محاسبه حق بیمه کارگران / حقوق این قشر چقدر شد؟ + جدول

هر سال، حق بیمه تامین اجتماعی بر اساس حداقل دستمزد کارگران و تغییرات مبلغ حق مسکن و خوار و بار تعیین می‌شود. نرخ حق بیمه برای سال 1403 نیز، مانند سال‌های گذشته، افزایش یافته است. معیارهای اصلی که به صورت مستقیم بر حق بیمه سال 1403 تأثیر دارند، شامل حقوق روزانه کارگر، بن کارگری و حق مسکن می‌باشند.

سهم حق بیمه کارگران و کارفرمایان در سال 1403

تعداد روز‌های کارکرد x پایه حقوق روزانه + حق مسکن + بن کارگری x سی درصد

نرخ بیمه کارگران مشمول قانون کار معادل 30 درصد حقوق و مزایای مشمول بیمه است. 7 درصد حق بیمه سهم کارگران است که کارفرما از حقوق و مزایای 1401 ماهانه کارگر کسر کرده بر روی آن 23 درصد حق بیمه سهم کارفرما را اضافه کرده و به تامین اجتماعی واریز می‌کند.

خلاصه جدول حقوق و دستمزد 1402

طبق مصوبه شورای عالی کار در تاریخ 1402/12/27، حداقل دستمزد کارگران برای سال 1403 به میزان 9 میلیون و 322 هزار تومان تعیین شد.

با توجه به اینکه حق بیمه تامین اجتماعی کارگران بر مبنای حداقل دستمزد محاسبه می‌شود، بنابراین میزان حق بیمه تامین اجتماعی کارگران در سال 1403 به شرح زیر خواهد بود:

حق بیمه پایه: 7 درصد از حداقل دستمزد، معادل 652 هزار و 540 تومان

حق بیمه بیکاری: 1 درصد از حداقل دستمزد، معادل 93 هزار و 220 تومان

حق بیمه حوادث ناشی از کار: 2 درصد از حداقل دستمزد، معادل 186 هزار و 440 تومان

در مجموع، میزان حق بیمه تامین اجتماعی کارگران در سال 1403 معادل 931 هزار و 180 تومان خواهد بود.

لازم به ذکر است که این میزان حق بیمه برای کارگران مشمول قانون کار است و ممکن است برای کارگران مشمول سایر قوانین متفاوت باشد.

همچنین، لازم به ذکر است که کارفرمایان موظف هستند علاوه بر پرداخت حق بیمه کارگران، بخشی از هزینه‌های بیمه تکمیلی درمان کارگران را نیز پرداخت کنند. این هزینه در سال 1403 برای هر نفر ماهانه 152 هزار و 500 تومان است.

در مجموع، هزینه‌های بیمه‌ای کارگران در سال 1403 برای هر نفر ماهانه 1 میلیون و 783 هزار و 680 تومان خواهد بود.

نحوه محاسبه و میزان حق بیمه سال جاری

طبق ماده (28) قانون تامین اجتماعی، مبلغ حق بیمه به میزان 30 درصد مزد یا حقوق بیمه‌شدگان مشمول قانون کار است که از این میزان 23 درصد (20 درصد حق بیمه + سه درصد بیمه بیکاری) بر عهده کارفرما و هفت درصد بر عهده بیمه شده است (که علاوه بر میزان نرخ فوق الاشاره، سه درصد نیز به وسیله دولت تامین می‌شود).

طبق ماده (36) قانون کارفرما مسئول پرداخت حق‌بیمه سهم خود و بیمه‌شده به سازمان بوده و مکلف است در موقع پرداخت مزد یا حقوق و مزایا سهم بیمه شده را کسر کرده و سهم خود را بر آن افزوده به سازمان تامین اجتماعی تأدیه کند.

حق بیمه را می‌توان به چهار دسته عمده تقسیم کرد:

1- حق‌بیمه‌ای که براساس دستمزد و حقوق پرداختی توسط کارفرما، محاسبه و تعیین شده و به صورت لیست پرداخت حق‌بیمه به شعب سازمان ارائه می‌شود.

2- حق‌بیمه‌ای که به صورت مقطوع و بر اساس ماده (35) قانون توسط سازمان تامین‌اجتماعی برای برخی از مشاغل و منطبق بر ضوابط قانونی از جمله تصویبنامه شورای عالی کار درخصوص تغییر حداقل دستمزد روزانه و سایر سطوح دستمزدی و حداقل مزایای پرداختی به کارگران مشمول قانون کار، هر سال تعیین می‌شود و کارفرمایان مکلف‌اند برمبنای دستمزد تعیین شده نسبت به ارسال لیست و پرداخت حق بیمه بیمه‌شدگان کارگاه اقدام کنند.

