نوجوانان مخاطبان فراموش شده فیلم کوتاه

خبرگزاری تسنیم، سید‌علی کاشفی خوانساری

اگر امروز بخواهیم پرافتخارترین شاخه‌های فرهنگ و هنر ایران را در عرصه جهانی نام ببریم، بی‌گمان دو نام به ذهن ما خواهد رسید: فیلم کوتاه و کتاب‌های کودک و نوجوان. به گمانم هیچ روزی نیست که یک فیلم کوتاه ایرانی برنده یک جشنواره مهم جهانی نشود و هیچ هفته‌ای نمی‌گذرد که یک نویسنده یا تصویرگر ایرانی کتاب‌های کودکان برنده جایزه‌ای نشود یا کتابش در کشور دیگری انتشار نیابد یا به فهرست‌ها و نمایشگاه‌های معتبر راه نگشاید.

در فلسفه هنر، هنر و ادبیات کودکان را نوعی بازپیدایی قلمداد می‌کنند. به تعبیری میان ادبیات کودک و ادبیات و هنر دیرین و اولیه شباهت‌های بسیاری است. به دلایل مختلف روان‌شناسانه، تاریخی و پدیدارشناسانه امکان جذب مخاطبان کودک و نوجوان در فیلم کوتاه بسیار بیشتر از فیلم‌های بلند داستانی و غیرداستانی است.

شبکه‌های تلویزیونی و کابلی جهان و همچنین تلویزیون‌های اینترنتی روزانه شاهد صدها فیلم‌ها نوجوانانه و حتی کودکانه است و جشنواره‌ها و همایش‌های فراوانی با این موضوع برپا می‌شود.

با این حال، فضای امروز فیلم کوتاه در ایران، فضایی روشنفکری، نخبه‌گرا و حتی تلخ و سیاه است که هیچ نسبتی با مخاطبان کودک و نوجوان ندارد. جشنواره‌های جهانی با دلایل مختلف از چنین آثاری بیشتر استقبال می‌کنند و ممیزی داخلی برای فیلم‌های بلند، فیلم کوتاه را مفری برای اعتراض‌ها و خط قرمزها ساخته است. غفلت صنعت هنر فیلم کوتاه از خیل عظیم مخاطبان نوجوان که از جدی‌ترین مشتریان صنایع فرهنگی در سراسر جهان هستند، به ریزش شدید مخاطبان و تاثیرگذاری اجتماعی، فرهنگی و کاهش بازدهی اقتصادی فیلم کوتاه در ایران انجامیده است. توجه صنف سازندگان فیلم کوتاه به مخاطبان نوجوان و تامین نیازهای تصویری ایشان در قالب‌های داستانی، مستند، آموزشی، انیمیشن و... موضوع مهمی است که باید با سیاستگذاری و آموزش صحیح فراهم شود.

پیوند ادبیات نوجوان و فیلم کوتاه برکات ملی و جهانی فراوانی خواهد داشت. بخش عمده‌ای از صنعت سینما در شاخه‌های مختلف متکی به اقتباس از ادبیات است. ماهیت تجربی فیلم کوتاه سنخیت مناسبی با داستان‌های کوتاه نوجوانانه دارد. منابع ادبیات کودک و نوجوان ایران اعم از افسانه‌ها و قصه‌های عامیانه، داستان کوتاه، رمان اجتماعی، فانتزی و... منبعی غنی و راهگشا برای اقتباس سازندگان فیلم کوتاه خواهد بود.

اینجاست که کارگاه‌های آموزشی داستان‌نویسی برای فیلمسازان جوان و همچنین کارگاه‌های ساده فیلمسازی برای نوجوانان نویسنده و نویسندگان ادبیات نوجوان می‌تواند راهگشا باشد. همین‌طور راه‌هایی چون جلسات مشترک سازندگان فیلم کوتاه و نویسندگان ادبیات کودک و نوجوان، جشنواره‌های خاص فیلم‌های نوجوانانه و جوایز ویژه اقتباس از ادبیات نوجوان.

انتهای پیام /