هزینه سبد مصرفی خانوار چقدر رشد داشته است؟

به گزارش مشرق، در علم اقتصاد زمانی‌که از تورم صحبت می‌شود، منظور افزایش مداوم سطح عمومی قیمت‌هاست. مرکز آمار ایران به عنوان اصلی‌ترین نهاد انتشار آمارهای تورم کشور، برای محاسبه این شاخص مهم از سبد مصرفی خانوار بهره می‌گیرد. در این سبد سهم هر یک از اقلام خوراکی و غیرخوراکی مشخص شده و ضریب اهمیتی به آن‌ها داده می‌شود.

در انتها با توجه به وزن و قیمتی که این اقلام در سبد خرید خانوار داشته‌اند اقدام به انتشار آمارهای شاخص قیمت مصرف‌کننده و تورم در کشور می‌کند.

اما زمانی‌که از مردم درباره تورم سوال می‌شود؛ نرخ ذهنی‌ای که از زیست در جامعه بیان می‌کنند بسیار بیشتر از تورم اعلام شده از این مرکز آماری است. علت این اتفاق چیست؟

به طور کلی، می‌توان دلیل این احساس تورم بیشتر از تورم واقعی را سر و کار داشتن بیشتر افراد با اقلام خوراکی به‌خصوص طیف کوچکی از آن‌ها مانند گوشت و شیر و روغن دانست. طبق آمارهای مرکز آمار ایران، از فروردین سال 97 تا اردیبهشت‌ماه سال 1403، قیمت سبد مصرفی خانوار بیش از هفت برابر شده است. این در حالی‌ست که قیمت یک کیلوگرم گوشت در این مدت بیش از 14 برابر رشد داشته است.

در ادامه به بررسی بیشتر اقلام مهم در سبد مصرفی مردم (خانوارهای شهری) خواهیم پرداخت و آن‌ها را تورم اعلام شده توسط مرکز آماری کشور مقایسه خواهیم کرد.

احساس تورم با تورم واقعی دو معقوله جدا از یکدیگر است. زمانی‌که مرکز آمار ایران اقدام به انتشار آمارهای تورم در کشور می‌کند ممکن است با احساس مردم هم‌خوانی نداشته باشد. این به دلیل اشتباه در آمار نیست. به دلیل احساسی است که مردم از کالاهای خاص خوراکی و غیرخوراکی می‌گیرند که بیشتر با آن‌ها سرو کار دارند.

بازه زمانی مورد بررسی در این ارزیابی آماری از سال 97 یعنی خروج ترامپ از برجام تا اردیبهشت‌ماه سال جاری است که آخرین آمارهای مرکز آمار از متوسط قیمت کالاها به‌روز شده است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد در این هفت سال قیمت سبد خرید مصرفی خانوارها (شهری) که از کالاهای خوراکی و غیرخوراکی با وزن‌های متفاوت تشکیل شده، نزدیک به 7.5 برابر رشد داشته است. اما این افزایش در کالاهای مختلف متفاوت است.

در این بررسی 10 کالای مهم در سبد خرید مردم مورد ارزیابی قرار گرفته است. در این سبد بیشترین میزان افزایش قیمت مربوط به گوشت گوسفند و گوساله است. در هفت سال اخیر، قیمت یک کیلوگرم گوشت گوسفند نزدیک به 1365 درصد رشد داشته؛ به‌عبارتی 14.5 برابر شده است. گوشت گاو و گوساله نیز در همین مدت افزایش قیمت 14 برابری را تجربه کرده‌اند. افزایش قیمت در این دو کالا 2 برابر افزایش قیمت در سبد مصرفی خانوار است.

در ادامه چهار کالای شیر پاستوریزه، روغن مایع، چای خارجی و رب گوجه فرنگی در این مدت افزایش قیمت حدود 11 برابری داشته‌اند.

در میان این کالاها قیمت یک کیلوگرم مرغ ماشینی طی هفت سال 10 برابر شده و قیمت برنج ایرانی و خارجی بیش از 8 برابر شده است.

در انتها نیز تخم مرغ ماشینی در هفت سال گذشته با افزایش 7.7 برابری مواجه شده است که نزدیک‌ترین کالا به افزایش قیمت سبد مصرفی خانوارها بوده است.

به طور کلی سبد مصرفی خانوارها از کالاهای متعددی تشکیل شده که به طور میانگین 7.5 برابر رشد قیمت داشته‌اند اما به دلیل اینکه مردم با اقلام ذکر شده در این گزارش و اقلام غیرخوراکی مهم مانند مسکن سر و کار بیشتری دارند، افزایش قیمت در این کالاها باعث احساس تورمی بیشتر برای آن‌ها شده است.

منبع: اکوایران