کتاب «نهضت ادامه دارد» معرفی‌کننده دستاورد‌های مردمی انقلاب اسلامی
نویسنده کتاب «نهضت ادامه دارد» معتقد است که این کتاب به بیان و معرفی تلاش‌های آموزشیاران نهضت سوادآموزی پرداخته و این نهضت را از جمله دستاورد‌های انقلاب اسلامی می‌داند که با عنوان یک نهاد مردمی و مظلوم می‌توان از آن یاد کرد.
مریم استادی نویسنده کتاب «نهضت ادامه دارد» درباره مضمون این کتاب و چرایی نگارش آن گفت: کتاب «نهضت ادامه دارد» خاطرات بانوان آموزشیار نهضت سوادآموزی را بیان می‌کند. افرادی که در همان ابتدای انقلاب اسلامی به فرمان امام خمینی (ره) و در لباس سفیر انقلاب وارد عرصه شدند و زمینه شکوفایی جامعه را فراهم کردند. بیان ابعاد تلاش آنان زمینه نگارش این کتاب را فراهم کرد.
وی ادامه داد: بعد از پیروزیِ انقلاب، امام خمینی (ره) با هدف تثبیت آرمان‌های انقلاب اسلامی، فرمان تشکیل نهاد‌های انقلابی را دادند و آرمان هدایت و آگاهی مردم، با سوادآموزی مورد تاکید قرار گرفت. رهبر انقلاب اسلامی نهضت سوادآموزی را نیازِ ملت دانستند، به همین دلیل سوادآموزی را مهم‌تر از بهداشت و مسکن اعلام کردند، زیرا طی سال‌های حکومت پهلوی، این نیاز نادیده گرفته شد تا مردم از آنچه بر سرشان می‌رود بی‌خبر باشند و وابسته به فرهنگ بیگانه باقی بمانند.
استادی تاکید کرد: آگاهی مردم و استقلال فرهنگی، راهی نداشت جز کسب توانایی خواندن و نوشتن؛ اگرچه این امر در گام نخست در نظر گرفته شد، اما ابعاد دیگری را نیز در بر داشت. زمانی که این اتفاق افتاد استعداد‌های بسیاری کشف شدند و بسیاری از زندگی‌هایی که رنگ و سبک اسلام ناب محمدی نداشت، تغییر کرد. از آنجا که عدم توانایی مردم در خواندن احکام اسلامی زمینه جهل افراد را به دنبال داشت، گسترش نهضت سوادآموزی رشد فکری را نیز با خود به دنبال آورد.
نویسنده کتاب «نهضت ادامه دارد» تاکید کرد: از آنجا که سفیران انقلاب با در پیش گرفتن آموزش قرار نبود تنها نهضت سوادآموزی صرف را پایه‌گذاری کرده و آن را به پیش ببرند، بلکه در تمام عرصه‌هایی که به حضورشان نیاز بود، وارد عرصه شدند تا فرهنگ وابسته کشورمان را خودکفا کرده و در این زمینه حرکت‌های ارزشمندی را پایه‌گذاری کردند. برای این منظور، علاوه بر آموزش درس در بخش‌های دیگر نیز وارد عرصه شده و با سایر جهادگران به بخش‌های بهداشت و راهسازی ورود کردند. آن‌ها در برخی مواقع نقش قاضی یا وکیل را ایفا کردند و این امر خبر از اقبال عمومی داشت. این حرکت، آمیخته با اخلاص، ایثار، جهاد و خلاقیت بود، بدین ترتیب از تمام ظرفیت‌های فرهنگی و هنری مردم استفاده شد و معنویتی مبتنی بر اسلام و انقلاب ایجاد شد.
