گزارش تحلیلی آمار عملکرد بازار بیمه در 8 ماهه سال 1403

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، بر اساس این گزارش حق بیمه تولیدی در طی هشت ماه اول امسال 287.5 همت و میزان خسارت پرداختی147 همت بوده است که به ترتیب 62.3 و 59.5 درصد رشد داشته است که البته آمار عملکرد از حیث نسبت خسارت در بازه زمانی مورد نظر و مشخص نبودن میزان وصولی حق بیمه نمی تواند مبین ارزیابی کاملی از این بازار باشد.

در این گزارش تاکید شده است که حق بیمه تولیدی رشته‌های بیمه درمان و زندگی به ترتیب با 41 درصد و 13.3 درصد سهم از حق بیمه و رشد حق بیمه معادل 91.9 درصد و 71.7 درصد، موجبات رشد 62.3 درصدی حق بیمه تولیدی بازار در این مدت را فراهم آورده اند. که این میزان رشد بیشتر متأثر از عملکرد شرکت‌های بیمه آسیا، دی، البرز، ملت و کوثر به ترتیب با 10.4، 9.6، 7، 7/5 و 7/5 درصد سهم از حق بیمه و رشد حق بیمه آنها بین 70.2 تا 401.8 درصد بوده است.

از طرف دیگر رشد بالای 59.5 درصدی خسارت پرداختی نیز بیشتر ناشی از عملکرد رشته درمان و زندگی به ترتیب با سهم 42.7, 10.9 درصد از خسارت پرداختی و رشد بالای خسارت پرداختی مربوط به این دو رشته به ترتیب معادل 64.1 و 95.9 درصد بوده است.

مطابق با این گزارش شرکت‌های بیمه دی، کوثر، سینا، معلم، سامان، ملت و ما با سهم عمده از خسارت پرداختی بازار بیمه (از 8.2 تا 2.2 درصد و در مجموع با 27.9 درصد سهم) و برخورداری از رشد بالای خسارت پرداختی (بین 66.1 تا 172.9 درصد)، موجبات اصلی رشد 59.5 درصدی خسارت پرداختی در بازار بیمه را فراهم آورده‌اند.

در بخش دیگری از این گزارش آمده است که نسبت خسارت بازار با 0.9 واحد کاهش در مقایسه با 8 ماهه اول سال قبل به 51.1 درصد رسیده است. چهار رشته اعتبار (با 89.7%)، بدنه اتومبیل (با 83.5%)، شخص ثالث و مازاد (با 59.3%) و درمان (با 53.3%) نسبت خسارتی بالاتر از بازار بیمه (با 51.1 %) داشتند، البته ذکر این نکته ضروری است که در محاسبه این نسبت (حاصل تقسیم خسارت پرداختی به حق‌بیمه تولیدی ضربدر 100)، مبالغ خسارت‌های معوق، ذخایر حق‌بیمه، کارمزد شبکه فروش و هزینه‌های اداری - عمومی شرکت‌های بیمه در نظر گرفته نمی‌شود.

نسبت خسارت 10 شرکت زندگی باران (85.9%)، بیمه نوین (69.2%)، حکمت صبا (66.7 %)، پارسیان (66.6 %)، زندگی کاریزما (65.7 %)، سینا (64.3 %)، رازی (63.9 %)، آسماری (62.7 %)، ایران (61.8 %) و دانا (61.3 %) به مراتب بالاتر از سطح بازار بیمه (با 51.1%) است

سهم بخش غیردولتی از حق بیمه تولیدی و خسارت پرداختی صنعت بیمه، به ترتیب 80.2 و 76.1 درصد است. البته سهم شرکت‌ها (بخش دولتی و غیردولتی) و رشته های بیمه در دوره‌های زمانی کمتر از یک سال معمولاً با تغییرات زیادی همراه است، لذا در تحلیل سهم از پورتفوی بازار بیمه باید این موضوع را مورد توجه قرار داد.

