نمره قبولی رسانه ملی در انتخابات چهاردهم
حسین سلطان‌محمدی کارشناس و منتقد سینما و تلویزیون درباره عملکرد رسانه ملی در انتخابات گفت: ساختار رسانه ای، چون رسانه ملی در جامعه ما، متأثر از قانون اساسی، ساختاری انحصاری است. همین نکته، انتظارات از این رسانه برای نزدیکی هرچه بیشتر به مفهوم «ملی» و دیدن همه اندیشه‌ها و نگرش‌ها و افراد در جغرافیای متکثر از اقوام ایران را، بیشتر می‌کند.
وی ادامه داد: در ایام انتخابات، به ویژه انتخابات ریاست جمهوری که کمترین نامزدها برای رسیدن به درصد بالایی از نگرش و تمایل مردم ایران به خود، حضور دارند، رسیدن به نگاه ملی و حفظ وحدت اندیشه‌ها و آحاد جامعه به دور عنوان ایران، کاری سخت و البته سترگ است. چه باید بکنند تا بیشترین مردمان متعلق و سرشته با نام ایران، به بیشترین رضایت برسند؟
این منتقد اظهار کرد: چهاردهمین انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران که پیامد واقعه ناگهانی سقوط هلیکوپتر رئیس جمهور شهید، مرحوم ابراهیم رئیسی، رخ داد؛ همه دست اندرکاران در هر بعدی اعم از اداری و اجرایی و تقنینی و... تا تبلیغی را به فشاری برای رسیدن به سریع‌ترین الگوی کار گرفتار کرد. در بعد تبلیغی، صداوسیما، سهم اصلی را داشت و همه ابزار‌های رسانه‌ای امروزی اعم از رسانه‌های سنتی و خبرگزاری‌ها و رسانه‌های مکتوب و همین طور شبکه‌های حاضر در فضای مجازی را به خود مشغول و معطوف کرد و هر برنامه‌ای که از این رسانه طراحی و به اجرا درآمد، منبع مباحث بعدی میان درگیران سایر ابزار‌های تبلیغی شد و مردم علاوه بر بهره برداری مستقیم از برنامه‌های رسانه ملی، در توالی این امکان، از بازخورد‌ها یا گفتار‌ها و رفتار‌های مکمل تولیدشده در سایر ابزارها، استفاده کردند.
سلطان محمدی درباره برگزاری مناظره‌ها توضیح داد: طراحی مناظره‌های آشنا، که در بیست سال اخیر، شاخصی برای ایام انتخابات ریاست جمهوری شده و چگونگی اجرای آن، برنامه اصلی بود و دیگر مناظرات تخصصی با حضور نامزدها و سپس مناظرات متنوع از نظر موضوع با حضور نمایندگان تخصصی نامزدها، متمم آن بود. مناظرات مستقیم از مناظرات شش نفره با استفاده از پرسش‌های از قبل اعلام شده از سوی کارشناسان و مردم، شکل گرفت و به صورت طبیعی، رسانه ملی کوشید تا از شائبه جهت دادن به پرسش و پاسخ به سمت نامزدی خاص، به دور ماند.
وی افزود: البته این موضوع، در مناظرات دونفره مرحله دوم، کمی رنگ باخت و حرف و سخن پدید آورد؛ اما همین رفتار مجری رسانه ملی در مناظرات مرحله دوم، متأثر از بازخورد مثبت پرسش‌های طراحی شده و بعضا ناگهانی از سوی کارشناسان انتخابی و اکثرا از خارج رسانه ملی در مناظرات تخصصی فرهنگی و سیاسی و فرهنگی و... بود. ناگهانی بودن پرسش ها، نزدیکی به موضوعات حاضر در اذهان کارشناسان و سیاست مداران و مردم را نشان داد. این روش، توجه به مناظرات طراحی شده و به اجرا درآمده را بسیار فراتر از گذشته کرد. همچنان که طراحی حضور کارشنان همراه نامزدها در مناظرات تخصصی و نحوه کنش و واکنش آنان به پرسش‌ها و رفتار‌های بروز یافته، جذابیت و هیجان را افزایش داد.
این کارشناس رسانه بیان کرد: مجموعه این نوع پردازش محتوا و اجرای آن، و حتی اجازه دادن مناظره و مباحثه بی واسطه و صریح دو نامزد مرحله دوم در انتهای مناظره نخست شان در این مرحله، که بشدت هیجان‌ها را افزایش داد؛ در برانگیزندگی مخاطب برای مشارکت در انتخابات و ارزیابی و حلاجی کردن مباحث دیده و شنیده شده، سهم وافری داشت. این نمونه رفتار رسانه ای، با وجود القائات و شبهاتی که معمولا برای ورود جهت دار رسانه ملی به نفع یا به ضرر نامزدی از جناحی خاص وجود دارد، بسیار روش دقیق و مفیدی بود که توانست اهداف تبلیغی مناظرات برای تمرکز مخاطبان و رأی دهندگان را محقق سازد.
سلطان محمدی درخصوص پوشش کامل زمان برگزاری انتخابات خاطر نشان کرد: در روز رأی گیری با وجود فراوانی، بعضا آسیب زننده به مخاطب، پخش مستقیم حوزه‌های رأی گیری و روند اخذ آرا و همچنین شمارش آرا از بیشتر شبکه‌های در دسترس مردم، باز هم شمولی که از ورود تصویر نقاط مختلف کشور به صفحه تلویزیون بروز و ظهور یافت، نکته‌ای مثبت و بی بدیل برای رسانه ملی شد. از بیشتر نقاط کشور، تصاویری برای پخش، به نمایش درآمد، چه از روستا‌ها و چه شهرها. به این پرداخت‌های مستقیم، بیفزایید گزارش‌ها و اخبار مکمل از داخل و خارج از ایران با محوریت انتخابات را. مجموعه همه اینها، نمره قبولی کم سابقه‌ای را به رسانه ملی در این رویداد داد که تحلیل کامل آنچه انجام شد، می‌تواند نقاط قوت و نقاط قابل اصلاح برای موارد بعدی را به دست دهد.
