پیشنهادهایی به مسئولان برای پرتاب فضایی بعدی
همان طور که اشاره شد این اولین بار بود که در مسیر شفاف‌سازی برنامه تحقیقات فضایی کشور در سطح وسیع به خبرنگاران رسانه‌ها اجازه داده شد، مراحل پرتاب را از نزدیک مشاهده و گزارش کنند. بدیهی است همان‌طور که فناوری پرتاب و طراحی ماهواره‌ها در مرحله توسعه و تثبیت قرار دارد و در حال تجربه‌اندوزی هستیم، در مراحل مربوط به تبلیغات و تعامل با رسانه‌ها نیز نیاز به کسب تجربه بیشتر داریم.
به گزارش جام جم، آنچه در ادامه می‌آید مجموعه پیشنهادهایی است که کمک می‌کند، فرایند بازدید در پرتاب‌های آتی با موفقیت بیشتر انجام شود و به اصحاب رسانه در پایش‌گری برنامه فضایی کشور کمک کند:
برای مشاهده جزئیات بیشتر سکوی پرتاب از دیدگاه، پیشنهاد می‌شود به روال مرسوم در پرتاب‌های فضایی، بین پنج تا ده دستگاه دوربین دوچشمی 120×20 دیدبانی در محوطه پرتاب برپا شود تا مشاهده موقعیت ماهواره‌بر در کنار برج سرویس برای بازدیدکنندگان و ارائه گزارش دقیق‌تر از فرآیند‌های پرتاب برای خبرنگاران مهیا باشد.
دسترسی به اینترنت، دوربین و دیگر وسایل ارتباطی جزو ابزارهای هر خبرنگاری است. امید است در پرتاب‌های آتی علاوه بر مهیاشدن امکان پخش زنده تلویزیونی برای هموطنان، امکان دسترسی به اینترنت و ابزارهای ارتباطی در محوطه‌ای ایمن و قابل کنترل برای خبرنگاران مهیا شود. عکاسان خبری می‌توانند تصاویر و کادرهای جذابی از مراحل پرهیجان پرتاب برای مردم علاقه‌مند به فناوری فضایی مخابره کنند.
برای محوطه استقرار بازدید پرتاب باید فکر جدی شود. سقف سایبان محوطه باید بلندتر باشد تا لزومی برای خروج حضار از چادر.
برای دیدن پرتاب وجود نداشته باشد. لحظه پرتاب حساس است و برای حفظ امنیت بازدیدکنندگان بهتر است از محلی که نشسته‌اندو قابل کنترل است تماشای پرتاب انجام شود.
تأسیسات مربوط به نمایشگرها در چادر بازدیدکنندگان لازم است منظم و اصولی نصب شود. رهاکردن سیم‌های برق و اچ‌دی‌ام‌آی به‌صورت درهم و نامرتب در مقابل محل عبور و مرو بازدیدکنندگان باعث می‌شد مدام تصویر نمایشگرها قطع شود. این وضعیت شایسته برنامه دقیق پرتاب ماهواره نیست. علاوه بر این که نمایشگرها هم کوچک بود و جزئیاتش برای همه بازدیدکنندگان قابل تشخیص نبود.
محوطه کویر سرشار از سکوت است. کافی است زیر لب با دوستتان حرف بزنید تا چند متر آن طرف‌تر به آسانی شنیده شود. در چنین فضایی نصب بلندگوهای مورد استفاده در فضاهای بزرگ و حسینیه‌ها برای پخش صدای سخنرانان و مداحانی که همواره با صدای بلند مداحی می‌کنند نتیجه‌ای جز آزار شنوایی مخاطبان ندارد. در چگونگی استفاده از سامانه صوتی در این مکان لازم است بازنگری شود.
