واردات بی‌رویه برنج؛ زنگ خطر برای تولید داخلی
واردات بی‌رویه برنج، نه تنها بازار‌های داخلی را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه ضربه مهلکی بر پیکر تولید ملی وارد می‌کند.
باشگاه خبرنگاران جوان - محمد جواد خاکزاد رستمی، مدیر اجرایی نظام صنفی کشاورزی مازندران درمورد واردات بی‌رویه برنج به عنوان یک تهدید جدی برای برنج ایرانی گفت: در اصل اقتصاد، برای تعیین قیمت و تنظیم بازار دو عامل مهم عرضه و تقاضا تعیین‌کننده هستند و هیچ زمانی، قیمت‌های دستوری در دنیا جواب نداده‌اند و این موضوع برای ایران هم، همین‌طور است.
خاکزاد رستمی ادامه داد: از نظر اصل اقتصاد، عرضه و تقاضا باعث تعیین قیمت بازار می‌شوند. در نتیجه، هر زمانی که عرضه بیش از اندازه‌ی تقاضا باشد قیمت به شدت کاهش پیدا می‌کند و اگر بالعکس باشد قیمت به شدت افزایش پیدا می‌کند.
مدیر اجرایی نظام صنفی کشاورزی مازندران گفت: وقتی که در طول یک ماه تمام برداشت برنج در سراسر کشور را به پایان می‌رسانیم این برنج وارد انبار می‌شود و بخش عمده آن وارد بازار می‌شود. اگر همزمان واردات برنج را داشته باشیم و بیش از تقاضای بازار بخواهیم بازار را اشباع کنیم تولیدکننده‌ها به شدت آسیب می‌بینند. چون برنج جزء سبد اصلی کالای خانوار و امنیت غذایی است. در نتیجه، هم تولیدکنندگان و هم مصرف‌کنندگان مدنظر باشند و باید این مسائل را با تنظیم بازار رعایت کنیم.
خاکزاد رستمی ادامه داد: حاکمیت‌ها و دولت‌ها در دنیا دو مدل تنظیم بازار دارند. یا تنظیم بازار را به خود بازار می‌سپارند که بر اساس رقابت و عرضه و تقاضا، بازار خودش را مدیریت کند و در بعضی از کشورها، بازار توسط دولت و حاکمیت‌ها و نهاد‌های مردمی که وجود دارند مدیریت می‌شوند.
مدیر اجرایی نظام صنفی کشاورزی مازندران گفت: متأسفانه در ایران، تا به حال در هیچ مدل مشخصی کار انجام نشده است و بعضی وقت‌ها تقصیر را گردن تولیدکنندگان و واردکنندگان و گاهی، تقصیر را گردن دولت می‌اندازند و معلوم نیست که آیا دولت در این مسیر می‌خواهد با تشکیل نهاد‌های مردمی و مشخص کردن بستر عرضه و تقاضا توسط مردم این کار را به بازار بسپرد یا این که می‌خواهد خودش با وجود دستگاه‌های اجرایی، سازمان صمت و استان‌ها و اداره‌های تابعه‌شان، وزارت جهاد کشاورزی در استان و... این کار را انجام دهد؟ در نتیجه، باید یکی از این مسیر‌ها را برود. یعنی دولت باید تکلیف را معلوم کند و تنظیم بازار و مدیریت عرضه را بدرستی و در زمان مناسب انجام دهد.
خاکزاد رستمی ادامه داد: واردات همزمان با برداشت برنج تولید داخل به نفع تولیدکننده و کشاورز و مصرف‌کننده نیست و به نفع یک عده سوداگرانی است که از این موضوعات سوءاستفاده می‌کنند و دولت را به شدت تحت فشار قرار می‌دهند و تقریباً هر 3 سال یک بار، افزایش قیمت‌های سینوسی را تجربه می‌کنیم که عامل آن، مصرف‌کننده و تولیدکننده نیستند.
مدیر اجرایی نظام صنفی کشاورزی مازندران گفت: عامل واردات همزمان برنج به شدت به تولید آسیب می‌زند، اما مصرف‌کننده منفعت نمی‌برد بلکه منفعت باعث می‌شود اجازه واردات سنگین داده نشود که در سال‌های 1400-1401 اتفاق افتاد و نیاز کشور در حد 600-700 هزار تن است در حالی که واردات 2 میلیون تن صورت می‌گیرد و در طول 1 یا 2 سال، برخی از واردکنندگان با ارز‌های یارانه‌ای که از دولت می‌گیرند این کار را انجام می‌دهند، اما تولید ارز یارانه‌ای ندارد و آزاد است و حمایت از سوی دولت در بخش‌های مختلف کشاورزی به ویژه برنج انجام نمی‌شود ولی واردات با ارز‌های یارانه‌ای انجام می‌شود و منفعتی که وجود دارد بیشتر برای واردکنندگان و افرادی است که بدنبال ایجاد موقعیت هستند تا بتوانند منافع خود را تأمین کنند.
خاکزاد رستمی ادامه داد: مصرف‌کننده در یک زمان کوتاه 2 ماهه نمی‌تواند مصرف یک ساله خود را تهیه کند. در نتیجه، اتفاق‌های این چنینی در طولانی‌مدت باعث ضرر مصرف‌کننده و تولیدکننده می‌شوند و منفعت برای افرادی است که در این مدت، واردات را به طور همزمان انجام می‌دهند و واردات با خودکفایی کشاورزی همخوانی ندارد و دو موضوع متفاوتی هستند.
مدیر اجرایی نظام صنفی کشاورزی مازندران افزود: موضوع خودکفایی بیشتر باید بر اساس توان اکولوژیک سرزمین مطرح شود. یعنی وقتی موضوع خودکفایی را مطرح می‌کنیم خیلی نباید روی منابع انسانی، مالی و آب و خاک اتفاق خاصی بیفتد.
در بخش برنج در دو سه استان شمالی، این ظرفیت وجود دارد که با حفظ منابع، تولیدات مناسبی را داشته باشیم، اما این اتفاق نیفتاده و اقداماتی انجام نشده است.