نقش شربت سکنجبین در سلامتی بدن
دانش آموخته دانشکده طب ایرانی و مکمل مشهد گفت: سکنجبین از منظر منابع طب ایرانی کاربردهای فراوانی در حفظ سلامتی و درمان بیماریها دارد.
به گزارش مشرق، دکتر عالیه کیانیطلایی در گفتگویی اختصاصی با وبدا مشهد اظهار کرد: سکنجبین از اشکال مهم دارویی در طب سنتی ایران است که از سرکه و عسل یا شکر به عنوان اجزای پایه و انواع اجزای افزودنی دیگر در تهیه آن استفاده میشود و در خصوص کاربرد سکنجبین در طب سنتی هم باید بگوییم که این فرآورده از منظر منابع طب سنتی ایران دارای کاربردهای فراوان در حفظ سلامتی و درمان بیماریها بوده است.
وی تصریح کرد: در یونان قدیم به سکنجبین "اودرمالی" میگفتند و نوعی از آن که اختصاصاً از سرکه و عسل ساخته شده بود به "اکسومالی" معروف بوده است و به نظر میرسد که واژه Oxymel که امروزه در زبان انگلیسی برای سکنجبین به کار برده میشود از این واژه گرفته شده است.
دانش آموخته دانشکده طب ایرانی و مکمل مشهد با بیان اینکه معمولیترین روش ساخت سکنجبین چنین است که ابتدا یک جزء سرکه، 2 جزء عسل و 4 جزء آب را در یک ظرف ریخته و با حرارت ملایم جوشانده و مرتب کف آن را گرفته تا حجم مایع به یک چهارم یا یک پنجم حجم اولیه برسد و به قوام بیاید، خاطرنشان کرد: با تغییر نسبتهای سرکه و عسل انواع متفاوت سکنجبین ساده با خواص متفاوت تهیه میشود، میتوان برای بخش ترش، از انواع سرکههای انگوری، سرکه سیب و سایر سرکهها و یا از تمر هندی، آبلیمو، آب نارنج و غیره استفاده نمود و برای بخش شیرین نیز میتوان از عسل، شکر سرخ و شکر سفید استفاده کرد.
دکتر کیانیطلایی افزود: در متون مختلف طب سنتی، 1260 نوع سکنجبین وجود دارد و شیوه متداول افزودن داروها به سکنجبین پایه بدین ترتیب است که گیاه یا گیاهان مورد نظر در مقادیر مشخصی از آب و سرکه خیسانده و بعد از حدود 12 تا 24 ساعت، جوشانده و صاف میکنند و به سکنجبین میافزایند.
وی در خصوص نظریه ابوعلی سینا در خصوص سکنجبین، گفت: شیخ الرئیس در این موضوع ضمن تأیید نظر جالینوس که سکنجبین را از بهترین اشربه میداند میگوید بهترین اشربه در همه مزاجها و سنین برای حفظ سلامتی، سکنجبین است که مجاری باریک را باز میکند و اجازه نمیدهد که کیموس غلیظ در آن محتبس شود.
دانش آموخته دانشکده طب ایرانی و مکمل مشهد با ذکر این نکته که سکنجبین تشنگی را برطرف میکند و باعث سکون صفرا میشود، تأکید کرد: سکنجبین کام و دهان را مرطوب نگه میدارد و انسداد عروق کبد را باز میکند، البته از مضرات آن هم نباید غافل شویم و باید بدانیم که مصرف خود سکنجبین دارای محدودیتهایی است که این محدودیتها در افراد با مزاج سرد مهمتر است، یعنی مصرف طولانی مدت آن در بیماریهای سرد اعضایی مانند رحم، معده و تارهای عصبی مضر است؛ همچنین انواعی از سکنجبین که مزه ترش آنها غلبه دارد هم باعث تحریک سرفه شده و به ریه آسیب میزند.
دکتر کیانیطلایی تصریح کرد: با افزودن چند بذر در حین جوشیدن سکنجبین، سکنجبین بذوری ساخته میشود که باعث دفع بلغم میشود، (مانند افزودن بذر کرفس و رازیانه به همراه انیسون و کاسنی) و با افزودن افتیمون به آن جهت درمان افسردگی اضطراب و وسواس مفید بوده، ضمن اینکه افزودن گلاب و آب به شیرین هم جهت تقویت قلب و معده و کبد مفید است.
وی بیان کرد: سکنجبین انواع مختلفی دارد که شامل زرشکی، عنابی، بهی، بذوری، افیمونی، ساده، اناری، نارنجی، عنصلی (حاوی پیاز عنصل)، حاوی سیب، تمر هندی و غیره بوده که هرکدام از آنها دارای کاراییهای بسیار بوده که موارد مؤثر آن گفته شد، البته همانگونه که اشاره شد باید در کنار مزایای مصرف سکنجبین، مضرات آن را هم دید و محدودیتهایش را هم در نظر گرفت.
منبع: بهداشت نیوز