کروزر برفی جنوبگان؛ یک خودروی غول پیکر با سرانجامی مرموز! (+ عکس و فیلم)

عصر ایران - تمام آنچه از پایگاه آمریکای کوچک در جنوبگان باقی مانده زیر صدها متر برف مدفون شده است. این مکان دورافتاده در جنوب خلیج نهنگ ها در یخ‌تاق راس نه تنها میزبان برخی اقامتگاه های دائمی با سرنوشتی تلخ بوده، بلکه یک سری از پایگاه های اکتشافی آمریکا بین سال های دهه 1930 تا دهه 1950 نیز در آنجا قرار داشتند.

البته، این پایگاه ها مدتهاست که متروکه شده اند. اما در جایی شاید زیر برف و یخ یا در اعماق اقیانوس، یک وسیله نقلیه عظیم با 37 تن وزن، 55 فوت درازا (17 متر)، و 12 فوت (3.65 متر) ارتفاع به خواب رفته که به نام کروزر برفی جنوبگان شناخته می شد.

کروزر برفی جنوبگان زیر نظر دریادار ریچارد برد توسعه یافت. همکار وی، دکتر توماس پولتر از سفر اکتشافی پیشین در سال 1934 با ایده ساخت یک وسیله نقلیه عظیم برای کاوش در جنوبگان به آمریکا بازگشته بود.

این وسیله نقلیه به عنوان گزینه ای برای طی مسافت های طولانی روی برف و یخ بی پایان جنوبگان در نظر گرفته شده بود. پولتر به عنوان مدیر علمی بنیاد پژوهشی موسسه فناوری آرمور شیکاگو، همکاران خود را برای طراحی کروزر برفی جنوبگان متقاعد کرد.

در شرایطی که دریادار برد سومین سفر اکتشافی خود را برنامه ریزی می کرد، پولتر و هارولد واگتبورگ، مدیر بنیاد پژوهشی شیکاگو، برنامه های مربوط به ساخت کروزر برفی را به مقامات دولتی ناظر بر خدمات جنوبگان آمریکا ارائه کردند.

بنیاد پژوهشی شیکاگو ساخت کروزر برفی را در هشتم آگوست 1939 آغاز کرد، روندی که حدود 11 هفته طول کشید. این وسیله نقلیه که برای عبور از شکاف های یخچالی طراحی شده بود دارای دو پیش آمدگی در دو انتهای خود و چرخ های جمع شونده بود. چرخ های جمع شونده موجب قرار گیری آنها در محفظه هایی می شد که با گازهای خروجی پیشرانه گرم شده و از تایرهای بدون آج 10 فوتی گودیر برای حرکت روی برف و یخ در آنها استفاده شده بود.

این خودرو می توانست چهار یا پنج نفر را در خود جای دهد و قسمت صاف بالای آن برای حمل هواپیمایی کوچک با هدف بررسی هوایی زمین های قطبی در نظر گرفته شده بود. در قسمت جلو این وسیله نقلیه، اتاق کنترل در سطحی بالاتر قرار گرفته و راننده و یک خدمه دیگر در آن قرار می گرفتند. کروزر برفی به یک جفت پیشرانه شش سیلندر دیزل که در مجموع 300 اسب بخار نیرو تولید می کردند، مجهز شده بود. پیشرانه ها با دو ژنراتور و چهار موتور الکتریکی جفت شده بودند که آنها نیز در مجموع 300 اسب بخار نیرو تولید می کردند. پشت چرخ های جلو اتاق تاریک عکس و گالری، و پس از آن فضای حضور خدمه و محل خواب آنها قرار داشت. در عقب خودرو نیز انباری، مخازن سوخت و فضایی برای حمل دو تایر یدکی در نظر گرفته شده بود.

پس از تکمیل ساخت خودرو، کروزر برفی جنوبگان باید سفری طولانی از شیکاگو به بوستون را انجام می داد تا برای انتقال به جنوبگان در کشتی ستاره شمالی قرار بگیرد. در همین سفر زمینی نیز کروزر برفی با برخی مسائل مانند بروز مشکل در پمپ سوخت یا گرفتار شدن در یک نهر آب مواجه شد و این پرسش در ذهن برخی شکل گرفت که اگر این خودرو نمی تواند از پس چنین شرایطی برآید چگونه می تواند در جنوبگان دوام بیاورد. اما هیجان ایجاد شده توسط مطبوعات این قبیل پرسش ها را به جاشیه رانده و مردم بسیاری در طول مسیر برای دیدن این خودرو عظیم گرد هم می آمدند.