بررسی سهم شرکت‌های بیمه در بازار نشان می دهد که 11 شرکت بیمه ایران (با 19.2%)، دانا (با 10.5%)، آسیا (با 10.4%)، دی (با 9.6%)، البرز (با 7%)، ملت (با 5.7%)، کوثر (با 5.7%)، پاسارگاد (با 4%)، پارسیان (با 3.9%), سینا (با 3.2%) و معلم (با 3%) در مجموع 82.8 درصد از حق بیمه تولیدی بازار را به خود اختصاص داده و 17.2 درصد مابقی حق بیمه، توسط 19 شرکت بیمه دیگر تولید شده است.

در عین حال سهم شرکت‌های بیمه از خسارت پرداختی بازار نیز به طور عمده به 10 شرکت بیمه ایران (با 23.9%)، دانا (با 12.6%)، آسیا (با 10.1%)، دی (با 8.2%)، البرز و کوثر (هر کدام با 5.2%)، پارسیان (با 5.1%)، سینا (با 4.1%)، معلم (با 3.2%) و پاسارگاد (با 3%) تعلق دارد (در مجموع با 80.5 درصد) و 19.5 درصد خسارت‌ها نیز توسط 20 شرکت بیمه دیگر پرداخت شده است.

از کل پرتفوی حق بیمه تولیدی در بازار سهم 5 رشته بیمه درمان، شخص ثالث - مازاد، زندگی، بدنه اتومبیل و مسئولیت به ترتیب با 41، 23.8، 13.3، 5.4 و 4.2 درصد (در مجموع 87.6%) است و 12.4 درصد مابقی به 11 رشته دیگر اختصاص دارد. این در حالی است که بیشترین سهم از خسارت پرداختی در بازار بیمه همچنان به 4 رشته درمان، شخص ثالث - مازاد، زندگی و بدنه اتومبیل به ترتیب با 42.7، 27.5، 10.9 و 8.8 درصد (در مجموع 89.9%) اختصاص دارد (10.1 درصد مابقی خسارت در 12 رشته دیگر پرداخت شده و پوشش ریسک‌های مرتبط با وسایل نقلیه (با صدور بیمه‌نامه‌های شخص ثالث - مازاد، بدنه اتومبیل و حوادث راننده) موجبات اختصاص 32.7 درصد از حق بیمه تولیدی و 39.9 درصد از خسارت پرداختی بازار را فراهم آورده است.

مطابق با گزارش هشت ماهه در طی این مدت بیش از 52.7 میلیون بیمه نامه با هشت درصد افزایش نسبت به مدت مشابه سال گذشته صادر شده که علت اصلی رشد 8 درصدی تعداد بیمه نامه‌های صادره در بازار، متأثر از رشد این تعداد در رشته درمان، حوادث و مسئولیت در مجموع با 12 درصد سهم (هر یک به ترتیب با سهم 4.8، 4.4 و 2.8 درصد) از کل بیمه نامه‌ها و نرخ رشد 73.3 درصدی در رشته درمان، 33.6 درصدی در رشته حوادث و 10 درصدی در رشته مسئولیت بوده است

برهمین اساس در طی این مدت 56.8 میلیون فقره خسارت پرداخت شده است و بر این اساس تعداد بیمه نامه‌های صادره و تعداد موارد خسارت پرداختی نسبت به 8 ماهه اول سال قبل، به ترتیب 20.8 درصد رشد داشته است که دلیل آن افزایش 20.9 درصدی این تعداد در رشته درمان با سهم 92.9 درصد و رشد 39.6 درصدی رشته بیمه زندگی با سهم 3.6 درصدی از کل تعداد خسارات پرداختی بازار است این موضوع نیز بیشتر متأثر از فعالیت بیمه دی (با سهم 39.6 درصدی از تعداد موارد خسارت بیمه درمان) است، به نحوی که رشته درمان این شرکت با 99.7 درصد سهم از کل تعداد موارد خسارت‌، در مقایسه با سال قبل، 9.8 درصد رشد داشته است.

