قانونی که رئیس ستاد پزشکیان "به ضرر ملی" می خواند، چیست؟

خبرگزاری تسنیم- گروه فرهنگی - زهرا بختیاری: این روزها که تنور انتخابات داغ است هر یک از طرفداران و اطرافیان کاندیداها سعی می کنند با سخنرانی، دادن وعده و وعید و بعضا تشریح برنامه، اقبال بیشتری از مردم جامعه نسبت به فرد مورد نظر خود را جذب کنند. در این میان حرف هایی نیز مطرح می شود که قرار است نتیجه آن رأی بیشتر باشد.

در این جریان علی عبدالعلی زاده رئیس ستاد مسعود پزشکیان در یکی از نطق های انتخاباتی خود وقتی با جمع زیادی از اصحاب رسانه مواجه می شود سعی می کند وعده هایی بدهد که به اصطلاح عامه پسند تر هستند. بگذریم از اینکه چقدر از حذف و اضافه این قوانین که می گویند در اختیار دولتمردان آینده هست یا نیست.

او می گوید: «برای دانشگاه ها باید سهمیه ها را کم کنید؛ سهمیه های دانشگاهی به ضرر ملی ماست. کسی که نمی تواند از طریق کنکور در دانشگاه قبول شود را در سهمیه قرار می دهیم. بعد آن فرد جای صندلی کسی را می گیرد که استعدادش از این فردی که با سهمیه قبول شده، بیشتر بوده است ولی بیرون از دانشگاه می ماند. یعنی یک کم استعداد را جای با استعداد می گذاریم که نتیجه سهمیه هاست!

من خودم در بنیان نهادن سهمیه ها نقش داشتم؛ وقتی آزادگان به یک باره در پایان جنگ به داشته برگشتند، من و آقای آقامحمدی با هم نشستیم گفتیم این همه آزاده وقتی وارد می شوند، کار نیاز دارند چون به یک باره آتش بس را قبول کردیم و غافلگیر شدیم. گفتیم بهترین کار برای اینها این است که بروند دانشگاه درس بخوانند و سهمیه بگذاریم تا وارد دانشگاه شوند. گفتیم حداقل 4 سال فرصت می شود تا اینها وارد بازار کار شوند و دولت برای اینها کار ایجاد کند؛ از آن موقع دیگر سهمیه ورود به دانشگاه ها مانده است.»

او در سخن خود دقیقا دست روی موضوعی می گذارد که این روزها بسیاری از جوانان و خانواده هایشان درگیر آن بوده اند. کنکور به تازگی برگزار شده و نتایج آمده است. بسیاری از آنان که در نتیجه کنکور به هر نحوی موفق نبوده اند ممکن است دیواری کوتاه تر از سهیمه ها مقابل خود نبینند و فکر کنند اگر سهیمه نبود آنان حتما موفق می شدند.

عبدالعلی زاده با در حالی به اعمال سهمیه برای مشمولانش اشاره می کند که آنها را افرادی بدون استعداد معرفی می کند. او یا نمی داند و یا نفعش در این است که نگوید اعمال سهمیه تحت چه شرایطی برای افراد در نظر گرفته می شود. مطلب خود را طوری بیان می کند که انگار یک داوطلب بدون هیچ تلاشی می تواند به راحتی روی صندلی ای که از قبل برایش رزرو شده بنشیند و در هر رشته و دانشگاهی که دلش می خواهد ادامه تحصیل دهد. درحالی که هر فرد دارای سهمیه طبق قانون باید نمره ای را با توجه به سهمیه ای که دارد کسب کند، اگر موفق شد آن وقت سهمیه برای او اعمال می شود. (ایثارگران باید حداقل 70 درصد نمره قبولی را کسب کرده باشند که تاکنون کمتر از 75 درصد نمره قبولی آنها نبوده است) پس به خودی خود یک فرد بی استعداد به قول علی عبدالعلی زاده، نمی تواند بدون هیچ تلاشی وارد دانشگاه شود.

