وقتی بدعهدی افغانستان و دیپلماسی ضعیف دامن گیر می شود / کاهش شدید منابع و بحران آبی در کلانشهر جنوب شرق کشور

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از عصرهامون؛ این روزها جنوب شرق کشور از لحاظ منابع تامین آب پایدار وضعیت بحرانی را سپری می کند، چراکه زخم سال ها خشکسالی منابع آبی زیرزمینی را با کاهش جدی مواجه و از سویی بارش ها با گذر زمان به شدت کاهش پیدا کرده است. خشکسالی تالاب هامون و عدم دسترسی به منابع آبی پایدار، تبخیر بالای آب در چاه نیمه های سیستان، سدسازی های افغانستان، معضلاتی را به وجود آورده که سرانجام آن ناامنی و بحران آبی است، چالشی که نه تنها شمال استان بلکه زاهدان را نیز تحت تاثیر جدی قرار داده است. آری به دلیل این شرایط، وضعیت زاهدان فاجعه بارتر شده و مشکلات زیادی را برای مردم و مسئولان توزیع آب به همراه آورده است، چراکه تامین آب این کلانشهر که جمعیت آن با افزایش زیادی رو به رو شده، از چاه نیمه ها که خودش وابسته به رودخانه هیرمند است تامین می شود، در حالی که سال های سال است از حق آبه هامون از هیرمند خبری نیست. اتفاقی که به دلیل ضعف دیپلماسی و عدم پایبندی افغانستان به تعهدات بین المللی صورت گرفته است، موضوعی که بارها و بارها از آن نوشتیم و به عنوان مطالبه به حق مردم از مسئولان امر خواستار پیگیری و اقدام عاجل شدیم، اما همچنان اقدامی عملی و مثمر برای آن صورت نگرفته یا مشهود نیست. طبق اعلام مسئولان توزیع آب، در حال حاضر شهر زاهدان از لحاظ منابع تأمین آب پایدار در بحرانی ترین شرایط قرار دارد، موقعیت استقرار این شهر به گونه‌ای است که هیچ گونه منابع تأمین آب پایدار چه از نوع زیرزمینی یا سطحی برای این شهر 700 هزار نفری وجود ندارد. در شرایطی که جمعیت زاهدان رو به افزایش و میزان دسترسی به آب در حال کاهش است میزان آب ورودی از چاه نیمه‌ها به زاهدان جوابگوی روزهای گرم سال و پیک مصرف نیست و به طوری که 35 درصد جمعیت این کلانشهر در تابستان‌ها به دلیل کمبود 800 لیتر بر ثانیه ای آب دچار تنش آبی می‌شوند. از سویی امکانات و ظرفیت های بکری مثل دریای عمان، آب های مرزی همچون تهلاب و... وجود دارد که رسالت متولیان تامین آب یعنی شرکت آب منطقه ای را سنگین می کند تا در این راستا اقدام فوری انجام دهند، اما گویا مسئولان این شرکت نه دغدغه تامین دارند و نه نگران بحرانی تر شدن شرایط هستند، شاید هم آن ها نیز با تنگناهای مالی ناشی از وضعیت اقتصادی کشور مواجه شده اند. ظرفیت تأمین آب با نیاز آبی جمعیت زاهدان یکسان نیست علیرضا قاسمی، مدیرعامل آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرنگار ما در این باره بیان کرد: ظرفیت تأمین و توزیع آب با نیاز آبی جمعیت زاهدان یکسان نیست که به منظور جبران بخشی از کمبود آب این کلانشهر طرح های کوتاه مدتی توسط این شرکت اجرایی شد. وی اذعان کرد: نیاز آب زاهدان با جمعیت بیش از 600 هزار نفر بر اساس آمار سال 95 در پیک مصرف معادل 2 هزار و 550 لیتر در ثانیه است که در شرایط فعلی در مجموع هزار و 750 لیتر در ثانیه تأمین و توزیع می‌شود و با کمبود 800 لیتر در ثانیه ای آب مواجه هستیم. این مقام مسئول با اشاره به گرمای شدید و کاهش منابع آبی، اظهار کرد: کاهش نزولات آسمانی، افزایش جمعیت و نیاز روزافزون مردم، بحران آب را تشدید کرده است. وی اضافه کرد: یکی از برجسته ترین مواردی که باید به آن توجه کنیم نوع زندگی مردم است. امروز مردم آب بیشتری را برای گذراندن امورات روزمره خود مصرف می کنند. بنابراین زمانی که همه اینها را در کنار هم بگذاریم، متوجه می شویم که تراز منابع و مصارف ما با یکدیگر یکسان نیست و باید به صورت ویژه به سمت مدیریت مصرف آب حرکت کنیم.

اهمیت اجرای خط دوم انتقال آب از چاه نیمه ها و پروژه تهلاب قاسمی با اشاره به راهکارهای ارائه شده برای برون رفت از تنش آبی زاهدان، اظهار کرد: پیش بینی رشد جمعیت برای تأمین کمبود آب از سال های قبل انجام شد که به همین منظور خط دوم انتقال آب از چاه نیمه به زاهدان مطرح شده و در حال اجراست. وی افزود: یکی دیگر از طرح های مهم که می‌تواند ناجی تنش آبی شهر زاهدان باشد، پروژه انتقال آب از دشت تهلاب در مجاورت مرز پاکستان است که مطالعات آن توسط شرکت آب منطقه‌ای سیستان و بلوچستان انجام شد. قاسمی اضافه کرد: پیگری‌های لازم به منظور شروع عملیات اجرایی این طرح به عنوان یکی از منابع تأمین آب پایدار برای شهر زاهدان در حال انجام است که امیدواریم این طرح با تصویب و تأمین اعتبار مورد نیاز عملیاتی شود. آخرین وضعیت برنامه های کوتاه مدت برای جبران تنش آبی وی با اشاره به اقدامات کوتاه مدت جهت کمبود بخشی از تنش آبی شهر زاهدان، تصریح کرد: در سال گذشته 2 پروژه مهم برای جبران بخشی از کمبود آب شهر زاهدان را آغاز کردیم که در این راستا در گام نخست فاز چهارم آب شیرین کن زاهدان با ظرفیت 15 هزار متر مکعب در شبانه روز که 10 هزار متر مکعب آن آماده است، راه اندازی شد که با احتساب هر متر معکب برای یک مشترک در تابستان، این پروژه مشکل 15 هزار خانوار را حل می کند. مدیرعامل آبفای سیستان و بلوچستان ادامه داد: دومین و شاخص ترین پروژه کوتاه مدت تنش آبی، طرح تأمین آب اضطراری شهر زاهدان از دشت حرمک با عملیات حفر و تجهیز 6 حلقه چاه و اجرای 23 کیلومتر خطوط جمع‌آوری و انتقال، 48 کیلومتر خطوط انتقال نیرو و بهره گیری از قطعات اجرا شده خط دوم انتقال آب از چاه نیمه به زاهدان و افزایش ظرفیت تأمین به میزان 250 لیتر در ثانیه است که با توجه به عدم تخصیص اعتبار در سال 99 این طرح مطابق برنامه زمان‌بندی تکمیل نشد. انتهای پیام /