در دوازدهم نوامبر 1939 کروزر برفی خود را به بوستون رساند، پیش از آن که کشتی ستاره شمالی این شهر را ترک کند. سفر به جنوبگان نیز موفق بود و کشتی در پانزدهم ژانویه در خلیج نهنگ ها لنگر انداخت و آماده تخلیه بار خود در ساحل جنوبگان در پایگاه سوم آمریکای کوچک شد. هنگام خارج شدن خودرو از کشتی سطح شیب داری که برای این کار در نظر گرفته شده بود دچار مشکل شد، اما کروزر برفی موفق شد تا به سلامت از آن عبور کند.

این آخرین لحظه پیروزی برای کروزر برفی بود زیرا پیش از آن که خیلی دور شود با تایرهای لاستیکی بدون آج خود چندین فوت در برف فرو رفت. خدمه دریافتند که حرکت به سمت عقب با این خودرو بسیار ساده‌تر است و حتی سفری 92 مایلی (148 کیلومتر) را با حرکت به سمت عقب انجام دادند. در 27 ژانویه، پولتر آمریکای کوچک را به مقصد آمریکای بزرگ ترک کرد و تیم کوچکی مسئول سفرهای اکتشافی در جنوبگان باقی ماندند.

اگرچه کروزر برفی یک شکست کامل برای سفر و اکتشاف در جنوبگان بود، اما به یک پایگاه عملیاتی و محل زندگی تمام وقت برای کاوشگران تبدیل شد. پیشرانه که از ساختار کابین عبور می کرد حتی در شرایط شرایط آب وهوایی بسیار سخت و دمای تا منفی 50 درجه فارنهایت (منفی 45.5 درجه سلسیوس) نیز به خوبی محیط داخلی خودرو را گرم می کرد. پولتر قصد داشت تا به جنوبگان بازگشته و کروزر برفی را با قطعاتی بروزرسانی کند، اما با درگیر شدن آمریکا در جنگ جهانی دوم، دولت بودجه خود را معطوف جنگ کرد. کروزر برفی در 22 دسامبر 1940 در پایگاه سوم آمریکای کوچک در جنوبگان رها شد.

به واسطه پیشرفت های چشمگیر در زمینه فناوری و نوآوری های پس از جنگ نیز کروزر برفی هرگز دوباره به صورت جدی به عنوان یک پروژه کاربردی و قابل اجرا در نظر گرفته نشد. گروه های تحقیقاتی دیگر در سال های 1946 و 1958 موقعیت مکانی آن را مشخص کردند. در مورد دوم خودرو زیر چند متر برف دفن شده بود و تنها یک تیر بامبو که محل آن را علامت گذاری می کرد، قابل تشخیص بود. کروزر برفی با کمک یک بولدوزر از دل برف بیرون کشیده شد. در داخل آن همه چیز دست نخورده باقی مانده بود. این آخرین باری بود که کروزر برفی مشاهده شد، اگرچه برخی نظریه های توطئه به این نکته اشاره دارند که اتحاد جماهیر شوروی طی جنگ سرد آن را کشف کرده و برای بررسی بیشتر به مکانی دیگر منتقل کرده است. اما آنچه به طور قطع می دانیم این است که در اواسط دهه 1960 بخش بزرگی از یخ‌تاق راس درست جایی که آمریکای کوچک قرار داشت، در اقیانوس جنوبی سقوط کرد.

امروز، از سرنوشت کروزر برفی جنوبگان اطلاعی در دست نیست. همانند پشه ای که در کهربا گرفتار می شود، این خودرو ممکن است زیر لایه های برف دفن شده و به خوبی حفظ شده باشد یا در اقیانوس سقوط کرده و به اعماق آب رفته باشد.

محمدمهدی حیدرپور

بیشتر بخوانید: 

*کشف موجوداتی عجیب در قطب جنوب

*اهمیت نهنگ های قطب جنوب برای نازی ها!(+ تصاویر)

*بیش از یک سوم یخ‌تاق‌های قطب جنوب در معرض فروپاشی