دستمزد مقطوع تنها در مورد برخی مشاغل صنفی موضوعیت دارد و دستمزدی است که کارفرما ملزم به رعایت آن در زمینه محاسبه و پرداخت حق‌بیمه کارگران است و مجاز به پرداخت حق بیمه برمبنای دستمزدی کمتر از دستمزد مقطوع اعلام شده برای هر سال نیست.

3- درخصوص نحوه تعیین دستمزد بیمه شدگان اختیاری و مشاغل آزاد:

1-3- نحوه تعیین دستمزد بیمه شدگان اختیاری:

مبنای پرداخت حق بیمه برای کسانی که بیش از 5 سال سابقه پرداخت حق بیمه دارند بین 70 تا 100 درصد میانگین دستمزد آخرین (360) روز قبل از ثبت تقاضا بیمه اختیاری به انتخاب متقاضی خواهد بود مشروط بر اینکه از 1/2 حداقل دستمزد مصوب شورای عالی کار کمتر نباشد و مبنای پرداخت حق بیمه متقاضیانی که پنج سال و کمتر از پنج سال سابقه پرداخت حق بیمه دارند به انتخاب متقاضی بین 1/2 حداقل دستمزد و حداکثر دستمزد شاغلین خواهد بود. از ابتدای هر سال به میزانی که طبق مقررات مصوب شورای عالی کار به سطوح دستمزد شاغلین اضافه می‌شود مبنای پرداخت حق بیمه افزایش می‌یابد.

3-2- نحوه افزایش دستمزد بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد:

حق‌بیمه‌ای که برای بیمه‌شدگان حرف و مشاغل آزاد و اختیاری (خویش‌فرما) تعیین می‌شود که براساس دستمزد و حقوق اعلامی متقاضی و قرارداد فی‌مابین تعیین می‌شود. در این حالت میزان دستمزد اعلامی می‌بایست مابین حداقل و حداکثر دستمزد سال مورد نظر باشد.

4- حق بیمه افراد شاغل در اجرای قراردادهای مقاطعه کاری که به دو صورت محاسبه می‌شود:

الف) قراردادهایی که مشمول ماده 40 قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور مصوب اول اردیبهشت 1394 و همچنین ماده 11 قانون حداکثر استقاد از توان تولید و خدماتی کشور و حمایت از کالای ایرانی مصوب 15 اردیبهشت 98 بوده و کار توسط کارکنان همان کارگاه و در محل ثابت کارگاه پیمانکار انجام می‌گیرد وفق صورت مزد و حقوق افراد شاغل و بازرسی طبق ماده 47 قانون محاسبه و مطالبه می گردد و از تعیین نسبت مزذ به کل کار وفق ماده 41 قانون تامین اجتماعی معاف هستند.

ب) قراردادهایی که خارج از ضوابط بند یک می باشند وفق ماده 41 قانون نسبت مزد به کل کار تعیین و حق‌بیمه براساس آن محاسبه و مطالبه می‌شود.

به صورت کلی حق‌بیمه براساس فرمول زیر محاسبه می‌شود:

حق‌بیمه = {(دستمزد روزانه * تعداد روزهای کارکرد) + حق مسکن + مزایای رفاهی و انگیزه‌ای} *30درصد

در سال 1402 براساس پایه حقوق روزانه (1,769,428 ریال) و میزان حق مسکن (9,000,000 ریال) و مزایای رفاهی و انگیزه‌ای (11,000,000 ریال) میزان حق‌بیمه به این شرح است:

ماه 31 روزه:

مبلغ کل حق‌بیمه 22,455,680 ریال

سهم کارفرما: 17,216,021 ریال

سهم کارگر 5,239,659 ریال

ماه 30 روزه:

مبلغ کل حق‌بیمه 21,924,852 ریال

سهم کارفرما: 16,809,053 ریال

سهم کارگر 5,115,799 ریال

درخصوص سایر سطوح دستمزدی نیز براساس آخرین دستمزد روزانه سال 1401، معادل 21 درصد به علاوه رقم ثابت روزانه 83,596 ریال به شرح ذیل افزایش می‌یابد:

مزد روزانه شغل سال 1402= (83,596+1/21 × آخرین مزد روزانه شغل در سال 1401)