وی به یکی از نکات مهم کتاب «نهضت ادامه دارد» اشاره و ابراز کرد: انقلابی بودن مردم و اعتمادی که امام خمینی (ره) در بین جامعه وجود داشت، سبب شد تا همه پای کار بایستند و ثابت کنند هر جا به مردم تکیه شده است، آن‌ها کار را به بهترین شیوه جلو بردند و این امر را ثابت کردند. مردمی بودن حرکت و رمز موفقیت نهضت سوادآموزی بود. هر کس هر کاری که از دستش برمی‌آمد، انجام داد. در خانه شخصی، مدرسه یا مسجد، سوادآموزی انجام شد. قبل از انقلاب طرح‌هایی به اسم سپاه دانش و پیکار با بیسوادی داشتیم که اقداماتی انجام دادند، اما، چون با عقاید مردم همخوانی نداشت، مردم همراهش نشدند و توفیقی هم نداشت، اما آن‌ها که به پیام امام خمینی (ره) لبیک گفتند و برای محقق شدن اهداف نهضت سوادآموزی، تا صعب‌العبورترین روستا‌ها پیش رفتند، جز خدمت به مردم و انقلاب هدفی نداشتند. سفیران انقلاب بودند بین محرومین، تا راه چگونه زندگی کردن را نشان دهند و حتی در پیمودن این راه با مردم همراه شدند.
استادی تاکید کرد: نهضت سوادآموزی دهه 60 نشان داد، هر جا ظرفیت‌های ملت دیده شود و مردم پای کار بیایند، هرگاه با واقعیت همراه شویم و به داشته‌هایمان تکیه کنیم و اگر به قدرت باور‌ها و کار برای خدا ایمان داشته باشیم، با پشتکاری که مردم نشان داده‌اند، برای حلِ مشکلات، به بن‌بست نخواهیم رسید. تمام این ویژگی‌ها و دستاورد‌هایی که نهضت داشت، باعث شد که برای انجام مصاحبه‌ها و مدیریت پروژه نهضت تعلل نکنم.
وی درباره شیوه نگارش کتاب «نهضت ادامه دارد» بیان کرد: کتاب «نهضت ادامه دارد» را مستند نوشته‌ام و برای جمع‌آوری اسناد و مدارک با 400 بانو که در نهضت کار کردند و زندگی و خانواده‌های خود را به این مهم گره زدند، مصاحبه داشتم. آن‌ها در ابتدا بدون هیچ دستمزدی کار خود را آغاز کردند و برای جمع کردن دانش آموزان خود خانه به خانه وارد شده و با آن‌ها گفتگو کردند تا توانستند اهداف خود را پیش ببرند.
این نویسنده از عدم همکاری آموزش‌وپرورش برای تولید کتاب «نهضت ادامه دارد» خبر داد و افزود: از آنجا که نهضت سوادآموزی با آموزش‌وپرورش ترکیب شده است و دسترسی به فعالان نهضت بسیار سخت بود و وزارت آموزش‌وپرورش نیز حاضر به همکاری در این زمینه نبود، اما استمرار من برای کسب اطلاعات بیشتر سبب شده است تا بتوانم با تعدادی از آموزشیاران نهضت تماس گرفته و زنجیره‌وار به تعداد زیادی از آن‌ها دست یابم.
وی علت نام‌گذاری کتاب «نهضت ادامه دارد» را مورد بررسی قرار داد و افزود: این نام ایهام دارد؛ در گام اول اشاره به دستاورد‌های انقلاب اسلامی و توجه به شعار سال‌های نخست انقلاب اسلامی دارد که تاکید داشتند نهضت ادامه دارد. در مرحله دوم دغدغه‌مندی مردم نسبت به انقلاب فرهنگی و سوادآموزی و کسب آگاهی برای رشد و تعالی را مطرح می‌کند.
استادی در مورد پیام کتاب «نهضت ادامه دارد» اظهار کرد: نهضت سوادآموزی بهانه‌ای بود برای پاسخ به ندای امام خمینی (ره) و در مرحله دوم انقلاب فرهنگی اسلامی بود که به اجرا گذاشته شد و خط بطلانی بر تمام محرومیت‌های فرهنگی کشید. خاطرات بانوانی که تلاش داشتند تا نهضت سوادآموزی را اجرایی کنند و اثرگذاری حرکت آن‌ها داستانی خواندنی و شنیدنی دارد. آن‌ها به عنوان سفیران انقلاب وارد عرصه شدند و مناطق محروم را نشانه رفتند و توانستند اهداف بلندی را به اجرا بگذارند. نهضت سوادآموزی انقلاب اسلامی یک نهاد مظلوم و اثرگذار بود که ثمرات بسیاری را با خود به همراه داشت و معرفی آن می‌تواند بار دیگر حرکت‌های ارزشمند مردمی را به نسل امروز و آینده معرفی کند.
منبع: میزان
باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری ادبیات