نظارت مجلس براجرای برنامه توسعه

جمع‌بندی گزارش های مجلس و دولت در بررسی اجرای یک ساله برنامه هفتم توسعه می تواند در تحقق میثاق دولت و مجلس، راهکاری برای وفاق باشد. وفاقی که به رغم انتقادات نمایندگان بر عملکرد وزرا، ضروری است و از اتلاف منابع جلوگیری می کند.

تا کنون در 9 دوره مجلس شش برنامه توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی جمهوری اسلامی ایران تصویب و در مرحله اجرا قرار گرفت. اولین برنامه توسعه در مجلس سوم و در سال 1368 تصویب و اجرایی شد. بعد از آن پنچ برنامه توسعه تا مجلس یازدهم تصویب و اجرا شد. برنامه هفتم توسعه همزمان شد با دولت چهاردهم و مجلس دوازدهم که هر دو در ابتدای دوره هستند. دولت چهاردهم و مجلس دوازدهم سال اول خود را سپری کردند و برنامه هفتم توسعه هم تقریبا به همین منوال پیش می رود.

ارزیابی این برنامه ها تا کنون در مرحله اجرا، زمانی انجام می شد که مصداق نوش دارو بعد از مرگ سهراب بود. چرا که میزان اجرا و تحقق اهداف برنامه‌های پنچ ساله توسعه بعد از اتمام دوره تحقق آن عملا آسیب شناسی برای رفع نواقص، ارتقای اجرای آن و یا تحقق اهداف بر زمین مانده را میسر نمی کرد.

چه بسا تکرار نواقص برنامه های توسعه در تصویب برنامه های بعدی، فرایند اجرای دقیق برنامه نه تنها تسهیل نمی شد بلکه با مشکل هم مواجه می شد و درصدی زیادی از احکام برنامه های توسعه با صرف ساعت ها وقت برای تصویب در دولت و مجلس بخصوص در کمیسیونهای تخصصی و صحن مجلس، تنها بر روی کاغذ باقی ماند.

نبود نظارت و ارزیابی دقیق بر روند اجرای برنامه در طول پنچ سال، محقق نشدن بخش زیادی از احکام این برنامه ها، تکرار نواقص در برنامه های بعدی، مجالس یازدهم و دوازدهم را به چاره اندیشی واداشت. چاره ای که نفع آن برای مردم و نظام باشد و برنامه های توسعه تنها بر روی کاغذ نماند. در همین راستا برای اولین بار با ابتکار مجلس دوازدهم فرایندهای نظارت یک‌ساله بر برنامه توسعه تعیین و امروز در حال اجرا شدن است.

با اتمام دوره یک ساله اجرای برنامه هفتم پیشرفت بعنوان میثاق دولت و مجلس برای اولین بار، اعضای هیئت دولت از رئیس جمهور گرفته تا معاون اول و وزرا برای ارائه گزارش عملکرد به صحن مجلس دعوت شدند. نمایندگان امروز و فردا در صحن مجلس در چهار جلسه کاری به استماع گزارش های دولت می پردازند و سپس نظرات کارشناسی خود را بیان می کنند.

البته مجلس از مهرماه بررسی اجرای برنامه هفتم توسعه را در دستور کار کمیسیونهای تخصصی داشته است و تمام وزرا چند روز با حضور در کمیسیونها، گزارش خود را ارائه کرده و امروز و فردا نیز میزان اجرای برنامه در صحن مجلس ریزتر و دقیق تر بررسی و کارشناسی می شود.

خروجی از جمع‌بندی گزارش های مجلس و دولت می تواند در تحقق میثاق دولت و مجلس، راهکاری برای وفاق باشد. وفاقی که به رغم انتقادات نمایندگان بر عملکرد وزرا، ضروری است و از اتلاف منابع جلوگیری می کند.