مشکل هنرمندان و "صندوق اعتباری هنر"

عصر ایران؛ نهال موسوی - در چند مدت اخیر «صندوق اعتباری هنر» با اعتراضات زیادی از طرف اصناف سینمایی مواجه شده است، ابتدا در 22 شهریور انجمن صنفی فیلمنامه‌نویسان سینمای ایران طی بیانیه‌ای به روند بیمه اعضای این صنف توسط صندوق اعتباری هنر اعتراض کرد و اعلام کردند:

«بدقولی‌های مکرر، تأخیر در بازپرداخت هزینه‌های درمانی، قطع بودن بیمه تکمیلی اعضا به مدت تقریبا دو ماه تا اوایل شهریورماه علی‌رغم دریافت کامل وجه اعلام شده و... فقط گوشه‌ای از نحوه عملکرد صندوق اعتباری هنر است که باعث آزار و رنج مضاعف همکاران دردمند ما شده است.»

بعد از آن در تاریخ یکم آبان 14 صنف سینمایی (انجمن صنفی فیلم‌نامه‌نویسان سینمای ایران - شورای‌عالی تهیه‌کنندگان سینمای ایران - انجمن صنفی فیلم‌برداران سینمای ایران - انجمن صنفی تدوین‌گران سینمای ایران - کانون آهنگسازان سینمای ایران - انجمن مدیران تولید سینمای ایران - انجمن صنفی منتقدان و نویسندگان آثار سینما - انجمن صنفی برنامه‌ریزان و دستیاران کارگردان سینما - انجمن جلوه‌های بصری سینما - انجمن صنفی طراحان فنی و مجریان صحنه سینما - انجمن صنفی دستیاران فیلمبردار سینما - انجمن صنفی مدیران و دستیاران تدارکات سینما - انجمن صنفی بازیگران و بدل‌کاران) باز به روند "عملکرد صندوق اعتباری هنر" اعتراض‌شان را مطرح کردند و درخواست کردند تا مدیران خانه سینما این روند را پیگیری کنند.

در بخشی از بیانیه آمده بود: «حداقل 9 ماه تا اتمام این دوره‌ی قرارداد بیمه تکمیلی باقیمانده است. راهی پیدا کنید که بیش از این اعضای خانه سینما تحت فشار و بی‌پناه نباشند.»

در تاریخ چهارم آبان هم کانون کارگردانان سینمای ایران طی نامه ای به "وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی" اعتراض خود را اعلام کردند: «صندوق اعتباری هنر نه اعتباری برای هنرمندان قائل است و نه هنرمندان را به رسمیت می شناسد که جای تاسف بسیار دارد.[...] لطفا شرایطی به وجود آورید تا قفل صندوق اعتباری هنر باز شده و رسیدگی سریع به مشکلات سینماگران در اولویت قرار گیرد.»

در تاریخ 6 آبان هم دو صنف انجمن سینمایی فیلم کوتاه ایران و انجمن صنف انیمیشن‌سازان به این اعتراضات پیوسته و آنها هم اذعان کردند: «متاسفانه صندوق اعتباری هنر در زمینه درمانی هنرمندان، سال جاری را به یکی از بدترین سال‌ها بدل کرده است. به گونه‌ای که هنرمندان برای استفاده از بیمه تکمیلی کاملا زمین‌گیر شده و قادر نیستند از بدیهی‌ترین خدمات درمانی متعارف بهره بگیرند.»

در بیانیه کانون فیلمنامه‌نویسان هم که در شهریور ماه منتشر شده بود از مشکلات اعضا برای استفاده از بیمه تکمیلی آمده بود: «در این سیستم نادرست، بیمه‌شونده تبدیل به کارمند صندوق اعتباری هنر شده است و باید بخش بزرگی از وقتش را برای کارهایی صرف کند که در اصل وظیفه کارمندان صندوق اعتباری هنر است.»

اصل قضیه این است که در سال‌های گذشته تعهدات بیمه تکمیلی ارائه شده از جانب صندوق به شکل کامل و با یک بازه زمانی مشخص به حساب هنرمندان تحت پوشش واریز می‌شد ولی در شرایط کنونی این روند با تاخیر و مغایر با تعهدات اعلام شده است.

