چرا تبخال میزنیم؟
تبخال تاول های پر از مایعی هستند که روی لب یا اطراف لب ایجاد می شود و عامل به وجود آمدن این تبخال ها ویروس HSV است.
به گزارش «تابناک» به نقل از ایسنکانیوز، تبخالها معمولا همان عفونتهای ویروسی هستند. آنها جوشهای ریزی میباشند و درونشان پر از مایع است که اطراف لب قرار میگیرند. این جوشها با یکدیگر میتوانند لایهای ضخیم را ایجاد کنند و پهنای زیادی داشته باشند. بعد از این که جوشها میترکند، تبخالها شکل میگیرند. تبخالها معمولا در عرض دو الی چهار هفته ناپدید میشوند، به طوری که هیچ اثر زخمی از آنها باقی نمیماند. تبخالها میتوانند بر اثر ارتباط نزدیک مانند بوسیدن، از شخصی به شخص دیگر انتقال پیدا کنند. تبخالها میتوانند به صورت ویروسهای پنهان در بدن وجود داشته باشند و انتقال پیدا کنند، حتی اگر آنها را نبینید.
هیچ درمانی برای ویروس HSV وجود ندارد. داروها نیز میتوانند تنها به بهبود سریعتر کمک کنند نه این که آنها را کامل از بین ببرند و همچنین میتوانند میزان احتمال برگشت آنها را کم کنند.
نشانههای تبخال زدن
تبخال زدن مراحل مختلفی دارد که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
خارش و یا سوزش:
بسیاری از افراد احساس خارش یا سوزش را در اطراف دهان و لب هایشان به مدت یک روز احساس میکنند که این حس کمی با درد نیز همراه است. چیزی نمیگذرد که بعد از این احساس با تبخال مواجه میشوید.
تاول یا جوش:
جوشهای کوچک پر شده از مایع معمولا از قسمت گوشهای خود شکاف پیدا میکنند و در این مواقع نشانهای از ایجاد تبخال میباشند. این جوشها میتوانند روی گونه و یا بینی نیز ایجاد شوند.
تراوش و یا پوسته شدن:
جوشهای کوچک میتوانند به علتهای مختلف ترکیده شوند و این باز شدن آنها تبدیل به تبخال شود.
نشانههای تبخال در بین افراد مختلف کمی متفاوت است و میتواند چند روز به طول بیانجامد و در عرض دو الی چهار هفته به طور کامل بهبود پیدا کند.
اگر برای اولین بار تبخال میزنید، ممکن است علائم زیر را نیز داشته باشید: تب لثههای فاسد و دردناک گلو درد سردرد درد عضلانی غدد لنفاوی متورم کودکان بالای پنج سال میتوانند تبخال را کنار دهان خود تجربه کنند که معمولا آن را با زخم اشتباه میگیرند. این زخمها ربطی به ویروس هرپس ندارند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
تبخالها معمولا بدون درمان هستند، اما در صورت دارا بودن شرایط زیر به پزشک مراجعه کنید:
سیستم ایمنی تان ضعیف شده است. تبخال شما بعد از دو هفته بهبود نیافته است. علائم شدید دارید. چند بار پشت سر هم تبخال زده اید. احساس سوزش و خارش شدید در اطراف چشمها دارید.
علتهای تبخال زدن
همانطور که گفتیم تبخالها معمولا به دلیل ویروس HSV به وجود میآیند. این ویروسها در آلت تناسلی و دهان قرار دارند و گاهی اوقات هیچ اثری از آنها نیست، اما باز هم میتوانند به فرد دیگر منتقل شوند.
استفاده کردن از تیغ، حوله و ظروف مشترک، بوسیدن یا رابطه زناشویی میتوانند باعث ایجاد تبخال شود.
زمانی که تبخال میزنید، این ویروس درون سلولهای عصبی پوست شما باقی میماند و باعث میشود در قسمتهای دیگر نیز به وجود بیاید که احتمال آن در صورت دارا بودن شرایط زیر بیشتر است:
تب و یا عفوت ویروسی تغییرات هورمونی مثل یائسگی استرس خستگی در معرض باد و یا نور خورشید قرار گرفتن تغییرات سیستم ایمنی
عوامل خطر تبخال
مطالعات نشان میدهد که تقریبا 90 درصد نوجوانان این ویروس را درون بدن خود دارند، بدون این که لزوما نشانههای آن را ببینند.