وقتی می‌گوییم کیفیت کار مهندسان فضایی ما در مرزهای دانش است و مرکز کنترل فضایی ما با الهام از مراکز کنترل مشابه در اروپا ساخته شده است، شایسته است در بحث تبلیغات در محوطه دیدگاه سکوی پرتاب نیز متناسب با استانداردهای تبلیغاتی و رسانه‌ای روز جهان برنامه‌ریزی کنیم. معروف است که روس‌ها وقتی می‌خواهند پرتابی انجام دهند، کشیشی در سکو حاضر شده برای فضانورد و مهندسان دعا کرده و آب متبرکی را به پرتابگر و فضانورد می‌افشاند و برای موفقیت ماموریت دعا می‌کند. اعتقادات بخشی مهمی از شخصیت و فرهنگ ما در ایران اسلامی است. می‌گویند معمولا برای انتخاب فضانوردان در ماموریت‌های خطیر سعی می‌کنند آنها را از میان معتقدترین‌ها انتخاب کنند، چه آن که در هنگامه خطر افراد معتقد با توکل به خدای بزرگ با روحیه و توان بالاتری از پس دشواری‌ها برمی‌آیند.
با این حال این که ارائه توضیحات فنی و به‌ویژه ایمنی شرکت‌کنندگان در بازدید به دقایق پایانی پیش از پرتاب موکول شود و بیش از 90 درصد برنامه بازدید معطوف مراسم مذهبی مورد‌علاقه ما باشد، چیزی نیست که بتواند عظمت کار مهندسان ما را به صورت استاندارد به نمایش بکشد. زمانی را در نظر بگیرید که فناوری پرتاب ماهواره ما مراحل توسعه و تثبیت را گذرانده و آن وقت می‌توانیم پرتاب‌های بین‌المللی برای دیگر کشورها انجام دهیم. بهتر است از امروز چیدمان و نظم سکوی پرتاب را چنان تمرین کنیم که در روزگاری نه‌چندان دور، به شیوه رایج در جهان، سکوی پرتاب ما در ایران میزبان حضور دانش‌آموزان مدارس و دانشجویان و حتی ناظران بین‌المللی باشد. در چنان شرایطی کیفیت برگزاری برنامه بازدید لازم است به‌گونه‌ای طراحی شود که موجبات وهن توانایی متخصصان فضایی و توان فنی کشور در برگزاری رویداد پرتاب ماهواره را ایجاد نکند. مطمئنا هندی‌ها، چینی‌ها، روس‌ها و غربی‌ها اعتقادات خاص خود را دارند. اما وقتی قرار است ماموریت مانگالیان هند راهی مریخ شود، نمی‌بینیم بخش عمده برنامه معطوف به نیایش به سبک هندی‌ها برای موفقیت ماموریت باشد. همه متخصصان در جهان، استانداردهای رسانه‌ای را برای حفظ وجهه تخصصی کار خود در نظر می‌گیرند.
باید در سکوی دیدگاه برای زمانی که به هر دلیلی در هر بخشی از ماموریت موفق نمی‌شویم سناریو داشته باشیم. به گفته مسؤولان گروه فضایی وزارت دفاع، 92 کشور جهان صاحب ماهواره هستند، 52 کشور توانایی ساخت ماهواره دارند و فقط ده کشور از این جمع، توانایی پرتاب ماهواره را دارند. ما فقط در مراحل آخر - که البته حساس‌ترین بخش از پرتاب ماهواره است - نتوانستیم طعم شیرین موفقیت را بچشیم و در دیگر مراحل مهندسان ما عالی عمل کردند.
شایسته بود مسؤولی در پایگاه پس از قطع ارتباط تله‌متری و احتمال بالای شکست در این مرحله به همه خداقوت می‌گفت، از همه مهندسان تشکر و برای پرتاب موفقیت بعدی آرزوی موفقیت می‌کرد. این یک ژست تبلیغاتی نیست. همه ناراحت بودیم، ولی شایسته بود کار تا آخرین لحظات به خوبی پیش برود و خبرنگاران و بازدیدکنندگان پس از آن همه هیجان در محوطه دیدگاه رها نشوند.