خدمات بیمه تکمیلی صندوق اعتباری هنر در قالب سه طرح (امید، آرامش و رفاه) با 3 سقف قیمتی از 70 تا 700 هزار تومان و پوشش‌های متفاوت ارائه شده است. بر این اساس متقاضیان بنابر شرایط خود می‌توانند با انتخاب یکی از طرح‌ها، از خدمات بیمه درمان تکمیلی بهره‌مند شوند.

یعنی مثلا کسی که یکی از این طرح‌ها استفاده می‌کند در شرایط آمده که برخی خدمات درمانی بدون سقف است و شرکت بیمه طرف قرارداد صندوق اعتباری هنر متعهد است که بعد از ارائه مدارک لازمه مبلغ آنرا به بیمه شونده پس دهد. حال بنابر هر کدام از طرح‌ها این پرداخت‌ها تغییر می‌کند. مثلا "طرح امید" شامل خدمات پاراکلینیکی مانند سونوگرافی، انواع اسکن و... نمی‌شود اما در طرح آرامش این خدمات بدون سقف بازپرداخت می‌شود. یا مثلا در "طرح آرامش" عمل جراحی سزارین تا 4 میلیون تومان سقف دارد ولی در "طرح رفاه" بدون سقف است.

در این جریان 2 مشکل وجود دارد:

1- نحوه ارائه مدارک این است که ابتدا باید اسکن شود و در سایت آنرا بارگذاری کرده بعد از تایید (از طریق پیامک) شخص بیمه شونده یک هفته فرصت دارد تا اصل مدارک را به اداره پست برده و به صندوق پستی اعلام شده ارسال کند. حال باید منتظر باشد تا پول به حسابش واریز شود.

مشکل اینجاست که بسیاری از بیمه شوندگان (علی الخصوص کسانی که تنها هستند و یا سن و سالی از آنها گذشته است) امکان و قابلیت چنین پروسه اینترنتی را ندارند و با مشکلات مختلفی در انجام این مراحل مواجه هستند.

2- بازپرداخت هزینه‌ها با هاله‌ای از ابهام روبرو است، در دوره های قبلی این روند شفافتر بود و با مراجعه به صورتحساب واریزی کاملا مشخص بود که چه اعداد و ارقامی بازپرداخت شده است، اما الان با وجود آنکه بعضی خدمات بدون سقف اعلام شده و شرکت بیمه متعهد است که کمال و تمام آن مبلغ را بازگرداند باز بخشی از آن کم شده است و اساسا بیمه شونده از این کسر هزینه هم اطلاعی ندارد که به چه دلیل است.

مثلا اگر برای سونوگرافی یا آزمایشی در «طرح آرامش» تعهد شده است که هزینه آن تمام و کمال باید پرداخت شود اما این اتفاق صورت نگرفته است و فرد بیمه شونده نمی‌داند چرا این اتفاق افتاده است. کسانی هم که با تماس تلفنی خواسته‌اند از روند بازپرداخت مطلع شوند، بعد از زمان طولانی انتظار، متصدی جواب دهنده با خلق تنگ و جواب‌های بی ربط هیچ گره‌ای از مشکل آنها حل نکرده است.

اگرچه بعد از اعتراضات اصناف سینمایی، در چند روز اخیر گروهی در ساختمان خانه سینما جهت مشاوره و دریافت اصل مدارک (روزهای یکشنبه و سه‌شنبه) مستقر شده‌اند اما باید اذعان داشت این قضیه برای صنف‌های مرتبط دیگر چون نقاشان، نویسندگان، خبرنگاران و روزنامه نگاران و... هم صدق می‌کند و این اقشار هم با این معضل دست و پنجه نرم می‌کنند.

یکی از هنرمندان نقاش گله می‌کرد: «متاسفانه صندوق اعتباری هنر انگار بیشتر حافظ منافع شرکت بیمه کننده است تا پیگیر حق و حقوق هنرمندان.»

با توجه به اینکه اقشار مرتبط با صندوق اعتباری هنر از افراد خاص جامعه هستند وظیفه اخلاقی و حقوقی آنها حکم می‌کند که این مشکل هنرمندان، نویسندگان و روزنامه‌نگاران و... را با جدیت بیشتر هرچه زودتر حل کند.