چگونه یک بانک، بزرگترین غول فناوری روسیه شد؟
بانکداری سنتی حالا سال‌هاست که متحول شده و بانک‌های زیادی در جهان به سمت بانکداری نوین و استفاده از بسترهای فناورانه برای توسعه خدمات مالی و فناوری پیش رفته‌اند.
اسبربانک روسیه نمونه‌ای موفق از تحول یک بانک سنتی به بستری برای فناوری است. در روسیه، قدیمی‌ترین و بزرگترین بانک این کشور بعد از اینکه خدماتش را از سرویس‌های صرفا بانکی فراتر برد و تحول فناورانه را آغاز کرد، حتی نام خودش را از اسبربانک (SberBank) به اسبر (SBER) تغییر داد.
گرچه سابقه‌ی 180 ساله‌ی این بانک باعث شده بیشتر روس‌ها حساب‌های متعددی در این موسسه‌ی مالی داشته باشند و خدماتی مانند پرداخت‌های کارتی و نقدی، وام مسکن، وام و خدمات کسب‌و‌کار و غیره را از آن دریافت کنند، اما در حال حاضر اسبر (SBER) بزرگترین شرکت فناوری در روسیه و رهبر تحول دیجیتال در این کشور نیز هست.
سوپرکامپیوتر، یک شبکه‌ی عصبی، دستگاه‌های هوشمندسازی خانه‌ها و مجموعه‌ای از خدمات مالی و غیرمالی، محصولات و خدماتی فراتر از یک بانک هستند که اسبر به مشتریانش ارائه می‌دهد و این بانک را از یک بانک سنتی، تبدیل به یکی از غول‌های تکنولوژی روسیه کرده است.
خدمات جدید برای دنیای جدید
اسبر سال‌هاست که پا در مسیر تحویل دیجیتال گذاشته است، اما در سال 2020 و پس از سال‌ها که طیف وسیعی از خدمات مالی و غیرمالی را به مشتریان خود ارائه می‌داد، برند خود را از «بانک اسبر» یا SberBank به «اسبر» تغییر داد و کلمه‌ی بانک را از نام تجاری خود حذف کرد.
امروزه این شرکت به همراه شرکای تجاری‌اش در حال توسعه‌ی حوزه‌های فناورانه و نوآورانه برای کسب‌و‌کارها و جامعه است. به عنوان مثال، اسبر ابزارهای مدرن متعددی را در یک اپلیکیشن موبایلی یکپارچه کرده و این امکان را در اختیار افراد قرار داده که کارهای متعددی از انتقال پول، باز کردن حساب و دریافت خدمات بیمه گرفته تا سفارش مواد غذایی و بسیاری موارد دیگر را در این اپلیکیشن انجام دهند. اسبر همچنین در زمینه توسعه محصولات بیومتریک صدا و تصویر تخصص دارد که در زمینه‌ی خدمات مشتریان استفاده می‌شود.
به گفته مدیران اسبر، راهکارهای امنیت سایبری این شرکت به طور روزانه برای محافظت از بیش از 110 میلیون مشتری‌اش به کار گرفته می‌شود. اسبر همچنین در پروژه‌های نوآورانه در حوزه پزشکی و آموزش فعالیت دارد؛ به‌عنوان مثال، این شرکت یک مدرسه‌ی ویژه تاسیس کرده که همه‌ی افراد بالای 18 سال می‌توانند در آن به رایگان در زمینه فناوری اطلاعات آموزش ببینند. این شرکت همچنین یک سرویس پزشکی از راه دور راه‌اندازی کرده که کاربران می‌توانند از راه دور با یک پزشک در وب‌سایت یا اپلیکیشن تلفن همراه ارتباط و مشاوره بگیرند.
خدمات مالی متمرکز بر انسان
فرضیه اساسی حال حاضر در دنیا این است که مدل اقتصادی فعلی که بر تولید محصولات و ارائه خدمات مورد نیاز حال حاضر مشتریان متمرکز شده و به مشتریان تنها به‌عنوان منابع درآمد نگاه می‌کند، قدیمی شده است. به این ترتیب، اقتصاد جدید بر پایه حل مشکلات ضروری مشتریان در بلندمدت استوار خواهد شد. بر اساس همین فرضیه بود که بسیاری از شرکت‌های مدرن در دنیا به سوی خدمات انسان‌محور حرکت کرده‌اند. در دسامبر 2023 همزمان با روز سرمایه‌گذار، اسبر اعلام کرد که سه سال آینده را صرف آمادگی برای تبدیل شدن به یک سازمان انسان‌محور خواهد کرد.
به گفته هرمن گرف (Herman Gref)، مدیرعامل اسبر، این سازمان سعی دارد یکی از اولین شرکت‌های متمرکز بر انسان شود؛ سازمانی که به مردم کمک می‌کند تا ظرفیت‌هایشان را کشف و استفاده کرده و در میان فراوانی فناوری و اطلاعات، زندگی کنند.
