کارگردان فیلم کوتاه «21»: این فیلم نمایش فلسفه رنج است

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، فرزاد رنجبر درباره انگیزه‌اش از ساخت فیلم «21» با موضوع اعتیاد و دشواری ترک آن گفت: فیلم‌های من همیشه درباره‌ی انسان‌هایی بوده که درگیر نوعی مبارزه هستند؛ مبارزه با شکست، فقر، مرگ، عشق یا در اینجا با اعتیاد. چون خودم تمام این تجربه‌ها را در زندگی پشت سر گذاشتم، به این نتیجه رسیده‌ام که آنچه انسان را می‌سازد، همین نبردها و درسی است که از شکست‌ها یا پیروزی‌ها می‌گیریم. میزان تاب‌آوری ماست که تعیین می‌کند چقدر رشد می‌کنیم یا خودساخته می‌شویم.

وی افزود: اعتیاد یکی از سخت‌ترین تجربه‌های زندگی من بود؛ تجربه‌ای که چیزهای زیادی را از من گرفت. با ساخت این فیلم، امیدوارم بتوانم بخشی از آن چیزهایی را که از دست دادم، پس بگیرم. البته ساخت فیلم درباره این موضوع برایم تصمیم از پیش تعیین‌شده‌ای نبود. همیشه به دنبال ایده‌ای بودم که قانعم کند و آن‌قدر انگیزه‌برانگیز باشد که بتوانم رنج فیلم‌سازی را تحمل کنم.

او درباره روند شکل‌گیری فیلم توضیح داد: ایده فیلم «21» خیلی سریع در ذهنم شکل گرفت. از زمان شکل‌گیری تا نوشتن فیلم‌نامه فاصله بسیار کوتاهی بود. همه چیز به‌طور ناگهانی کامل شد و من فقط باید آن را روی کاغذ می‌آوردم.

رنجبر درباره همکاری با سازمان اوج در تولید این فیلم نیز گفت: در دوران مدیریت آقای آذرپندار در انجمن سینمای جوان چند فیلم من در جشنواره‌ای که او دبیر بود، حضور داشت. شناخت خوبی از هم پیدا کردیم. نکته مهم این است که مدیران جوان سینما امروز بیشتر به دنبال فیلم خوب هستند، نه صرفاً فیلم ارزشی. این تغییر نگرش در اوج هم دیده می‌شود؛ آن‌ها فهمیده‌اند اگر کیفیت را بالا نبرند، در بازار رقابت قافیه را می‌بازند.

وی ادامه داد: فیلم خوب، فیلمی است که از نظر فرمی، داستانی و روایت سالم باشد؛ بدون سیاه‌نمایی یا سفیدشویی. حتی اگر مضمونش ایدئولوژیک نباشد، باید سلامت فکری و انسانی داشته باشد. من معتقدم فیلم سالم خودش ارزش دارد.

رنجبر درباره انتخاب بازیگران و سختی بازی در نقش فرد معتاد گفت: فیلم «21» فیلمی است که بیش از هر چیز روی دوش بازیگرانش استوار است. نقش پدر بسیار سخت بود. ما چهار پنج روز مانده به فیلم‌برداری با آقای علی نفیسی به نتیجه رسیدیم و زمان تمرین زیادی نداشتیم، اما ایشان شناخت خوبی از فضا داشتند. از طرف دیگر من هم به‌خاطر تجربه زیسته‌ام، می‌دانستم باید از چه مسیر و چه جزئیاتی برای رسیدن به واقعیت استفاده کنیم. همین درک مشترک باعث شد اجرای نهایی طبیعی و باورپذیر از آب دربیاید.

وی افزود: در مورد بازیگر خردسال، خیلی گشتیم تا فرد مناسب را پیدا کنیم. در فهرستی که برای برنامه‌ریز نوشته بودم ویژگی‌های خاصی مدنظر داشتم که حتی بعضی‌ها می‌گفتند چنین بچه‌ای پیدا نمی‌شود. اما در نهایت حسین شهبازی را پیدا کردیم که واقعاً یک پدیده است. این نخستین تجربه بازیگری او بود و بااین‌حال عملکردی کاملاً حرفه‌ای داشت.

رنجبر در بخش دیگری از گفت‌وگو با اشاره به سکانس پایانی فیلم که واکنش مخاطب را به دنبال دارد، توضیح داد: من معتقدم فیلم‌ساز باید یک منظومه فکری منسجم داشته باشد. فیلم‌های من همیشه در امتداد هم‌اند، نه در تناقض. در 21 می‌خواستم نشان دهم که زندگی در جهان مادی سراسر رنج است، اما این رنج فلسفه دارد. خدا دنبال آزار دادن انسان نیست؛ بلکه می‌خواهد او رشد کند. اگر نگاه آگاهانه‌ای به رنج داشته باشی، می‌توانی از دل آن عبور کنی و دوباره برخیزی.

وی ادامه داد: صحنه‌ی پایانی، جایی است که این مفهوم به اوج می‌رسد. پدر دوباره به نقطه‌ی اول بازمی‌گردد، اما فرزند رشد کرده است. او مصمم‌تر است و همین نشان می‌دهد چرخه‌ی رشد در نسل بعدی ادامه دارد. اگر این پایان نبود، جهان‌بینی فیلم ناقص می‌ماند.

رنجبر در پایان گفت: من همیشه در فیلم‌سازی دست خدا را احساس می‌کنم. وقتی مسیر درست باشد، حتی اشتباهات هم اصلاح می‌شوند. در 21 هم همین حس را داشتم؛ همه چیز درست در جای خودش قرار گرفت. شاید همین دلیل تأثیرگذاری فیلم است.