مجموعه‌مقالات همایون کاتوزیان درباره تاریخ و ادبیات

کتاب «تاریخ چیست؟» شامل مجموعه‌مقالات، مصاحبه‌ها و یادداشت‌های همایون کاتوزیان به‌تازگی توسط نشر مرکز منتشر و راهی بازار نشر شده است.

مولف کتاب «تاریخ چیست؟» می‌گوید مقالات مندرج در این‌کتاب طی چند سال اخیر گردآوری شده‌اند و شامل بسیاری از وجوه تاریخ مدرن ایران هستند و علائق او را در علم و هنر می‌پوشانند. کاتوزیان می‌گوید مطالب این‌کتاب به تشویق روزنامه‌نگاران و خوانندگان نوشته شده‌اند.

کتاب پیش رو 4 بخش اصلی دارد که به‌ترتیب عبارت‌اند از: «مباحث نظری»، «تاریخ معاصر»، «ادبیات» و «خاطرات شخصی».

در بخش اول کتاب، 4 مطلب و گفتگو مندرج است که به این‌ترتیب‌اند: «تاریخ چیست؟»، «اهمیت تاریخ اقتصادی و ویژگی‌های بنیادی تاریخ اقتصادی ایران»، «غرب‌زدگی: مجاهدت‌ها و مصائب آن» و «درباره جامعه کوتاه‌مدت».

14 مقاله و مطلب از مطالب کتاب هم در بخش دوم «تاریخ معاصر» آمده‌اند که به این‌ترتیب هستند: «شباهت‌ها و تفاوت‌های دو انقلاب»، «مشروطه و هرج‌ومرج»، «مشروطه؛ انقلابی برای قانون»، «تحول مجلس شورای ملی»، «ملی‌شدن صنعت نفت در یک‌نگاه»، «مصدق، ناسیونالیسم و سوسیالیسم»، «امینی، شاه و جبهه ملی»، «روایت سنجابی، ملکی و صدیقی از مخالفت با رفراندومِ مصدق»، «خلیل ملکی و تئوری توطئه اصلاحات»، «برای ملکی سوسیالیسم بدون دموکراسی معنا نداشت»، «انشعاب‌های دهه 20 و دهه 40 در حزب توده»، «حکایت همچنان باقی است»، «انور خامه‌ای»، «سیدضیا و انگلیس‌ها» و «نهم اسفند، از نگاهی دیگر».

فصل بیستم تا بیست‌وششم کتاب هم در بخش سوم «ادبیات» قرار دارند. این‌مطالب هم به این‌ترتیب‌اند: «کلامی چند در اندیشه و ادب سعدی»، «ادبیات و سیاست در ایران 1304_1299»، «شعرِ انقلابِ مشروطه»، «داستان‌نویسی جمال‌زاده»، «پیشینه‌های بوف کور»، «درباره صادق هدایت» و «تاریخ بود».

«بورس تحصیلی»، «با یاد دوست عزیز فقیدم حبیب لاجوردی» و «پرینستون و تجربه یازده سپتامبر» هم 3 مطلبی هستند که در بخش «خاطرات شخصی» این‌کتاب آمده‌اند.

این‌کتاب با 328 صفحه، شمارگان هزار نسخه و قیمت 153 هزار تومان منتشر شده است.

259247