انجام می‌شود؟
وی افزود: در حال حاضر غربالگری جنین می‌تواند برای افرادی که در خانواده و نزدیکان خود سابقه مشکلات ژنتیکی و بیماری داشته‌اند و یا مادرانی که ترس و اضطراب زیادی نسبت به بروز مشکلات ژنتیکی برای جنین خود دارند با درخواست مادر انجام شود. در مواردی که نیاز به غربالگری وجود دارد این امر انجام می‌شود. در عین حال به پزشکان ابلاغ شده است که نباید انجام غربالگری را به مادران باردار تحمیل و الزام کنند. مردم اگر شکایتی در این زمینه دارند می‌توانند به خط 6 سامانه تلفنی 190 این موضوع را اعلام کنند.
جباری در پاسخ به این سؤال که آیا پزشکان برای تجویز غربالگری دچار محدودیت هستند؟ گفت: سقفی برای تجویز غربالگری برای مادران، توسط هر پزشک وجود ندارد اما داده‌های مربوط به انجام غربالگری جنین در سامانه ملی باروری سالم ثبت می‌شود. این داده‌ها رصد می‌شوند تا مشخص شود که پزشکان برای مادران در چه شرایطی غربالگری را تجویز کرده‌اند و آیا نیاز به انجام غربالگری بوده یا خیر. داده‌ها شامل آزمایشات، سونوگرافی‌های دوران بارداری، اطلاعات مربوط به بارداری، زایمان، سزارین، ناباروری و سقط خودبخودی در سامانه ثبت می‌شود؛ این سامانه نوعی داشبورد مدیریتی برای رصد و برنامه ریزی در راستای تحلیل داده‌های مربوط به باروری جمعیت است.
رئیس مرکز جوانی جمعیت و سلامت خانواده وزارت بهداشت در پاسخ به این سؤال که آیا در مطب‌های شخصی نیز این موارد رصد می‌شود؟ اعلام کرد: قرار است مطب‌های خصوصی پزشکان زنان و زایمان نیز به این سامانه متصل شوند تا داده‌های یکپارچه‌ای برای تحلیل وضعیت باروری در کشور داشته باشیم.
علیرغم کاهش 200 هزار موردی غربالگری، ناهنجاری جنینی افزایش نداشت
وی با اشاره به کاهش 200 هزار موردی غربالگری مادران باردار پس از اجرای قانون جوانی جمعیت گفت: با وجود این ناهنجاری‌های جنینی افزایشی نداشته است.