اما صحبت او جوانب دیگری دارد که می تواند ناشی از کج سلیقگی رئیس ستاد انتخاباتی مسعود پزشکیان برداشت شود. او بلافاصله بعد از مطرح کردن جملاتی مثل: «ضرر ملی و ورود افراد بی استعداد به جای یک فرد با استعداد» به سهمیه کنکور جامعه ایثارگری اشاره می کند. سهمیه ای که در سال های اخیر بعضا در جامعه به عنوان ناعدالتی مطرح شده است.

در حالی که سهمیه های دیگری مثل سهمیه فرزندان هیأت علمی نیز وجود دارد و تا به حال کمتر در مورد حق یا نا حق بودن آن سخنی مطرح شده است.

بهتر است وقتی این سیاست مدار قدیمی می خواهد سخن از عدالت آموزشی بگوید تشریح کند که فرق یک دانش آموز و دانشجویی که در یک خانواده ایثارگر مثل جانبازان شیمیایی و اعصاب و روان تحصیل می کند با یک فردی که در یک خانواده عادی مثل کارمند و... تحصیل می کند، چیست؟

موضوع بسیار ساده و قابل فهم است. برای مثال در حالت عادی دو محصل با استعداد یک سان در نظر بگیرید. یکی پدرش جانباز اعصاب و روان است، در ساعاتی از روز بدون اینکه کنترل رفتار خود را داشته باشد حالش به شدت خراب می شود و کارهایی می کند که آرامش خانواده به طور کل از بین می رود. آنها مجبور می شوند دست و پای پدر را که برایشان بسیار عزیز است ببندند و یا داروهایی به او بدهند که به اصطلاح فیل را از پای می اندازد. پدر دچار تشنجات روحی شده و دست روی اهل خانه بلند می کند بدون اینکه متوجه باشد. خانواده باید در طول سال به دنبال تهیه داروهایی باشد که یا پیدا نمی شود و یا هزینه هایش بسیار بالاست. همه اینها چه فشار روحی می تواند وارد کند؟ با ذکر این نکته که پدرش جوانی سالم بوده و برای دفاع از همین کشور سلامتش از بین رفته است.

حال فرزند خانواده در این شرایط می خواهد بنشیند برای امتحان مهمی چون کنکور درس بخواند! طبق کدام منطق اگر او نمره کمتری کسب کند می شود بی استعداد؟!

اما فرزند یک خانواده معمولی به طور عادی شرایط برایش فراهم تر است. حداقل سعی می شود آرامش و سکوت برایش برقرار باشد و دغدغه ذهنی کمتری دارد.

نکته دیگری که وجود دارد این است که اتقاقا تعداد دانشجویان ایثارگری که می توانند از سهمیه خود استفاده کنند اما از آن صرف نظر می کنند بسیار زیاد است. معاون وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در سال 1402 اعلام کرد: «36 نفر از دانشجویانی که موفق به کسب رتبه زیر 100 کنکور شده اند، داوطلبان ایثارگری هستند که از سهمیه خود استفاده نکردند.»

این وجه سخنان علی عبدالعلی زاده هم که بگذریم، او وعده تغییر در یک قانون را می دهد! می گوید من در وضع این قانون دخیل بودم. که ممکن است درست بگوید، زیرا عبدالعلی زاده نماینده مجلس در دوره دوم و سوم بوده. یعنی همان زمانی که می گوید قانون سهمیه کنکور وضع شده است. اما سوال اینجاست مگر وضع یک قانون و اعمال تغییر آن در حوزه اختیارات دولتمردان است که او چنین صحبتی را مطرح می کند؟ همین امسال بنیاد شهید و امورایثارگران طی یک مصوبه دولتی تصمیم گرفت شهریه دانشگاهی ایثارگران را به نوعی تغییر دهد اما دیوان عدالت اداری صراحتا رأی به عدم اختیار آنها داد و قانون طبق آنچه در مجلس شورای اسلامی وضع شده بود ادامه پیدا کرد.

آنچه از این چند جمله رئیس ستاد مسعود پزشکیان بر می آید این است که او مخاطبان خود را افرادی بی اطلاع و بی سواد می داند که با یک سری جملات عامه پسند می تواند جذبشان کند.