هوش مصنوعی در خدمت انسان
استفاده از هوش مصنوعی به عنوان دستیار هوشمند انسان، حالا جای خودش را در کسب‌و‌کارها و اقتصاد جهان باز کرده است. اسبر می‌گوید خودش را به ترویج هوش مصنوعی متعهد می‌داند و تاکید می‌کند که هوش مصنوعی به‌عنوان دستیار شخصی بشر، قابلیت‌های هر فرد را در این جهان گسترش می‌دهد و آنها را به کامل کردن ظرفیت‌هایشان هدایت می‌کند. موارد استفاده کلیدی هوش مصنوعی در اسبر عبارتند از وام‌دهی، کمپین‌های فروش، رشد تجربه مشتریان، اولویت‌بندی وظایف، قیمت‌گذاری اختصاصی، مدیریت تعرفه‌ها، حسابداری ریسک، نظارت بر اعتبار، خدمات تطبیقی، دستیاران صوتی و چت‌بات‌ها. با توجه به برنامه‌ی محیط زیستی و سبز این شرکت، اسبر هوش مصنوعی را برای پیگیری ریسک‌های ESG یا همان مسائل محیط زیستی، اجتماعی و حاکمیتی شرکتی آموزش داده است. به‌عنوان مثال، مدل‌های هوش مصنوعی اسبر به پیش‌بینی رویدادهای اقلیمی کمک کرده و تأثیر اقتصادی آنها را محاسبه می‌کنند.
محبوب‌ترین راه‌حل‌های فناورانه مبتنی بر هوش مصنوعی که از سوی اسبر توسعه داده شده، مبتنی بر شبکه عصبی کاندینسکی (Kandinsky) ساخته شده که تصاویر و ویدئوکلیپ‌های با کیفیت بالا تولید می‌کند. محصول دیگر اسبر در این حوزه، مدل شبکه عصبی گیگاچت (GigaChat) است که می‌تواند مکالمه را ادامه دهد، بیشتر سوالات را پاسخ دهد، متون و کدهای برنامه‌نویسی را بنویسد و تصاویری را با استفاده از کاندینسکی تولید کند. در حال حاضر 18 میلیون کاربر از خدمات هوش مصنوعی اسبر استفاده می‌کنند.
فعالیت اسبر در دوران تحریم روسیه
در بحبوحه تحریم‌های اعمال شده علیه روسیه، اسبربانک افزایش پنج برابری سود سالانه خود را اعلام کرد. همچنین این موسسه بیش از 252 میلیارد دلار وام‌های شرکتی در این مدت اعطا کرده که موفقیت بزرگی برای این شرکت به شمار می‌رود. در سه سال آینده، این بانک قصد دارد بازده حقوق صاحبان سهام (ROE) را به بیش از 22 درصد برساند و 50 درصد از سود خالص گروه اسبر را به عنوان سود سهام پرداخت کند.
اقتصاد سبز در فناوری مالی
اسبر در کنفرانس تغییرات اقلیمی COP28 دوبی، پیشنهاد ایجاد شورای اقلیم کشورهای عضو سازمان بریکز را مطرح کرد؛ یک مرکز هماهنگی برای دولت‌ها، کسب‌و‌کارها و جامعه علمی و حرفه‌ای به‌منظور به اشتراک گذاشتن تجارب، ارائه راه حال‌های محافظت از آب و هوا و محیط، طراحی پروژه‌های مشترک محیط زیستی و هماهنگی امور بین شرکت‌ها و دولت‌ها.
به گفته الکساندر ویداخین، نائب رئیس اول هیئت اجرایی اسبربانک، موضوع آب و هوا به‌طور فزاینده‌ای در اقتصاد و تجارت اثرگذار شده و کشورها ضررهای مالی زیادی را به دلیل تغییرات اقلیمی تجربه می‌کنند. این موضوع و سرمایه‌گذاری برای کاهش سرعت گرمایش زمین، در COP28 مطرح شد و مورد بحث قرار گرفت. ویداخین افزود: اسبر در حال حاضر یک مرکز برجسته در زمینه تخصص ملی و تحول محیط زیستی، اجتماعی و حاکمیت شرکتی است و ما به خوبی از نیاز کسب‌و‌کارهای روسی برای شرکت در گفت‌و‌گوهای جهانی درباره اقلیم و پایداری آگاهی داریم.
اسبربانک در رشد پرتفوی سرمایه سبز در روسیه عملکرد برتری داشته و در طول سال گذشته، پرتفوی مسئولیت اجتماعی این شرکت برای تأمین مالی پروژه‌های سبز از 30 میلیارد دلار فراتر رفت.
طرح های توسعه
به گفته مدیران ارشد اسبر، این شرکت حتی با توجه به تحریم‌ها، ارتباط خود را با دنیای خارج قطع نکرده و آماده همکاری با شرکا و کشورهای جدید است و از افراد و شرکت‌های مناطق دیگر دعوت می‌کند تا به فناوری‌ها و محصولات اسبر توجه کنند. اسبر معتقد است که موقعیت خوبی برای توسعه زیرساخت‌های فناورانه دارد و یک پایگاه فناوری قوی برای توسعه طرح‌های مشترک و هم‌افزایی نوآورانه به وجود آورده است.