پل «خیری محمدخان» شاهکار معماری ساسانیان + تصاویر

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از صبح زاگرس، در منطقه خیرآباد گچساران، در روستای "ده ناصر" ویرانه‌هایی از دو پل و یک چهار طاقی باقی مانده است که پل پایینی، دارای طاقی است و ارتفاع آن به 6/60 متر می رسد. دیواره سنگی آن به کلی شکسته و دیواره شرقی آن سنگ‌های ساختمانی مشخصی دارد که ویران شده و فرو ریخته است.

بقایای پل بالایی خیرآباد، چشم‌گیرترین اثر تاریخی است؛ این اثر با 130 متر طول در سمت راست کناره، سه گذرگاه داشت که در امتداد آن پایه‌هایی به بزرگی 10×10 متر احداث شده بود. پهنای جاده‌ای که از روی این پل می گذشت، حدود هشت متر بود که به وسیله دیواری با یک متر بلندی حفاظت می‌شد. بنای این پل، به اواسط دوره اولیه اسلامی مربوط است و دست کم سه نوسازی بزرگ که آخرین آن در زمان سلسله صفویه صورت گرفته بر روی آن انجام شده است.

خیر آباد گچساران، منطقه ای پر استعداد و حاصلخیز است و علت اساسی شهرت آن پل های تاریخی موجود در آن است واین پل بر حسب اطلاعات موجود در دوره ساسانی بنا شده اند. این پل با توجه به ساخت آن از نقاط حیاتی منطقه و محل مبادله کالا و یکی از دلایل رونق اقتصادی در آن دیار بوده است که به پل "خیری و محمدخان" معروف است.

پل بر روی رودخانه خیرآباد (فرزوک باستان) احداث شده که احتمالاً در دوره اسلامی و پس از تخریب پل باشکوه دوره ساسانی که اکنون تنها بخش های کوچکی از پایه های آن باقی مانده، ساخته شده است.

این اثر یکی از آثار تاریخی دیدنی در استان کهگیلویه و بویراحمد بوده و در طول سال به ویژه در ایام نوروز مسافران و گردشگران زیادی را به خود جذب می‌کند، پل خیری و محمد خان در400 متری چهارطاقی خیرآباد با 130 متر طول و 7 دهانه است که قسمت بیشتر آن در سمت غرب رودخانه واقع شده است.

روستای خیرآباد در 45 کیلومتری جنوب غربی شهرستان گچساران در مرز استانهای کهگیلویه و بویراحمد و خوزستان قرار دارد و مشتمل بر چند روستا به نام‌های، خیرآباد سفلی، خیرآباد ناصر، خیرآباد مردان معصوم و پادوک است. مردم منطقه از نژاد لر بزرگ و متعلق به ایل بویر احمد گرمسیر هستند. رود خانه دائمی خیرآباد که از کوه خامی در ارتفاعات شمال گچساران سرچشمه می‌گیرد و از کنار این منطقه عبور می‌نماید، وجه تسمیه این روستاها می‌باشد.

رودخانه خیرآباد به طول تقریبی 100 کیلومتر از سرچشمه‌های شیرین رودخانه زهره بوده و از ارتفاعات زاگرس سرچشمه می گیرد و پس از پیوستن به زهره به خلیج فارس می ریزد رودخانه خیرآباد از چندین محل قابل دسترسی است. برای رسیدن با این بنا می‌بایست حدود 40 کیلومتر در راه گچساران به بهبهان پیش رفت و آنگاه به راهی فرعی در سمت راست جاده پیچید که بسوی روستای خیرآباد علیا می‌رود، پس از پشت سر نهادن حدود 10 کیلومتر از این راه رودخانه زلال و خروشان خیرآباد به همراه بازمانده‌های پلی باستانی پل خیری و محمدخان قرار دارد.

این اثر در تاریخ 13 آبان 1386 با شماره ثبت 19750 به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است، زیر پل خیرآباد به هر سمت که بروید محل مناسبی برای ماهیگیری پیدا خواهید کرد.

انتهای پیام /