همیشه به آلبوم

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ آیا شما هم شنیده‌اید که می‌گویند فلان خواننده هر روز آلبوم جدید می‌دهد؟ یکی از جدی‌ترین و پربسامدترین نقدهایی که به خوانندگان موسیقی، اعم از پاپ و سنتی در سال‌های اخیر وارد شده، انتقاد از پرکار بودن این خوانندگان است. این پرکار بودن در فضای موسیقی بیشتر با انتشار آلبوم است که سنجیده می‌شود. به‌خصوص خوانندگان سنتی بیش از دیگر خوانندگان مورد این نقد قرار می‌گیرند و عده‌ای معتقدند که این میزان از انتشار آلبوم و تک‌آهنگ در فضای موسیقی چندان مرسوم نیست. دراین‌باره یکی از تهیه‌کنندگان حوزه موسیقی به‌تازگی خبر انتشار آلبومی از سالار عقیلی را منتشر کرده است. این آلبوم که «می‌دانم که می‌آیی» نام دارد، بعد از 19 سال برای اولین بار منتشر خواهد شد. اینکه عقیلی آلبومی از آثار نوزده سال قبل خود را منتشر می‌کند، انگیزه‌ای شد برای این گزارش تا میزان کمی آلبوم‌های موسیقی در فضای سنتی را بررسی کرده و داده‌های آماری آن را با خوانندگان سنتی پیشکسوت در دهه‌های گذشته موسیقی ایرانی مقایسه کنیم.

 آلبوم‌شناسی سنتی‌خوانان امروز با هم نگاهی بیندازیم به سابقه انتشار آلبوم توسط آن دسته از خوانندگان موسیقی سنتی که در سال‌های اخیر از اقبال بیشتری برخوردار بوده‌اند. این دسته از خوانندگان در بین خوانندگان موسیقی سنتی جزو جوان‌تر‌ها محسوب می‌شوند: همایون شجریان: ورود شجریان به آلبوم‌های موسیقی در مقام خواننده، از سال 1378 با آلبوم «آهنگ وفا» اتفاق افتاده است. البته همایون این آلبوم را در کنار پدر همخوانی کرده اما می‌تواند نقطه شروع پررنگی برای او باشد. شجریان در بازه زمانی بیست و یک ساله (1378 - 1399) مجموعا بیست و دو آلبوم موسیقی منتشر کرده که البته در این شمارش، آلبوم‌های موسیقی‌ای که همایون در کنار پدر خوانندگی کرده را به حساب نیاورده‌ایم. میانگین حدودی سالی یک آلبوم، میانگین نسبتا قابل قبولی برای خواننده «رگ خواب» است. سالار عقیلی: حضور رسمی عقیلی در فضای موسیقی با آلبوم «عشق ماند» از ساخته‌های ارشد طهماسبی سال 1380 آغاز شد. سالار در بازه زمانی نوزده ساله تا امروز مجموعا 41 آلبوم موسیقی منتشر کرده که در این آلبوم‌ها با بزرگانی چون زنده‌یاد محمدرضا لطفی، حسین علیزاده و دیگران همکاری داشته است. محمد معتمدی: اولین آلبوم معتمدی «بودن و سرودن» است که سال 1385 به آهنگسازی مجید درخشانی و گروه خورشید تولید و عرضه شده است. از آن موقع چهارده سال می‌گذرد و در این بازه زمانی معتمدی بیست و سه آلبوم منتشر کرده است؛ یعنی یکی بیشتر از همایون شجریان که هفت سال زودتر از معتمدی فعالیت حرفه‌ای خود را آغاز کرده است! علیرضا قربانی: علیرضا قربانی یک سال قبل از سالار عقیلی و سال 1379 با آلبوم «اشتیاق» پا به عرصه موسیقی سنتی گذاشت. این آلبوم که با اقبال بسیار خوبی هم مواجه شد، با آهنگسازی فرهاد فخرالدینی به عنوان اولین اثر ارکستر موسیقی ملی ایران منتشر شد. قربانی در این مدت بیست ساله، بیست آلبوم منتشر کرده است. جالب اینکه قربانی در سال‌های 85، 88،90،91، و 94 هرسال دو آلبوم منتشر کرده اما در بعضی از سال‌های این بازه زمانی هیچ آلبومی منتشر نکرده است.  