نشست بزرگداشت حافظ شیرازی در موزه ملی ملک برگزار شد

کتابخانه و موزه ملی ملک با برگزاری نشستی تحت عنوان «سخن حافظ از شرق تا غرب عالم» به پیشواز روز بزرگداشت این شاعر پرآوازه ایرانی رفت.

به گزارش خبرگزاری مهر، مجموعه سخنرانی بزرگداشت حافظ شیرازی در این مجموعه با محوریت اندیشه جهانی حافظ و تأثیری که بر فرهنگ‌های دیگر اقوام و کشورها داشته است، برنامه‌ریزی و روز گذشته با حضور اساتید، پژوهشگران و علاقمندان به این شاعر نامدار برگزار شد.

سخنران نخست این برنامه، پروفسور بلرام شوکلا، استاد زبان سانسکریت و فارسی و شاعر سرشناس بود که درباره «بازتاب حافظ در هندوستان» سخن گفت و در این سخنرانی، به تأثیرات متقابل حافظ و هندوستان پرداخت. شوکلا به این نکته اشاره کرد که بسیاری از شاعران هند، به زبان‌های فارسی، سانسکریت و اردو، علاوه بر تأثیرپذیری از اندیشه حافظ، به استقبال زبان او رفته و اشعاری با وزن و قافیه و مضمون شعر او نوشته‌اند و از سویی حافظ هم از اشعار فارسی گویان و شعرای پیش از خود در شبه‌قاره نظیر امیرخسرو دهلوی و سیدحسن سجزی بهره و حظ تمام برده است.

علیرضا دولتشاهی پژوهش‌گر و لهستان‌شناس، سخنران بعدی این برنامه بود که به «حضور اندیشه حافظ و تأثیر او بر ادبیات و هنر کشور لهستان» پرداخت. او با تشریح نخستین آشنایی لهستانی‌ها با ادبیات فارسی و به‌ویژه حافظ، به سیر گسترش آشنایی با حافظ در لهستان پرداخت. از جمله شاعران لهستانی که تحت تأثیر اشعار حافظ بوده به «نوروید» و سروده او با نام «حافظ» اشاره کرد. به علاوه اظهار داشت که حافظ بر موسیقی لهستانی نیز اثر گذاشته و به نمونه‌هایی از این موسیقی اشاره کرد.

سخنران بعدی دکتر احسان‌الله شکراللهی، شاعر و استاد زبان فارسی و مدیر انتشارات مجلس شورای اسلامی بود که در خصوص «پیام جهانی حافظ» به سخنرانی پرداخت. وی اشاره کرد اگر چه شعر و به خصوص شعر حافظ ترجمه‌ناپذیر است، اما ابیات معدودی را می‌توان یافت که جدای از زبان، پیامی فراگیر و جهانی و قابل تجربه دارند و برخی نمونه‌ها را برشمرد. شکراللهی پیام جهانی را ابیاتی دانست که مسئله آن مسئله جهان باشد، رنگی از بومی‌گری در آن نباشد و اساطیر محلی در آن به کار نرفته و ساخت زبانی نداشته باشد که در ترجمه از بین برود، مفهومی مطلق باشد که به انسان کلی بستگی داشته باشد.

نوشاد رکنی، رئیس کتابخانه ملک و نسخه‌پژوه سخنران آخر برنامه بود که با عنوان شعر حافظ و فضاهای فراموش شده به سخنرانی پرداخت. وی به برخی فضاهای معماری درون شعر حافظ (نظیر رواق، طنبی، مصطبه، شاه‌نشین و غیره‌) و تغییرات معنایی و فضایی آن در طول زمان و بدفهمی‌هایی که این تغییرات باعث آن شده است اشاره کرد.

در حاشیه برنامه اجرای موسیقی ایرانی با آواز آقای حسین علی‌شاپور و تار آقای احسان عبایی به صورت بداهه‌خوانی و بداهه‌نوازی اشعار حافظ در نغمه شوشتری دستگاه همایون اجرا و مورد استقبال قرار گرفت. افزون بر آن برخی نسخه‌های خطی خاص و شاخص دیوان حافظ در کتابخانه و موزه ملی ملک در کنار این نشست به نمایش در آمد.