پیش‌بینی افت 50درصدی قیمت برنج
برخی از کارشناسان بر این باورند باتوجه به افزایش تولید و رکود چند‌ماه گذشته بازار برنج، پیش‌بینی می‌شود، قیمت برنج با کاهش 50درصدی همراه و به قیمت واقعی خود بازگردد.
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از دانشجو، برنج یکی از محصولات پرحاشیه در طول دست‌کم دو سال‌اخیر بوده است. به این دلیل که قیمت آن به شکلی بوده که باعث دورشدن مصرف‌کننده از آن شده و تلاش سازمان‌های مختلف نیز برای مهار آن بارها با شکست مواجه شده است. حالا برخی خبرها حکایت از کاهش قیمت انواع برنج ایرانی دارد.
قیمت برنج ایرانی در سال‌زراعی جاری با آغاز فصل برداشت و به واسطه افزایش 30درصدی تولید، کاهش چشمگیری یافت.
اواخر سال1400 بود که سیر صعودی قیمت انواع برنج ایرانی آغاز و زمینه‌ساز افزایش قابل‌توجه قیمت این محصول پر‌مصرف در بازار شد.
کارشناسان حوزه کشاورزی، کاهش تولید برنج ناشی از خشکسالی در سال‌زراعی گذشته، عرضه محدود آن به بازار، احتکار، وجود واسطه های فراوان در زنجیره ارزش برنج، ممنوعیت های وارداتی برنج خارجی، بحران روسیه و اوکراین و تحریم‌های غرب را ازجمله مهم‌ترین دلایل افزایش قیمت این محصول عنوان می‌کردند.
البته برخی اقتصاددانان نیز افزایش قیمت برنج در بازار را تابعی از سیاست‌های کلان اقتصادی، تغییرات در سایر بازارهای اقتصادی، انتظارات تورمی، افزایش قیمت خرید تضمینی محصولات کشاورزی و اختلال در زنجیره توزیع می دانستند.
در همین راستا، احد آزادیخواه، سخنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس شورای‌اسلامی با بیان اینکه افزایش قیمت برنج به هیچ‌عنوان پذیرفته نیست، معتقد بود: «باید رشد قیمت برنج در بازار را ناشی از دست های پشت‌پرده و دلال بازی دانست، به همین دلیل وزارت جهادکشاورزی و سازمان تعزیرات حکومتی باید این موضوع را مدیریت کنند.»
میزان نیاز برنج در کشور سالانه 3میلیون‌تن است که از این میزان معمولا 2میلیون و 500هزار‌تن در 600هزار هکتار از شالیزارهای کشور تولید و 500هزار‌تن از مسیر واردات تامین می‌شود. در سال‌زراعی گذشته به واسطه خشکسالی میزان تولید برنج به یک‌میلیون و 800هزار‌تن رسید و این موضوع زمینه‌ساز مشکلات متعددی در بازار شده بود. در سال‌جاری به واسطه افزایش 30درصدی تولید و آغاز فصل برداشت کاهش چشمگیر قیمت آغاز و در هفته های آینده کاهش قیمت تشدید خواهد شد.
موضوعی که مسیح کشاورز، دبیر انجمن تولیدکنندگان برنج در مورد آن گفت: «با آغاز فصل برداشت برنج و افزایش 30درصدی تولید برنج ایرانی در سال‌جاری، قیمت این محصول در بازار با کاهش محسوسی روبه‌رو است.»
وی در ادامه افزود: «نرخ این محصول در استان مازندران به تازگی به کیلویی 80هزار تومان نیز رسیده و قیمت برنج در استان گیلان نیز اکنون نیز در حدود 100هزار‌تومان است. اکنون شاهد عرضه برنج ایرانی در فروشگاه های زنجیره ای با قیمت کیلویی 64 تا 86هزار‌تومان و برنج هندی درجه یک با قیمت‌هایی بین 30 تا 37هزار‌تومان هستیم.»
در این میان برخی از کارشناسان بر این باورند باتوجه به افزایش تولید و رکود چند‌ماه گذشته بازار برنج، پیش‌بینی می‌شود، قیمت برنج با کاهش 50درصدی همراه و به قیمت واقعی خود بازگردد.
آنچه در این میان باید تاکید کرد، این است که روند تثبیت قیمت باید، ادامه یابد تا قیمت‌های سرسام‌آور را دوباره شاهد نباشیم. آسیب‌شناسی دلایل افزایش قیمت برنج در سال‌گذشته نشان می‌دهد که بخشی از آن قابل‌کنترل است تا عامل تحریک رشد قیمت‌ها نشود.
اگر بپذیریم که دلالی و واسطه گری یکی از عوامل مهم رشد قیمت برنج در سال‌گذشته بود، متولیان بخش تولید و بازار با کنترل این معضل که در سالیان اخیر آفت و عامل بی‌ثباتی بازار بوده، می‌توانند قیمت برنج را در بازار تعدیل کنند.
گزارش‌ها حاکی است که سال‌گذشته دلالان برنج را کیلویی 40هزار‌تومان از کشاورزان خریداری کرده و به قیمت سه‌برابر به مردم می فروختند.
احتکار از سوی عده ای سودجو عامل دیگری در رشد قیمت برنج بود. نقش نهادهای نظارتی بسیار مهم است، علاوه‌بر آن باید جریمه های سنگین و بازدارنده تعیین شود تا کسی به خود اجازه ندهد با سفره مردم و امنیت غذایی کشور بازی کند.
اعمال سیاست‌های مناسب واردات و صادرات
وزارت جهادکشاورزی با استفاده از ابزار سیاست صادرات و واردات در زمان مناسب می‌تواند قیمت برنج و سایر محصولات کشاورزی را در بازار کنترل کند، ممنوعیت واردات در 4ماه منتهی به آبان که به یک رسم دیرینه تبدیل شده بود، نقدهایی داشت از جمله برنج در این مدت به کمترین قیمت در بازارهای جهانی عرضه می‌شد و ما با ممنوعیت وارداتی که داشتیم از این امتیاز بی‌بهره بودیم و با خرید گران‌تر در فصل غیر‌برداشت، در داخل هم گران‌تر عرضه می‌شد.
افزایش تولید مهم‌ترین ابزار برای کنترل قیمت است هرچه عرضه بیشتر شود، قیمت نیز نزولی خواهد شد. دولت برنامه کشت قراردادی را برای محصولات اساسی از جمله برنج دنبال می‌کند. وزارت جهادکشاورزی قراردادی با ستاد اجرایی فرمان امام(ره) منعقد کرده تا بخش قابل توجهی از زمین های کشاورزی کشور به این روش تولید محصول اختصاص یابد. کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که این مدل می‌تواند نقش مهمی در تولیدات کشاورزی کشور از جمله کالاهای اساسی نظیر برنج داشته باشد؛ بنابراین دولت علاوه‌بر اینکه با سیاست‌های فعلی و کوتاه‌مدت تلاش می‌کند که قیمت برنج و سایر کالاهای اساسی را در داخل کنترل کند با اعمال برنامه های طولانی‌مدت باید به فکر تثبیت این قیمت‌ها باشد.
همچنین بخوانید