مدیریت و حفاظت از گوزن زرد ایرانی در اسارت

مدیر کل دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش گفت: گوزن زرد با توجه به وضعیت حفاظتی اش در لیست قرمز اتحادیه جهانی حفاظت، بسیار حائز اهمیت بوده در اولویت برنامه‌های مدیریتی سازمان قرار دارد.

به گزارش خبرگزاری مهر، غلامرضا ابدالی درباره مدیریت و حفاظت از گوزن زرد ایرانی در اسارت اظهارداشت:15 مرکز که 9 مرکز آن تحت مدیریت سازمان، 5 مرکز از مراکز باغ وحشی و 1 مرکز، به صورت حفاظت مشارکتی در لرستان اداره می‌شود، تکثیر در اسارت این گونه ارزشمند را بر عهده دارند.

ابدالی ادامه داد: با توجه به رویکرد مشارکتی سازمان حفاظت محیط زیست یا به عبارتی، تمایل این سازمان به جلب حمایت‌های مردمی در حفاظت، از همراهی بخش خصوصی و جوامع محلی در حفاظت از گوزن زرد استقبال می‌کنیم.

وی خاطرنشان کرد: از اواخر سال گذشته، یک سایت تکثیر با مشارکت کشت و صنعت و شرکت فجر صفای لرستان راه اندازی کرده‌ایم و در آینده نزدیک شاهد راه اندازی مرکز تکثیر مشارکتی دیگری با مدیریت کشت و صنعت کارون خوزستان خواهیم بود.

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست نیز در مورد لزوم مدیریت و حفاظت گوزن زرد ایرانی در اسارت، اتخاذ رویکرد بازگردانی آن به طبیعت و چگونگی انتخاب مراکز تکثیر در اسارت این گونه، گفت: در سال گذشته، به منظور تعیین مناطق مناسب برای تکثیر گونه و یا معرفی آن به شرایط نیمه اسارت یا حتی طبیعی، از استان‌ها خواسته شد تا مناطقی را که تقریباً بکر و عاری از دام بوده و به شرایط زیستگاهی گستره تاریخی گوزن زرد نزدیک باشد، معرفی کنند.

وی اظهار داشت: بازدیدهای میدانی توسط کارشناسان سازمان با همراهی اساتید دانشگاه از این مناطق انجام شد و شاخص‌های متعددی جهت انتخاب از میان این گزینه‌ها، مدنظر قرار گرفت.

اکبری افزود: هرچند گزینه‌های منتخب برای گوزن زرد گزینه‌های کاملاً مناسبی نبود، اما از میان آنها سایت‌هایی برای جابجایی گوزن‌های مازاد موجود در سایت‌های تکثیر و راه اندازی سایت‌های جدید در شرایط مناسب‌تر انتخاب شد.

وی ادامه داد: به دلیل مسائل پیش آمده در گذشته، مقرر شد مدیریت به شکلی پیش برود که جمعیت پایه پایدارتری ایجاد شود و به همین منظور شیوه مدیریت سایت‌هایی که به هر نحوی دچار تلفات بیشتر و کاهش جمعیت شده بودند، مورد بازبینی قرار گرفته، پایش و نظارت در آنها شدیدتر شد.

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست خاطرنشان کرد: در مورد سایت‌هایی که دارای نرخ زادآوری مناسب و تراکم جمعیت بالایی بودند، تصمیم بر این شد که برای حفظ پویایی جمعیت، گوزن‌های مازاد این سایت‌ها به سایت‌های موجود و یا سایت‌های جدید منتقل شود. بنابراین تعدادی از گوزن‌ها به دز و کرخه منتقل شدند.

وی با تاکید مجدد بر لزوم نگهداری از گوزن در عرصه نیمه طبیعی، بکر و عاری از دام بیان کرد: ما در مورد گوزن زرد، دو رسالت داریم؛1- ساماندهی سایت‌های تکثیر به نحوی که پویایی جمعیت، تقویت زادآوری و کاهش تلفات، منجر به جمعیت پایدارتر گوزن زرد در اسارت شود.2- یافتن زیستگاه‌هایی که گوزن بتواند در شرایط نسبتاً طبیعی زندگی کرده، با تهدیدهای طبیعی آشنا شود و قدرتش برای تحمل شرایط طبیعی افزایش یابد.

اکبری ادامه داد: البته نگرانی‌هایی بابت تعداد کم گوزن و بویژه عدم تناسب نسبت جنسی که ممکن است حاصل شرایط تکثیر در اسارت و مهم‌تر از آن، درون آمیزی و یکنواختی ژنتیکی باشد وجود دارد، که امیدواریم با مدیریت بهینه و استفاده از ظرفیت‌های موجود، بتوانیم این نگرانی‌ها را به حداقل رسانده، به چشم انداز پیش بینی شده در برنامه مدیریت و حفاظت یکپارچه گوزن زرد ایرانی در اسارت و طبیعت دست یابیم.