کتاب «علم قرائت» منتشر شد

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، کتاب «علم قرائت» اثر حجت‌الاسلام محمدصادق یوسفی مقدم است که به همت پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، تهیه و به همت نشر این پژوهشگاه در 600 صفحه به چاپ رسید.

در این اثر به مباحثی از علم اختلافات قرائات مانند شکل‌گیری قرآن و قرائات، جمع قرآن، توحید مصاحف، بررسی عوامل اختلافات قرائات، استناد اختلاف قرائات به اجتهاد یا سنت و بررسی سندی و دلالی حدیث سبعه احرف پرداخته شده است.

این کتاب در چهار بخش و 12 فصل تألیف شده است. بخش اول کلیات و مفاهیم دارای سه فصل است. در فصل اول، مفهوم‌شناسی علم قرائت بررسی شده و ثابت شده که در موضوع اختلاف قرائات تنها به موارد اختلاف قرائات پرداخته می‌شود. در حالی که علم قرائت شامل مواردی که در آنها اختلافی نباشد، نیز می‌شود؛ از این رو دانشمندان قرائت برای قرائات دو عبارت «متقف علیه» و «مختلف فیه» را به کار می‌برند.

در فصل دوم، فوایدی که عالمان قرائت برای اختلاف قرائات بیان کرده اند، مانند تسهیل بر امت، توسعه معنایی، حفظ قرآن از خطا و تحریف بیان و نقد شده است و مواردی مانند آشنایی با تفسیر و وحی بیانی به عنوان اثر آن هم با توجیه، پذیرفته شده است. در فصل سوم، به بررسی اصل حاکم بر اختلاف قرائات پرداخته و ثابت شده است ادعای عالمان قرائت مبنی بر این که قرائات با یکدیگر تعارض ندارند، با واقعیت موجود در قرائات تطابق ندارد.

در بخش دوم در پنج فصل، پیشینه و تطور قرائات بررسی شده است؛ به این صورت که در فصل اول شکل گیری قرآن و قرائات بررسی شده است؛ به این صورت که در فصل اول شکل گیری قرآن و قرائات، در فصل دوم جمع قرآن، در فصل سوم توحید مصاحف، در فصل چهارم بررسی عوامل اختلاف قرائات و در فصل پنجم استناد اختلاف قرائات به اجتهاد یا سنت به گونه تطبیقی بررسی شده است.

در بخش سوم، حدیث سبعه احرف در سه فصل بررسی شده است: در فصل اول، حدیث سبعه احرف در منابع شیعه از نظر سند و دلالت و در فصل دوم آن حدیث در منابع اهل سنت به صورت مستقل بررسی شده و در فصل سوم دیدگاه منتخب به صورت استدلالی بیان شده است.

در بخش چهارم، در دو فصل به ملاک و شرایط قرائت صحیح پرداخته شده است؛ به این صورت که در فصل اول ملاک و شرایط صحت قرائت از دیدگاه عالمان قرائت و نیز دیدگاه آیت الله معرفت بیان و نقد شده و در فصل دوم نظریه منتخب درباره قرائت صحیح و ارکان آن به صورت استدلالی بیان شده است.