افرادی که سیستم ایمنی ضعیف تری دارند، در خطر بیشتری از مشکلات به وجود امده بر اثر این ویروس میباشند. وضعیتهای پزشکی و دارویی زیر میتواند این خطر را افزایش دهد:
ویروس ایدز و یا اچ. آی. وی سوختگیهای شدید اگزما شیمی درمانی سرطان داروهای مخصوص اهدای عضو سختیها و مشکلات همراه تبخال در بعضی از موارد این داروها میتواند مشکلات زیر را برای فرد ایجاد کند:
سر انگشت:
هر دو ویروس HSV-1 و HSV-2 میتوانند از طریق نوک انگشت انتقال پیدا کنند. نوع این عفونت اغلب در بند آخر انگشت بر میگردد. کودکانی که انگشت شصت خود را میمکند، میتوانند این عفونت را از دهان به انگشتشان منتقل کنند.
کم آبی:
این کم آبی میتواند باعث درد در اطراف دهان و گلو مخصوصا هنگام نوشیدن آب شود.
چشمها:
این ویروس میتواند در بعضی از مواقع باعث ایجاد عفونت چشم شود. عفونتهای تکرار شده میتوانند زخم و جراحت ایجاد کنند که مشکلات بینایی را برای فرد به وجود میآورد و گاهی اوقات باعث نابینایی نیز میگردد.
پخش شدن روی پوست:
افرادی که مشکلات پوستی مثل اگزما دارند، در معرض خطر بیشتری از تبخال هستند که میتواند در تمام بدن آنها پخش شود. این مشکل گاهی اوقات نیاز به مراجعه اورژانسی به پزشک دارد.
سایر اعضای بدن:
افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، ممکن است که با شیوع این ویروس در دیگر اعضای بدن مثل مغز و نخاع مواجه شوند.
پیشگیری از انتقال تبخال
پزشک میتواند داروهای ضد ویروسی را تجویز کند تا از خطر ابتلا به تبخال در شما جلوگیری شود و همچنین میتوانید خودتان را از معرض نور شدید خورشید دور کنید.
از تماس پوستی با فرد مبتلا به تبخال دوری کنید. این ویروس به راحتی در بدن شما پخش میشود، مخصوصا اگر هوای اطراف شما مرطوب باشد.
لوازم خود را با کسی به اشتراک نگذارید.
دستان خود را تمیز نگه دارید: زمانی که تبخال دارید، دستان خود را با دقت قبل از لمس خودتان و یا دیگر افراد مخصوصا بچهها بشویید.
داروی مخصوص تبخالهای متورم اطراف چشم:
این عفونت ثانویه بر اثر ورم اطراف چشم به وجود میآید و میتواند باعث ایجاد تبخال در پلک شود. داروهای مناسبی برای بهبودی آنها وجود دارد. اگر درمانی برای این مشکل در پیش نگیرید، قرنیه چشم نیز عفونی میشود و بینایی تان کاهش مییابد.
ورم مغز:
اگر این ویروس به مغز برسد، میتواند مغز شما را نیز متورم کند و در نتیجه خطر آسیب مغزی بالا میرود که ممکن است منجر به مرگ شود که این مورد بسیار نادر است و داروهای تزریقی در این مخمصه به شما کمک میکنند که معمولا تاثیر گزار هستند.
درمانهای خانگی برای تبخال
در انتهای این بخش به معرفی درمانهای خانگی و گیاهی تبخال پرداخته ایم که شامل:
1. یخ
یخ میتواند التهاب، قرمزی و درد تبخال را از بین ببرد. یک قالب یخ را در یک پارچه تمیز بپیچید و سپس آن را به مدت 10 تا الی 15 دقیقه روی قسمت مورد نظر قرار دهید.
این کار را هر سه الی چهار ساعت یکبار تکرار کنید.
2. سیر
سیر دارای آنزیمهایی است که خواص ضد باکتریایی، ضد ویروسی و ضد قارچی دارند و به درمان تبخال کمک میکنند و همچنین خواص ضد التهابی آنها میتواند ورم و التهاب را کاهش دهد.
یک حبه سیر را نصف کنید و آن را روی ناحیه مورد نظر قرار دهید و 10 الی 15 دقیقه صبر کنید.
این فرآیند را سه الی پنج بار در روز تکرار کنید.
هشدار:
ممکن است که احساس سوزش بعد از برخورد سیر با تبخال احساس کنید.
3. استون
بسیاری از افراد به راز درمانی استون برای درمان تبخال پی برده اند و آن را امتحان میکنند. استون به راحتی تبخال را خشک میکند.
