وضعیت گاز تهران / تجربه تلخ سال گذشته تکرار می‌شود؟
با سرد شدن هوا، هشدار مجدد مسئولان نسبت به صرفه جویی شنیده می شود.
ناترازی گاز در کشور سبب شده است تا با سرد شدن هوا، به سمت و سویی برویم تا بتوانیم مصرف گاز را مدیریت کنیم. البته اگر این ناترازی ها هم وجود نداشت باید در مصرف این انرژی صرفه جویی می کردیم.
امسال با وجود آنکه سرمای فراگیری را تاکنون نداشته ایم مسوولان امر نسبت به صرفه جویی در مصرف گاز هشدار دادند.
روز گذشته سعید عقلی از افزایش مصرف گاز به علت برودت هوا خبر داد و گفت، کاهش دما در 24 ساعت گذشته در برخی استان‌های کشور، سبب شد تا حجم مصرف گاز در بخش خانگی، تجاری و صنایع غیر عمده به 570 میلیون مترمکعب در روز برسد.
به گفته این مقام مسؤول حجم مصرف، 70 درصد از کل گاز تولیدی کشور است، از مجموع 570 میلیون مترمکعب گاز مصرفی در این بخش، 399 میلیون مترمکعب معادل 70 درصد در بخش خانگی، 11 درصد در صنایع غیر عمده، 9 درصد در بخش عمومی و تجاری و 10 درصد در مجموع در بخش حمل و نقل و کشاورزی مصرف شده است.
پیش از این هم مسلم رحمانی مدیر هماهنگی امور گازرسانی شرکت ملی گاز ایران گفته بود: نسبت به سال گذشته مصرف گاز بین 4 تا 6 درصد افزایش پیدا کرده است و با برودت هوا میزان مصرف در مقایسه با فصل گرم تقریباً 8 تا 10 برابر افزایش پیدا می‌کند و با کاهش دما میزان مصرف بخش خانگی افزایش پیدا می‌کند.
پیش بینی مصرف 600 میلیون متر مکعبی گاز با برودت هوا
به گفته این مقام مسؤول تا کنون بین 520 تا 550 میلیون متر مکعب مصرف بخش خانگی، تجاری و صنایع غیر عمده بوده و بار مصرفی در ایستگاه‌های خانگی توزیع می‌شود و با کاهش دما این عدد به 600 میلیون متر مکعب نیز می‌رسد که قابل توجه است. امیدواریم مشترکان خانگی و تجاری که با رعایت مصرف هم از نظر اقتصادی و هم به صنعت کشور یاری کنند.
قطعی گاز در سال گذشته مسؤولان درس عبرتی برای مسئولان شد؟ / اعمال پاداش صرفه جویی
سال گذشته در همین برهه از زمان میزان مصرف گاز خانگی از 600 میلیون متر مکعب عبور کرد و مسأله‌ای هشدار آمیز برای مسئولان شد همان زمان بود که ترکمنستان نیز سوآپ گازی خود را قطع کرد و ناترازی گاز منجر به افت فشار گاز و حتی قطعی یک روز گاز در برخی از مناطق شمالی شد شاید برای همین است که در سال جاری مقرر شده است مشترکی در بخش خانگی 10 تا 35 درصد میزان مصرف نسبت به دوره مشابه سال گذشته کاهش پیدا کند، مشمول پاداش می‌شودو مشترکینی که در پلکان متعارف قرار می‌گیرند یعنی 3 پله اول با صرفه جویی 10 تا 35 درصدی گاز بهای این افراد رایگان و حتی پاداش هم دریافت می‌کنند. همچنین سایر مشترکین نیز اگر این فاصله 10 تا 35 درصدی را کاهش دهند هم شامل می‌شوند.
گرانی کردن گاز می‌تواند در صرفه جویی مؤثر است؟
گران کردن گاز شاید نخستین گزینه‌ای باشد که برای صرفه جویی به ذهن می‌رسد اما افزایش تعرفه گاز هم موافقان و مخالفانی را به دنبال دارد. موافقان افزایش نرخ گاز بر این باورند که دسترسی آسان به این حامل انرژی منجر به عدم استفاده صحیح از گاز شده است و در صورتی یارانه‌ای انرژی به گاز تعلق نگیرد و با قیمت واقعی ارائه شود می‌تواند در مصرف صحیح تأثیر گذار باشد. اما عده‌ای از کارشناسان این موضوع را رد کرده و معتقدند که باید نگاه‌های زیرساختی و توسعه‌ای در راستا وجود داشته باشد تا هم مردم بتوانند از آن بهره مند شوند و هم امکان صادرات گاز فراهم شود که گام اول فرهنگ سازی و پس از آن تصمیمات جدی دولت در مسائل مرتبط با گاز از جمله ساختمان سازی و صنایع است.