گزارش اداره مدل‌سازی آماری، بهره‌وری و ارزیابی عملکرد حاکی است که در رشته‌های بیمه اشخاص (شامل حوادث، درمان و زندگی)، بیمه نامه هم به صورت گروهی و هم به صورت انفرادی صادر می شود ولی تعداد بیمه شدگان تحت پوشش این گونه بیمه نامه‌ها در محاسبات دخالت داده نمی‌شوند و فقط تعداد بیمه‌نامه‌های صادره ملاک عمل قرار می گیرد.

براین اساس، تعداد بیمه‌نامه صادره (تعداد قراردادهای بیمه) در مقایسه با حق بیمه تولیدی به مراتب کمتر است و این شاخص برای سه رشته مذکور، شاخص معناداری نیست. با این وجود، از آنجا که در تمام رشته‌های بیمه (به جز سه رشته مذکور)، از تعداد بیمه نامه صادره استفاده می‌شود، طبق رویه قبل برای رشته‌های گروهی نیز از تعداد بیمه نامه صادره استفاده شده است.

با این تفاسیر در 8 ماهه اول سال 1403، با وجود آن که حق بیمه تولیدی رشته‌های بیمه درمان، زندگی و حوادث به ترتیب 91.9، 71.7 و 14.5 درصد رشد داشته اند، تعداد بیمه نامه صادره درمان و حوادث با 73.3 و 33.6 درصد رشد و در رشته زندگی با 2.2 درصد کاهش مواجه بوده است. از طرف دیگر تورم نیز می تواند نقش اساسی در افزایش حق بیمه ایفا نماید.

با توجه به رشد 64.1 درصدی خسارت پرداختی درمان نسبت به مدت مشابه سال قبل، تعداد موارد خسارت این رشته، 20.9 درصد افزایش داشته است که علت عمده رشد کم در تعداد موارد خسارت درمان نسبت به مبلغ خسارت پرداختی، برداشت نادرست شرکت‌های بیمه در ثبت تعداد پرونده‌های خسارت درمان به جای تعداد حواله‌های پرداختی در این رشته است.

در هشت ماهه اول سال ارزش بیمه نامه (نسبت حق بیمه تولیدی به تعداد بیمه نامه صادره که نشانگر متوسط حق بیمه تولیدی در هر بیمه نامه است). در بازار بیمه به 54.6 میلیون ریال رسیده است که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 50.3 درصد رشد نشان می دهد. "ارزش بیمه نامه" در رشته‌های بیمه نفت و انرژی، هواپیما، کشتی و اعتبار به ترتیب حدود 21.6، 14، 2.6 و 2.6 میلیارد ریال و در سایر رشته‌ها به مراتب کمتراست

گزارش عملکرد هشت ماهه نشان می دهد که «سرانه خسارت پرداختی» (حاصل تقسیم خسارت پرداختی به تعداد موارد خسارت) در 8 ماهه اول سال 1403، به 25.9 میلیون ریال رسیده است که نسبت به مشابه سال گذشته، 32 درصد رشدافزایش نشان می دهد. به علاوه در این مدت، "سرانه خسارت پرداختی" در رشته‌های بیمه نفت و انرژی، هواپیما، کشتی، باربری، حوادث راننده و آتش سوزی به ترتیب حدود 15.7، 9، 6.2، 2، 1.3 و 1.2 میلیارد ریال و در سایر رشته‌ها به مراتب پایین‌تر است.

بر اساس این گزارش «سرانه تعداد خسارت» (نسبت تعداد موارد خسارت به تعداد بیمه نامه صادره). طی 8 ماهه اول سال 1403، این نسبت در بازار بیمه معادل 1.1 واحد است (نسبت به دوره مشابه سال قبل 0.1 افزایش داشته است). اما در رشته بیمه درمان حدود 20.9 واحد و در رشته اعتبار حدود 4.1 واحد بوده و در سایر رشته‌های بیمه به مراتب کمتر از یک واحد است.