کاربردهای انرژی هسته‌ای بومی؛ تولید "قارچ‌کش بیولوژیک" توسط محققان ایرانی

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای ایران وابسته به سازمان انرژی اتمی ایران، موفق به تولید محصول "قارچکش بیولوژیک تهیه شده از تریکودرمای جهش‌یافته با پرتو تابی با پرتو گاما" شده است.

این محصول با سه فرمولاسیون پودر وتابل، گرانول و پوشش‌دهی بذر از جدایه‌های بومی قارچ تریکودرمای جهش یافته با پرتودهی با پرتو گاما، برای نخستین بار تولید و در مرکز مالکیت معنوی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور ثبت اختراع شده است.

کاربرد این قارچ‌کش بیولوژیک با سموم شیمیایی رایج فعلی قابل رقابت است و اثرات سوء زیست‌محیطی (آلودگی آب و خاک) و باقیمانده سم بر روی محصولات (گوجه فرنگی و خیار) که به تازه‌خوری مصرف می‌شوند را ندارد.

ماده مؤثره و فرمولاسیون این قارچ‌کش از نظر خصوصیات اکوتوکسیوکولوژی بر روش حشرات مفید و پستانداران و آبزیان در آزمایشگاه‌های مرجع سم‌شناسی کشور بررسی و در دُز توصیه شده فاقد باقیمانده سم و اثرات مضر است.

حوزه کاربرد و بازار هدف این محصولات، فرمولاسیون پودر وتابل برای کنترل تمام بیماری‌های قارچی خاکبرد محصولات گلخانه (صیفی و سبزی)، حبوبات و غلات، فرمولاسیون پودر برای کنترل تمام بیماری‌های قارچی خاکبرد انواع حبوبات و دانه‌های روغنی و ذرت و فرمولاسیون گرانول برای کنترل تمام بیماری‌های قارچی خاکبرد گیاهان است.

تشریح گام بعدی و چشم‌انداز آینده بهره‌برداری از این دستاورد فناورانه

ماده مؤثره این قارچ‌کش (تریکودرمای جهش‌یافته) تا غلظت 2 در هزار حشره‌کش‌های تماسی را تحمل و ماندگاری آن در خاک تا شش ماه و ماندگاری قارچ‌کش در بسته‌بندی تا یک سال است. با توجه به مکانیسم‌های آنتاگونیستی ماده مؤثره امکان ایجاد مقاومت به این قارچ‌کش در بیمارگرهای هدف وجود ندارد. این محصول از سال 1395 موفق به اخذ تأییدیه دانش‌بنیانی شده و از سال 1399 در مرکز نوآوری و فناوری رسا وابسته به پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای پذیرفته شده و در سال 1401 وارد فهرست محصولات پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای شده است.

هم‌اکنون قرارداد فروش این محصول با شرکت "سبزکاوشان زیست کشت" استان فارس منعقد و درحال حاضر با ظرفیت 100 کیلوگرم ماده مؤثره در ماه تولید و به فروش می‌رسد.