نویسنده کتاب دین و فرهنگ: همجنسگرایی و رشد بی‌عدالتی نشانه تناقض مدرنیته است
خبرگزاری فارس گروه اندیشه: مدرنیزاسیون برخی فواید و آثار مثبت به همراه داشته است که هیچ کسی نمی‌تواند منکر آن شود یا در مورد آن مناقشه‌ای صورت دهد، مثلاً پایین آوردن نرخ مرگ و میر کودکان، کاهش میزان مرگ بر اثر قحطی و گرسنگی، ریشه کن کردن برخی از بیماری‌های کشنده، برخورد مساوی‌تر با افرادی که پیشینه‌ها و درآمدهای مختلف دارند و مانند این‌ها.
البته بعضی متفکران معتقدند این قبیل نتایج فقط بخشی از قابلیت‌های مدرنیته است که نمودار شده و هنوز بسیاری از قابلیت‌های دیگر در مدرنیته هست که باید تحقق یابد. مدرنیته هنوز به طور کامل تحقق نیافته و باید منتظر دیگر دستاوردهای مفید آن بود. کسانی نیز بر این باورند که به طور کلی رویکرد عقلانی عملی به مسائل و تلاش برای توسعه اقتصادی هنوز هم شیوه‌ای بسیار معقول برای دستیابی به توسعه اجتماعی و رفاه زندگی است و این رویکرد را مدیون مدرنیته هستیم و از محصولات مهم آن است. در عین حال بعضی جامعه شناسان نیز اعتقاد دارند که جنبه‌های سیاه و مبهمی در مدرنیته هست که به توضیح و تبیین یا واشکافی و نقد و اصلاح نیاز دارد.
مثلاً با ظهور مدرنیته، رشد تکنولوژی فقط در اقتصاد پزشکی یا کشاورزی رخ نداده است بلکه در قسمت صنایع نظامی و سلاح‌های ویرانگر نیز اتفاق افتاده است که می‌تواند به نابودی بشریت منجر شود. بمب اتمی که در جنگ جهانی دوم بر هیروشیما و ناکازاکی فرو ریخته شد و فجایعی که به بار آورد و نیز پیامدهای ناگوار بعد از جنگ از نظر این گروه فقط بخشی از تهدیدات پیشرفت فناوری حاصل از مدرنیته است که در برخی موارد از کنترل خردمندانه بشر نیز خارج می‌شود و چه بسا فاجعه‌های جدیدی به بار آورد. کشتارهای دسته جمعی، پاکسازی قومی، نسل کشی و بی‌عدالتی در جهان از سوی ابر قدرت‌های نظامی حوادث غمبار و خطرهایی است که با عقلانی شدن جامعه و سازمان اجتماعی مغایر است و با هیچ معیار و استاندارد عقلی سازگار نیست.
این همان پارادوکس مدرنیته است که گاه نتایجی متضاد پدید می‌آورد و گاه نیز حتی به اصول و مبانی خود وفادار نمی‌ماند و به ضد خود تبدیل می‌شود. گسترش فساد به جای رشد و ترقی و تضعیف اخلاق به جای بهزیستی و رفاه از دستاوردهای منفی مدرنیته است که اثبات آن به گواه و دلیل نیاز ندارد و واقعیت‌های جوامع غربی و اروپایی صحنه آزمون و اثبات مشاهده پذیر و انکارناپذیر این مدعا هستند. محققان و اندیشمندان دیگری نیز پدیده‌های رسوا و فضاحت آمیزی مثل همجنس بازی، بی بندوباری‌های جنسی، هرزه نگاری، جنایت‌ها، بیماری‌های روانی، احساس تنهایی و بی‌پناهی در افراد، فروپاشی بنیاد و شیرازه خانواده در جوامع مدرن را به منزله پارادوکس‌ها و موارد نقض ادعای مدافعان آرمانگرای مدرنیته ذکر می‌کنند.
منبع: کتاب دین و فرهنگ اثر همایون همتی
پایان پیام /