دریافت بالاترین گاز بها از مشترکان تجاری با استفاده از وسایل گرمایشی در فضای باز
رحمانی در رابطه به تعرفه مصوب مشترکان بد مصرف خاطر نشان کرد: مشترکان پر مصرف بر اساس مصوبه دولت هر چه به پلکان‌های 11 و 12 نزدیک تر شوند به همان تناسب نرخ گاز بها هم افزایش پیدا می‌کند. ضمن آنکه در پلکان‌های 11 و 12 که مشترکین پرمصرف قرار دارند گاز بهای 5 و 6 هزار تومان برای هر متر مکعب باید پرداخت کنند. البته گاز بهایی که برای مشتریان پرمصرف در نظر گرفته شده چندان قابل توجه نیست و منجر به قبوض میلیونی نمی‌شود به عبارتی کمتر از 1200 الی 1300 متر مکعب در مناطق سرد سیر می‌شود زیرا بالغ بر 70 درصد مردم در سه پلکان اول قرار دارند یعنی کمتر از دو درصد مردم در پلکان‌های 11و 12 قرار دارند.
رحمانی اضافه کرد: البته در بخش تجاری کمی متفاوت است زیرا قیمت ثابت است اما اگر استفاده از وسایل گرمایشی در فضای باز اتفاق بیفتد که ممنوعیت دارد، دچار جریمه خواهد شد که بالاترین گاز بهای بخش خانگی است در نظر گرفته می‌شود.
تجربه تلخ سال گذشته تکرار می‌شود؟
22 دی ماه سال گذشته بود که ترکمنستان سوآپ گاز خود را قطع کرد و به دلیل سرمای فراگیر وزیر نفت در رابطه با افت فشار گاز در استان‌های خراسان شمالی، خراسان رضوی، خراسان جنوب، گلستان و سمنان ابراز نگرانی کرد. اگر چه در سال جاری سرمای فراگیری وجود ندارد با این حال ترکمنستان از پنج شنبه گذشته سوآپ گاز را متوقف کرده است و تا کنون پاسخ صریحی در رابطه با علت این قطعی داده نشده است تنها مدیر عامل شرکت ملی گاز در رابطه با این موضوع گفت، واردات به صورت موقت و توافقی که بین ترکمنستان و آذربایجان وجود داشت این توافق ادامه پیدا نکرد و سوآپ گاز قطع شد.
به گفته این مقام مسؤول میزان واردات موقت ما به صورت سوآپ 5 میلیون متر مکعب بود که پس از توافق ترکمنستان و آذربایجان مجدداً برقرار می‌شود.
البته بد عهدی ترکمن‌ها به همین جا ختم نمی‌شود چرا که سال گذشته اوایل خرداد بود که جواد اوجی وزیر نفت در حاشیه دیدار خود با باتیر آمانوف، رئیس کنسرسیوم دولتی ترکمن‌گاز گفت، خوشبختانه با آغاز دولت مردمی سیزدهم سوآپ گاز را طی قراردادی با جمهوری آذربایجان با حجم سالانه 1.5 تا 2 میلیارد مترمکعب آغاز کردیم و با توافق طرف‌ها یک سال پیش حجم سوآپ گاز حدود دو برابر شد.
به گفته وزیر نفت به‌زودی قرارداد واردات گاز ایران از ترکمنستان امضا می‌شود که بر اساس آن ایران از همین ماه (خرداد) واردات گاز را آغاز می‌کند. ترکمنستان چهارمین کشور دارنده منابع گازی جهان است و ایران هم ظرفیت دریافت روزانه 40 تا 50 میلیون مترمکعب گاز را به‌منظور واردات و انتقال در مرزهای خود دارد، از این رو بنا داریم سهم تجارت گازی (سوآپ، ترانزیت، خرید و فروش) خود در منطقه را افزایش دهیم، این موضوع می‌تواند برای هر دو کشور مزایای زیادی به همراه داشته باشد، اما با گذشت بیش از 6 ماه خبری از واردات گاز از ترکمنستان نیست.
اگرچه امسال سرمای فراگیری را تا کنون شاهد نبوده‌ایم، اما این سوال وجود دارد که در صورتی که سرمای فراگیری مجدداً سراسر کشور را بگیرد شرکت ملی گاز چه تدبیری برای جبران ناترازی گاز دارد یا خیر.