پرونده «کرَش‌گیت» دوباره باز شد؛ ماسا به دنبال عدالت پس از 17 سال!

به گزارش خبرگزاری تسنیم، فیلیپه ماسا به دنبال گرفتن عنوان قهرمانی از همیلتون نیست اما خواستار دریافت غرامتی قابل توجه است. فدراسیون جهانی اتومبیلرانی (FIA) به این موضوع واکنشی تند نشان داده است.

هفته گذشته، جلسات مقدماتی رسیدگی به شکایت فیلیپه ماسا علیه فرمول یک، فدراسیون جهانی اتومبیلرانی و برنی اکلستون در لندن آغاز شد. این راننده برزیلی معتقد است در قهرمانی سال 2008 به ناحق شکست خورده و اکنون درخواست 64 میلیون پوند غرامت (بیش از 84 میلیون دلار) دارد.

اکلستون در اظهاراتی گفت: ما می‌خواستیم از این ورزش محافظت کنیم و فرمول یک را از رسوایی بزرگی نجات دهیم. به همین دلیل، با صدایی فرشته‌گون از راننده سابقم، نلسون پیکه (پدر نلسون پیکه جونیور) خواستم آرام بماند. قانون آن زمان این بود که پس از مراسم اهدای جوایز FIA، نتایج قهرمانی قطعی و تغییرناپذیر بودند. همیلتون جایزه را دریافت کرد و همه چیز تمام شد. ما اطلاعات کافی برای تحقیق داشتیم و طبق مقررات در آن شرایط باید مسابقه سنگاپور را لغو می‌کردیم.

اگر گرندپری سنگاپور در پایان فصل 2008 لغو می‌شد، ماسا پنج امتیاز بیشتر از همیلتون کسب می‌کرد. فیلیپه در آن مسابقه به دلیل مشکلات پیت‌استاپ، جریمه و خطاهای بعدی هیچ امتیازی نگرفت، در حالی که همیلتون سوم شد و در صورت لغو مسابقه 6 امتیاز از دست می‌داد. اعترافات اکلستون ماسا را متقاعد کرد که FIA با وجود اطلاع از تخلف تیم رنو، تا زمان اعتراف پیکه در سال 2009 هیچ تحقیقی انجام نداده است؛ موضوعی که به باور او باعث از دست رفتن عنوان قهرمانی‌اش شد.

در ابتدا، ماسا خواستار لغو نتایج گرندپری سنگاپور و بازنگری در فصل 2008 بود اما اکنون درخواست خود را به غرامت مالی محدود کرده است؛ شامل جوایز نقدی، پاداش‌های قراردادی، توافق‌های احتمالی با حامیان مالی و خسارات معنوی. با این حال، اکلستون اظهار کرده که هیچ مصاحبه‌ای با وب‌سایت F1 Insider را به خاطر نمی‌آورد.

 در دادگاه چه گذشت؟ نخستین سخنران در جلسه دادرسی، نیک دمارکو، وکیل ماسا بود. او گفت: تنها پس از مصاحبه اکلستون بود که برای ماسا و تیم حقوقی‌اش مشخص شد یک لاپوشانی عمدی صورت گرفته است. آنها توانستند به مدت 15 سال از انجام تحقیقات واقعی جلوگیری کنند، تا اینکه اکلستون سرانجام لب به سخن گشود. اگر گفته‌های او درست باشد، ماسا توسط اکلستون و مازلی (رئیس وقت FIA) فریب خورده است.

او افزود: اغراق نیست اگر بگوییم این تصادف عمدی یکی از فاحش‌ترین نمونه‌های دستکاری در تاریخ ورزش است. نه تنها تلاشی برای تغییر نتیجه مسابقه بود، بلکه جان رانندگان و تماشاگران را نیز به خطر انداخت. آنچه پس از آن رخ داد، لاپوشانی عمدی از سوی افرادی بود که مسئول حفظ تمامیت این ورزش بودند؛ توطئه‌ای برای پنهان کردن یکی از بزرگ‌ترین رسوایی‌های تاریخ ورزش.

در ادامه، وکلای متهمان به دفاع پرداختند. دیوید کوئست، وکیل اکلستون مدعی شد ماسا در واقع «در پی لغو نتایج فصل 2008» است. او گفت: ماسا ادعا می‌کند اگر اقدامات FIA نبود، او قهرمان می‌شد. چنین ادعایی دادگاه را به باشگاهی برای مناظره در مورد رویدادی تبدیل می‌کند که نزدیک به 17 سال پیش رخ داده است. این شکایت در نهایت می‌تواند عنوان قهرمانی سال 2008 را از لوئیس همیلتون بگیرد، در حالی که او نیز به اندازه ماسا از آن حادثه متأثر بود.

جان مهرزاد، وکیل FIA نیز ادعاهای ماسا را بیش از حد بلندپروازانه خواند و تأکید کرد که راننده برزیلی «به وضوح اشتباهات خود را نادیده می‌گیرد». آنلیز دی، نماینده FOM، نیز در جلسه گفت: هر کس این دادخواست را بخواند ممکن است تصور کند تصادف عمدی در سنگاپور علت اصلی از دست رفتن امتیازهای ماسا بوده است؛ در حالی که در واقع، اشتباهات خود او و تیمش پس از آن حادثه، مسیر تاریخ را تغییر داد. حقیقت این است که هم در گرندپری سنگاپور و هم در طول فصل 2008، همیلتون عملکردی برتر از ماسا و سایر رقبا داشت.

نگاهی به ماجرای «کرَش‌گیت»

در پایان فصل 2008، فیلیپه ماسا تنها یک امتیاز کمتر از لوئیس همیلتون داشت. حدود شش ماه بعد روشن شد که نتیجه یکی از مسابقات گرندپری سنگاپور دستکاری شده است؛ ماجرایی که به «کرَش‌گیت Crashgate» معروف شد.

در آن مسابقه، نلسون پیکه جونیور عمداً با خودروی خود تصادف کرد تا خودروی ایمنی وارد پیست شود و به این ترتیب به هم‌تیمی‌اش فرناندو آلونسو کمک کرد تا پیشتاز شده و پیروز شود.

پیکه بعدها، در تابستان 2009، اعتراف کرد که این کار را برای حفظ جایگاهش در تیم رنو انجام داده است، زیرا در آستانه اخراج بود. FIA پس از تحقیقات، تبانی را اثبات و مجازات‌های شدیدی برای عوامل دخیل اعمال کرد اما نتایج مسابقه را تغییر نداد؛ تا حدی به این دلیل که نقش آلونسو در ماجرا ثابت نشد.

در مارس 2023، برنی اکلستون، مدیرعامل پیشین فرمول یک در گفت‌وگویی با F1 Insider اظهار داشت که برگزارکنندگان از همان سال 2008 از تبانی رنو آگاه بودند اما هیچ اقدامی نکردند.

 گام بعدی چیست؟ ریاست این پرونده بر عهده قاضی رابرت جی است. او اکنون باید استدلال‌های طرفین را بررسی کرده و تصمیم بگیرد که آیا پرونده به مرحله رسیدگی اصلی وارد می‌شود یا ادعاهای ماسا کافی نیستند. زمان صدور حکم هنوز مشخص نشده است.