آلبوم‌شناسی سنتی‌خوانان دیروز حالا نگاهی می‌اندازیم به کسانی که خوانندگان دیروز موسیقی سنتی محسوب می‌شوند: محمدرضا شجریان: شاخص‌ترین خواننده موسیقی سنتی ایران با «چاووش 1: به یاد عارف» در سال 1356 پا به عرصه آلبوم های موسیقی می‌گذارد. البته شجریان خواندن را از سال 1349 در رادیو شروع کرده، اما از آنجا که معیار ما در اینجا انتشار آلبوم موسیقی است، سال 1356 را در نظر می‌گیریم. از آن روز و روزگار تا امروز 56 آلبوم موسیقی با صدای شجریان منتشر شده - این البته غیر از آلبوم های تصویری است - که کارنامه درخشانی در این 43سال محسوب می‌شود. شهرام ناظری: ناظری سال 1357 و در آلبوم «چاووش 2» به شجریان ملحق می‌شود و این اولین حضور ناظری در آلبوم های موسیقی است. او در این آلبوم با قطعه «آزادی» برای اولین بار به طور مستقل توانایی صدایش را به رخ می‌کشد و تحسین همگان را بر‌می‌انگیزد. عمر خوانندگی ناظری به اندازه انقلاب اسلامی است و او در این 42 سال، 49 آلبوم به بازار موسیقی عرضه کرده است. حسام الدین سراج: سراج در سال 1358 با آلبوم نینوا فعالیت خود را آغاز می‌کند. دو سه آلبوم اول سراج توسط سازمان تبلیغات اسلامی منتشر می‌شود و نوید یک خواننده خوشخوان را به جامعه هنری ایران می‌دهد. 41 سال از آن روز می‌گذرد و سراج تاکنون 30 آلبوم منتشر کرده است. آخرین آلبوم سراج «لب خوانی باران» نام دارد که در سال 1394 عرضه شده است. علیرضا افتخاری: افتخاری را باید ید طولای عرصه انتشار آلبوم نام نهاد. خواننده پرکار موسیقی سنتی که کارش را با انتشار آلبوم «آتش دل» در سال 1362شروع و در یک آمار تعجب‌آور در بازه زمانی 37 سال، 63 آلبوم موسیقی منتشر می‌کند. یعنی شش سال دیرتر از محمدرضا شجریان و هفت آلبوم بیشتر از او! افتخاری در بعضی سال‌ها پنج آلبوم موسیقی منتشر کرده است و به عنوان مثال سالی که نیلوفرانه2 منتشر می‌شود (1378)، او چهار آلبوم دیگر به نام‌های «صدایم کن»، «عطر سوسن»، «پاییز» و «خداحافظ» منتشر می‌کند که سه تای اینها با موسسه آواز بیستون منتشر شده‌اند. البته وقایع سال‌های اخیر سبب شده او از سال 93 به این طرف آلبوم جدیدی منتشر نکند و بیشتر در خلوت و سکوت روزگار بگذراند.  و اما همیشه آلبوم انتشار آلبوم نسبت به گذشته کمتر شده است، دلیلش را هم می‌توان در پیشرفت تکنولوژی و امکانات تازه دید، اما با این حال نباید فراموش کرد که آلبوم مهم‌ترین راه ارائه رسمی اثر برای خواننده خواهد بود، همان‌طور که آمارها نشان می‌دهد، میانگین انتشار آلبوم میان خواننده های پیشکسوت در چهار دهه فعالیت عدد 50 است. خواننده‌های جوان تر هم هر چند با این اعتراض روبه رو هستند که خیلی آلبوم منتشر می‌کنند اما ظاهرا در واقع این‌طور نیست. درست است که سالار عقیلی آلبوم‌های زیادی منتشر کرده اما در خوانندگان نسل قبل‌تر هم علیرضا افتخاری این رویه را پیش گرفته بود. در پایان، زمان است که تصمیم می‌گیرد هنرمند آلبوم هایش را منتشر کند؛ برخی کارها می‌مانند و برخی دیگر فراموش می‌شوند. منبع: جام جم