«قصه‌های ناخوانده»؛ بازآفرینی قصه‌گویی ایرانی برای کودک امروز
مجموعه پویانمایی «قصه‌های ناخوانده» تلاش دارد مفاهیم تربیتی و ارزش‌های اخلاقی را به زبانی جذاب و قابل فهم برای مخاطبان کودک روایت کند.
باشگاه خبرنگاران جوان - محمد زین‌العابدینی تهیه‌کننده مجموعه، درباره ویژگی‌های محتوایی، شخصیت‌ها، تکنیک تولید و جایگاه این اثر در میان تولیدات داخلی و خارجی توضیح می‌دهد.
بهره‌گیری از قصه‌درمانی؛ ستون اصلی «قصه‌های ناخوانده»
زین‌العابدینی مهم‌ترین شاخصه این مجموعه را استفاده از ظرفیت شخصیت‌های آشنا و محبوب ادبیات داستانی ایرانی و پیوند آن با شیوه قصه‌گویی مادرانه دانست و گفت: «قصه‌های ناخوانده» با الهام از ادبیات دور و نزدیک ایرانی، مفاهیم اخلاقی، روابط درست اجتماعی، مهربانی، آداب و رسوم خوب ایرانی و مهارت‌های زندگی جمعی را در قالب داستان‌هایی جذاب و گاه طنز به کودکان منتقل می‌کند. به گفته وی، پایه اصلی مجموعه، قصه‌درمانی است و «مامان شکوفه» در نقش نماد دانایی و مهربانی، از دل قصه‌ها و ضرب‌المثل‌ها، راه‌حل‌های مناسب برای حل اختلافات و مشکلات ارائه می‌دهد.
الگوسازی رفتاری در بستر قصه و تخیل کودکانه
وی با اشاره به اینکه این مجموعه به‌طور طبیعی و متناسب با فضای ذهنی کودک امروزی پیش می‌رود افزود: «قصه‌های ناخوانده» با شخصیت‌پردازی دقیق، مسیر درست و نادرست رفتار را از هم تفکیک می‌کند و هر شخصیت در موقعیت داستانی تعریف‌شده، کارکرد تربیتی مشخصی دارد. به گفته او، پیام‌های اخلاقی بدون شعارزدگی و در بستر روایت داستان منتقل می‌شود.
تطبیق با ذائقه کودک امروز بدون فاصله گرفتن از هویت بومی
تهیه‌کننده این مجموعه تأکید کرد: ریتم داستان‌گویی، تصویرسازی، نوع شوخی‌ها و حتی موسیقی مجموعه با ذائقه کودک امروز که در فضای دیجیتال رشد کرده هماهنگ است؛ اما در عین حال تلاش کرده‌ایم آرامش، لطافت و هویت بومی را نیز حفظ کنیم.
شخصیت‌هایی برگرفته از جامعه امروز با کارکرد تربیتی مشخص
زین‌العابدینی درباره شخصیت‌های اثر گفت: مهم‌ترین شخصیت مجموعه «مامان شکوفه» است؛ نماد خرد، صبوری و دانایی که نقش راهنما را در قصه‌ها برعهده دارد. از دیگر شخصیت‌ها می‌توان به پاشا پسر کنجکاو و اهل همکاری، شنگول و منگول بزغاله‌های بازیگوش، چوپان راستگو به عنوان داور اخلاقیات، گرگ و روباه به عنوان شخصیت‌های حیله‌گر، موش زیرک و رقابت‌جو، خاله خرسه ساده‌دل، لاک‌پشت صبور و خرگوش زرنگ و عجول اشاره کرد.
به گفته وی، هر شخصیت بخشی از جامعه امروز را بازنمایی می‌کند و کودکان از تعامل آنها پیام می‌گیرند.
نقش 30 درصدی موسیقی در روایت؛ از نی چوپان تا ترانه‌های جلوبرنده
وی درباره نقش موسیقی گفت: حدود 30 درصد از بار عاطفی و ریتمی روایت بر دوش موسیقی است. موسیقی در بخش‌هایی نقش روایتگر احساسی دارد و از سازهایی مانند نی برای ایجاد حال‌وهوای آرامش‌بخش استفاده شده است. همچنین در برخی اپیزودها ترانه‌هایی اختصاصی برای پیشبرد قصه‌ها ساخته شده است.
ترکیب تکنیک انیمیشن با ایده‌پردازی هوش مصنوعی
تهیه‌کننده «قصه‌های ناخوانده» درباره تکنیک ساخت مجموعه توضیح داد: این مجموعه در قالب انیمیشن اپیزودیک و با تکنیک کات‌اوت در نرم‌افزار موهو تولید می‌شود.
وی افزود در مرحله پیش‌تولید از هوش مصنوعی برای ایده‌پردازی رنگ، نور و چیدمان فضا بهره گرفته شده اما طراحی نهایی کاملاً به‌صورت هنرمندانه و دستی انجام شده تا اصالت شخصیت‌ها حفظ شود.
پیام‌هایی برای والدین در دل قصه‌ها
وی با اشاره به اینکه مخاطب اصلی مجموعه کودکان‌اند، گفت: رفتار مامان شکوفه و نوع گفت‌وگوی او با بچه‌ها، الگویی غیرمستقیم برای والدین است تا تعامل سازنده‌تر و تربیت آگاهانه‌تری با فرزندان داشته باشند.
زین‌العابدینی درباره ساختار روایت گفت: قصه‌های ناخوانده اپیزودیک است و هر قسمت داستانی مستقل با آغاز، بحران و پایان دارد. اما فضا و شخصیت‌ها ثابت‌اند و به مرور، جهان اثر برای کودک آشنا می‌شود.
ترویج ساده‌زیستی، طبیعت‌دوستی و مهمان‌نوازی ایرانی
او تأکید کرد: ساده‌زیستی، مهمان‌نوازی و زندگی هماهنگ با طبیعت از محورهای مهم مجموعه است. این اثر کودکان را به ارتباط با محیط زیست، تعامل مثبت و ارزش‌هایی مانند صداقت، مهربانی و قناعت ترغیب می‌کند.
رقابت‌پذیری با نمونه‌های خارجی و هویت کاملاً ایرانی
زین‌العابدینی با اشاره به جایگاه این مجموعه گفت: قصه های ناخوانده با تکیه بر میراث قصه‌گویی ایرانی، در عین رقابت‌پذیری با نمونه‌های موفق خارجی، هویتی شاعرانه و آرام دارد که آن را از آثار پرهیجان و صرفاً طنز خارجی متمایز می‌کند. این اثر از نظر پیام فرهنگی و کیفیت تولید درسطح آثار شاخص کودک قرار می‌گیرد.
شایان ذکر است؛ این مجموعه پویانمایی تاکنون 26 قسمت تولید شده و 26 قسمت دیگر در حال تولید است. «قصه‌های ناخوانده» از تولیدات مرکز کودک و نوجوان سیماست و با کارگردانی سلمی افکاری ساخته می‌شود.