مقدار کمی از استون را به پد تمیز بزنید و آن را به صورت ضربهای به تبخال اعمال کنید، بهتر است که هر یک ساعت یک بار آن را تکرار کنید.
4. هیدروژن پراکسید
هیدروژن پراکسید برای ضد عفونی کردن و خشک کردن تبخال عالی است.
مقداری از آن را به یک پد تمیز بزنید و آن را روی تبخال قرار دهید و چند دقیقه صبر کنید.
این کار را هر چند ساعت یک بار تکرار کنید.
5. ریشه شیرین بیان
گیاه شیرین بیان برای درمان تبخال بسیار مناسب است و همچنین دارای یک ماده فعال است که به آن گلیسیریزین میگویند که دارای خواص ضد التهابی و ضد ویروسی است.
یک قاشق غذاخوری از پودر ریشه شیرین بیان را با نصف قاشق چای خوری آب مخلوط کنید و سپس آن را روی تبخال بگذارید و چند ساعت صبر کنید.
این کار را چند بار در روز انجام دهید.
همچنین میتوانید از چای ریشه شیرین بیان و یا مکمل آن نیز میل کنید. اگر مستعد تبخال زدن هستید، این گیاه را بخورید تا احتمال تبخال زدن شما به حداقل برسد.
نکته:
اگر فشار خون بالایی دارید، از مصرف ریشه شیرین بیان خودداری کنید، زیرا فشار خون را افزایش و پتاسیم را کاهش میدهد.
6. لیزین
مطالعات نشان میدهد که لیزین میتواند از تبخال و تاثیرات عفونتهای ویروسی جلوگیری کن د. لیزین یک آمینواسید ضروری است که فعالیت دیگر امینواسیدها را به نام آرژنین متوقف میکند.
مصرف 1000 تا 1500 میلی گرم مکمل لیزین در روز میتواند شما را از ویروس هرپس در امان نگه دارد. 1000 میلی گرم از آن را در یک روز مصرف کنید و همچنین کرمهای آن نیز در دسترس هستند.
گوشت، شیر، ماست، پنیر، سویا و دیگر پروتئینهای غذایی همگی میتوانند منبع خوبی برای لیزین باشند.
7. بالم لیمو
بالم لیمو سرعت شفابخشی تبخال را بالا میبرد و میتواند سختیهای آن را کاهش دهد و از پخش شدن عفونتها جلوگیری کند. بالم لیمو حاوی ترکیبات ضد ویروسی است.
دو قاشق چای خوری برگ لیموی خشک شده را با یک لیتر آب داغ به مدت ده دقیقه مخلوط کنید و سپس سه الی چهار فنجان از آن را در روز بنوشید و همچنین میتوانید کمی چای بالم لیمو یا روغن آن را روی سه الی پنج بار در روی روی تبخال خود بزنید.
8. شیر سرد
شیر حاوی ایموگلوبینهایی است که از تبخال زدن جلوگیری میکند. علاوه بر آن نوعی چربی به نام مونوکاپرین در شیر است که دارای خواص ضد ویروسی میباشد. شیر سرد همچنین احساس ناراحتی حاصل از تبخال را نیز کاهش میدهد.
یک پد را درون شیر سرد کنید و آن را به ناحیه مورد نظر بچسبانید و ده دقیقه صبر کنید. این کار را یک یا دوبار در روز انجام دهید.
جدا از این روش، نوشیدن شیر هم برای تبخال مفید است، زیرا حاوی لیزین میباشد.
9. گل اکیناسیا یا سرخارگل
این گیاه دارای خواص قدرتمند برای بهوبد تبخال میباشد و همچنین دارای یک ماده فعال بر ضد ویروس هرپس است.
کمی از عصاره مایع این گیاه را روی تبخال خود اعمال کنید.
هشدار:
از استفاده از این گیاه در طولانی مدت خودداری کند و بیش ازهشت هفته از آن استفاده نکنید، زیرا ممکن است که با داروهای دیگر واکنش نشان دهد و قبل از مصرف آن با پزشک مشورت کنید.
10. روغن درخت چای
روغن درخت چای دارای خواص ضد ویروسی است که میتواند به درمان تبخال کمک کند و یا دوره درمان آن را کوتاهتر کند.
کمی از این روغن را با سه برابر آب مخلوط کنید و سپس یک پد را به آن آغشته کنید و سه بار در روز روی قسمت تبخال قرار دهید.
همچنین میتوانید مقداری از این روغن را با روغن درخت چای و کمی روغن اوکالیپتوس ترکیب کنید. این کار را دو الی سه بار در روز تکرار کنید.