مشکلات ناهماهنگی با اقتصاد دنیا
آیت تجلی
در تمامی کشورهای جهان، جز برخی کشورهای مسلمان تعطیلات آخر هفته، 2 روز پیاپی است. بر این اساس مردم میتوانند برای آخر هفته خود برنامهریزی مدونی داشته باشند. در این کشورها همه مراکز از جمله بانکها، مراکز آموزشی و بخش خصوصی تعطیل هستند.
در کشور ما ایران، تعطیلات غیربرنامهریزیشده بسیار زیاد است، اما مردم از جهت برنامهریزی برای تعطیلات آخر هفته در مضیقه هستند، زیرا روز پنجشنبه ادارات و مراکز مالی و تجاری تا نیمهروز مشغول کار هستند. روی دیگر سکه این ناهماهنگی تعطیلات آخر هفته در ایران با سایر کشورهای جهان با گسترش شبکههای مراودات بینالمللی در سطح جهان، برای یک دوره چهارروزه ارتباط مالی و تجاری ایران را با سایر کشورها قطع میکند. این قطع ارتباط 3 روزونیمه شبکه بانکی با جهان بهطورقطع آثار سوئی بر شبکه بانکی در بخش بینالملل گذاشته است. این ناهماهنگی باعث شده تلاشهای صورت گرفته برای سازگاری بازارهای مالی و سرمایهای ایران با روند جهانی بینتیجه بماند. تعطیلات غیربرنامهریزیشده در کشور ما بسیار زیاد است؛ بهویژه اگر این تعطیلات به تعطیلات آخر هفته نزدیک باشد. درنتیجه چنین موضوعی گاهی پیشآمده که کشور 3 روز یا حتی یک هفته تعطیل بوده است. در نهایت این تعطیلات جز آسیب رساندن به سیستم مالی و اقتصادی کشور نفع دیگری نخواهد داشت. تعطیلات نامتناوب برای کشورهایی که وضعیت اقتصادی بهتری دارند و کشورهای صنعتی محسوب میشوند، بسیار بیشتر نمود پیدا میکند، زیرا کارخانهای که روزانه یک خروجی ثابت داشته حالا با اضافه شدن این تعطیلات، یعنی رسما تولید آن کمتر یا حتی متوقف خواهد شد. لازم به ذکر است که بازار بورس و طلا بهدلیل اینکه تابعی از شرایط بینالمللی هستند و خریدوفروش جهانی دارند، بیشترین آسیب را در عدم تطابق تعطیلات آخر هفته ایران با جهان میبینند. درحالحاضر لایحهای به مجلس ارائه شده که براساس آن قرار است روز پنجشنبه در سراسر کشور تعطیل رسمی باشد. هدف از این اقدام برنامهریزی مدون خانوارها و گذران ساعات بیشتری در روزهای آخر هفته برای انسجام خانواده بیان شده است. در لایحه تعطیلی پنجشنبهها بانکها مستثنا شدهاند و در کنار اماکنی مانند بیمارستانها و مراکز نظامی که 24ساعته مشغول کارند، قرار گرفتهاند که این موضوع منطقی بهنظر نمیرسد.
همچنین باتوجه به فراگیری بانکداری الکترونیک و انجام اغلب امور مالی بهوسیله اینترنت تعطیلی بانکها در پنجشنبهها در کنار سایر ارگانها خللی در زندگی مردم ایجاد نمیکند. در کنار این موضوع، استرس و فشار کاری شدید کارمندان بانک و نیاز آنها به استراحت و مسافرت و همچنین شلوغی و ازدحام در شعب بانکی در روز پنجشنبه در صورت تعطیلی سایر ارگانها، ضرورت تعطیلی بانکها مانند سایر ادارات را بیشتر نمایان میکند؛ بنابراین از نمایندگان مجلس شورای اسلامی انتظار میرود در بررسی لایحه دولت نسبت به اصلاح این موضوع اقدام کنند. اما نکته حائزاهمیت این است که بانکها عمده کارکردشان در مراودات بینالمللی است؛ بر همین اساس دولت باید تلاش کند تا میزان مغایرت تعطیلات آخر هفته در ایران با جهان را به حداقل برساند، زیرا هرچه بازه زمانی برای مراودات تجاری و مالی با کشورهای دنیا گستردهتر باشد، ایران کمتر از قافله تجارت جهانی عقب خواهد ماند. پیشنهاد بنده این است که بهجای تعطیلی سراسری در روز پنجشنبه نمایندگان مردم در خانه ملت، تعطیلی روزهای شنبه را به رأی بگذارند و برای همسو شدن تجارت ایران با جهان روز شنبه را بهعنوان تعطیلی رسمی آخر هفته اعلام کنند. در این صورت مردم روز جمعه را که روز انجام فرایض دینی است از دست نخواهند داد. همچنین با تعطیلی روز شنبه اختلاف ایران در تعطیلات برنامهریزیشده با جهان به حداقل میرسد.