وزارت میراث فرهنگی فرآیند مرمت را ضابطهمند کند
مدیرعامل مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران در مورد چگونگی تشخیص اصالت اثر و مرمت آن گفت: وزارت میراث فرهنگی باید فرآیند مرمت را ضابطهمند کند.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ فریبرز دولتآبادی در یک گفتوگوی رادیویی ضمن بیان این مطلب که رسالت اصلی مرمت حفظ و تداوم اصالت یک اثر است، این رشته را به دلیل وجود خصیصه خلق و ابدع یک فناوری دانست و خواستار تعیین شاخصهای دقیق توسط وزارت میراث فرهنگی به جهت ایجاد بستر لازم به منظور ضابطهمند کردن فرآیند مرمت آثار فرهنگی تاریخی شد.
وی با بیان این که مرمت یک فعالیت محترمانه و اصولی است که قدمتی به اندازه تاریخ بشر دارد و قاعدتاً بنیادیترین هدف آن نیز حفظ اصالت یک اثر است، گفت: بر همین اساس اگر جعلی در جریان مرمت محقق شود یعنی اینکه اساساً وادی مرمت اتفاق نیفتاده است.
مدیرعامل مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران در ادامه داد: در حقیقت باید گفت اگر در هنگام اجرا و انجام مرمت، اصالت اثر مورد مرمت به هر نحوی از انحاء مخدوش شود یعنی اصول اولیه مرمت به هیچ عنوان رعایت نشده است.
مطابق با صحبتهای این کارشناس حوزه میراث فرهنگی، یک اثر هنری یا فرهنگی به معنای حقیقی کلمه واجد و دربرگیرنده مجموعهای از ارزشها است که در طول تاریخ و در واقع با گذر زمان، بار تاریخی هم به این ارزشهای درونی در اثر اضافه میشود؛ لذا باید گفت هر باری که یک اثر تاریخی توسط مخاطب و بازدیدکننده دیده میشود به نوعی مجدداً خلق میشود؛ چراکه هر مخاطب برای آن یک معنای جدید میسازد و از آن یک تلقی و برداشت متفاوتی میکند.
دولتآبادی با تأکید بر این مطلب که مرمت آثار فرهنگی و تاریخی در حقیقت موجب استمرار و تداوم حیات آنها و انتقال پیام به تمامی مخاطبان و بازدیدکنندگان اثر میشود، بیان کرد: بر همین اساس باید به این مقوله ارج نهاد و برای آن ارزش و اهمیت ویژهای قائل شد.
وی معماری موجود در آثار به جای مانده از دوره قاجار در تهران را یکی از نقاط برجسته و به تعبیری عطف تاریخ معماری معاصر ایران دانست و تصریح کرد: اگرچه معماری قاجار تهران بعضاً به صورت التقاطی بوده و تصویرسازیهای ناشیانه و حتی در برخی موارد، نادرستی از دوران قبل خود داشته اما حقیقتاً واجد ارزش هنری والایی است که آنگونه که شایسته آن است دیده نشده و به مورد توجه و تحلیل قرار نگرفته است.
مدیرعامل مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران همچنین اظهار کرد: مرمت اگرچه ابعاد و زوایای متعدد و گوناگون تکنیکی و فنی دارد اما در مجموع یک فرآیندی است که داری خصایص و ویژگیهای خاصی است که از جمله بارزترین آنها باید به پرحوصلگی، زمانبر بودن، خلاقیت و داشتن جوهر هنری اشاره کرد.
این کارشناس حوزه میراث فرهنگی در ادامه مرمت را با توجه به این ویژگیهای بارزی که مورد اشاره قرار گرفت، ذاتاً یک نوع خلق و ابداع عنوان کرد و یادآور شد: به همین دلیل میتوان گفت مرمت یک فناوری محسوب میشود.
دولتآبادی در پاسخ به این سوال که مردم به عنوان مخاطبان عام چگونه میتوانند اصالت اثر و مرمت آن را به درستی تشخیص دهند، خاطرنشان کرد: وزارت میراث فرهنگی باید با شاخصسازی فرآیند و نحوه مرمت را ضابطهمند کند و سپس بر اساس شاخصهای اعلامی و مقرر شده موضوع را مورد ارزیابی قرار دهد تا از این رهگذر بتوان اگر شخصی ادعای انجام مرمت ساختمانی از دوره قاجار را داشت مورد راستی آزمایی قرار بگیرد و متعاقباً و بعد از تأیید این وزارتخانه بتواند شناسنامه و حکم مرمت رسمی دریافت کند.
بیشترین جعل مرمت مربوط به بناهای ثبت نشده قاجار است اعتباراتی که به نام مرمت هدر میروند؛ دیوان خانه وکیل هنوز در لیست انتظار به سر میبرد 2 میلیارد تومان برای بازسازی و مرمت باغ و عمارت رحیم آباد بیرجند اختصاص یافت