قیمت برنج و لوبیا چیتی از کنترل خارج شد؛ دهک‌های پایین غافلگیر شدند

• فهرست محتوا
• کمبود برنج خارجی؛ عامل اصلی افزایش قیمت‌ها
• رکورد رشد قند و حبوبات؛ 94 درصد افزایش
• گوشت، مرغ و تخم‌مرغ؛ رشد ملایم اما مداوم
• لبنیات زیر فشار؛ 29.4 درصد افزایش شیر
• آمار تورم؛ 37.5 درصد سالانه، 66 درصد خوراکی‌ها
• کوچک شدن سفره خانوارها

هر چه بیشتر از ابتدای سال جاری می‌گذرد، رشد فزاینده قیمت مواد غذایی بیشتر و بیشتر می‌شود و سبد غذایی مردم کوچک‌تر. این وضعیت را آمارهای مرکز آمار ایران هم تایید می‌کند.

از نگاه تحلیلگران اقتصادی و فعالان بازار، آنچه رشد تورم خوراکی‌ها را تشدید کرده است؛ عدم تخصیص به موقع ارز و نامناسب بودن توازن عرضه و تقاضا، بروز جنگ و ناترازی انرژی است. بررسی‌های میدانی از فروشگاه‌های زنجیره‌ای و سوپرمارکت‌های سطح شهر نشان می‌دهد که بازار کالاهای اساسی کشور در مهر‌ماه 1404 هم افزایشی است.

کمبود برنج خارجی؛ عامل اصلی افزایش قیمت‌ها

یکی از دلایل این افزایش گذشته از مشکلات کلان، کمبود کالاهای مهم از جمله برنج است. فعالان بازار برنج می‌گویند، کمبود عرضه برنج خارجی سبب افزایش قیمت این محصول در بازار شده است که این موضوع بر روی افزایش قیمت برنج ایرانی نیز تاثیرگذار بوده است.

در این میان، قیمت برنج هندی از 500 هزار تومان در فروردین ماه 1404 به 770 هزار تومان در مهر ماه 1404 رسیده است که با 54 درصد رشد همراه شده، همچنین قیمت برنج 4.5 کیلوگرمی ایرانی نیز از 800 هزار تومان در فروردین ماه به یک میلیون و 944 هزار تومان رسیده که رشد 143 درصدی را تجربه کرده است.

رکورد رشد قند و حبوبات؛ 94 درصد افزایش

یکی از اقلامی که با بیشترین رشد قیمتی همراه شده قند است که از 45 هزار و 900 تومان در فروردین‌ماه به 89 هزار تومان در مهر‌ماه رسیده و با 94 درصد رشد همراه شده است. همچنین قیمت لوبیا چیتی از 365 هزار تومان به 465 هزار و 500 تومان رسیده و با رشد 27.4 درصدی همراه شده است و نرخ شکر هم از 49 هزار تومان به 69 هزار تومان رسیده و رشدی 40 درصدی را تجربه کرده است.

گوشت، مرغ و تخم‌مرغ؛ رشد ملایم اما مداوم

ران گوسفندی از یک میلیون و صد هزار تومان در فروردین ماه 1404 به یک میلیون و 150 تا یک میلیون 170 هزار تومان در مهر‌ماه 1404 رسیده که با 6.36 درصد رشد همراه شده است. قیمت مرغ نیز از 109 هزار تومان در فروردین ماه سال جاری به 148 هزار تومان در مهر ماه 1404 رسیده است که با 35.78 درصد افزایش همراه شده است. قیمت تخم مرغ 30 عددی نیز از شانه‌ای 100 هزار تومان به شانه‌ای 175 هزار رسیده و با 16.67 درصد رشد همراه شده است.

لبنیات زیر فشار؛ 29.4 درصد افزایش شیر

در بخش لبنیات، نیز نرخ برخی از محصولات مانند شیر افزایش داشته است، قیمت یک عدد بطری‌شیر نیز از 34 هزار تومان به 44 هزار تومان رسیده و با 29.4 درصد رشد همراه شده است.

رضا کنگری، رییس اتحادیه بنکداران مواد غذایی تهران نیز گفته است در بخش برنج پاکستانی با افزایش قابل‌توجه قیمت مواجه شدیم که به دلیل عدم واردات این محصول و عرضه محدود آن بود و همین موضوع باعث کمبود و افزایش قیمت در بازار شده است. در حال حاضر قیمت برنج پاکستانی از 120 تا 170 هزار تومان در بنکداری‌ها نرخ‌گذاری شده است.

این افزایش قیمت بر قیمت برنج ایرانی نیز تأثیر گذاشته و برنج پرمحصول ایرانی اکنون بین 180 تا 335 هزار تومان خرید و فروش می‌شود. کنگری درباره رشد قیمت حبوبات نیز اعلام کرده که لوبیا چیتی همچنان بین 340 تا 360 هزار تومان معامله می‌شود. اما در مورد لوبیا قرمز به دلیل کاهش کاشت و واردات کم، شاهد نوسان قیمتی بوده‌ایم و قیمت آن از 170 هزار تومان به 245 هزار تومان رسیده است. نخود نیز طی 20 روز اخیر از 100 هزار تومان به 140 هزار تومان افزایش یافته است.

آمار تورم؛ 37.5 درصد سالانه، 66 درصد خوراکی‌ها

بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، نرخ تورم سالانه در شهریور‌ماه 1404 به 37.5 درصد رسیده است که این رقم برای دهک‌های پایین درآمدی حتی بالاتر است. مرکز آمار نیز با انتشار متوسط قیمت بیش از 50 قلم مواد خوراکی پرمصرف در مناطق شهری کشور در شهریور‌ماه 1404 از رشد به‌طور متوسط 66 درصدی قیمت‌ها در یک سال اخیر خبر داده بود.

کوچک شدن سفره خانوارها

افزایش قیمت اقلام اساسی از برنج گرفته تا گوشت و لبنیات، در حالی رخ داده که حداقل حقوق کارگران تنها 10 میلیون و 390 هزار تومان در سال 1404 اعلام شده است و این رشد قیمت‌ها نشان‌دهنده کاهش قدرت خرید و کوچک شدن سفره خانوار‌هاست.