گفت‌وگوی تلویزیونی با دو کارشناس / نظارت بر نمایش‌خانگی با کیست؟
سعید مرادی و رفیع‌الدین اسماعیلی درباره نظارت بر شبکه نمایش‌خانگی، مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی و جوسازی‌هایی که در فضای مجازی اتفاق می‌افتد توضیحاتی در برنامه تلویزیونی دادند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، در میز گفت‌وگوی ویژه «نقد سینما»، امیررضا مافی میزبان رفیع‌الدین اسماعیلی استاد دانشگاه و سعید مرادی مدیرعامل اتحادیه تهیه‌کنندگان ایران و عضو مجمع رصتا با موضوع «نظارت بر شبکه نمایش‌خانگی» بود.
رفیع‌الدین اسماعیلی استاد دانشگاه ابتدا درباره دلیل نظارت بر شبکه نمایش‌خانگی مطرح کرد: همه افراد، گروه‌ها، سازمان‌ها و نهادهای مختلف نیاز به نظارت دارند و برای همه لازم است چراکه تا نظارت نباشد به یکسری اتفاقات نمی‌رسیم. با نگاهی به وضعیت فرهنگی حاکم بر این سریال‌ها به بی ضابطه بودن آن پی می‌بریم. در حقیقت به مرور زمان وقتی یکسری موارد رعایت نمی‌شود، کم کم این تصور به وجود می‌آید که تبدیل به قانون شده است.
وی خاطرنشان کرد: به عنوان مثال در شبکه نمایش خانگی می‌بینیم که مسایلی از جمله خشونت، عشق‌های مثلثی، عشق بین محارم و... مطرح و تابوهایی شکسته شده است که در خارج از کشور نیز کمتر آن را می‌بینیم. البته این مسایل مختص به همه سریال‌ها نیست. پس قطعا باید نظارت دقیقی صورت بگیرد. چه دلیلی دارد که اجازه دهیم در برخی موارد تحریف تاریخ صورت بگیرد و کمتر به خانواده پرداخته و مظلوم واقع شود. در صورتی که ما در حوزه‌های مختلف فرهنگ غنی داریم.
این استاد دانشگاه درباره مخالفت عده‌ای از هنرمندان با نظارت صداوسیما بر شبکه نمایش خانگی عنوان کرد: برخی جوسازی رسانه‌ای کردند چراکه شاید منافعشان به این گره خورده است که نظارت با صداوسیما نباشد. در نهایت مهم این است که خطر قرمزها و قواعد مشخص شود.
اسماعیلی عنوان کرد: صداوسیما با وجود سلایق مختلف، مخاطبان متفاوت دارد و مثال‌های زیادی برای آن می‌توان آورد. از نظرمن بهتر از صداوسیما نمی‌توان پیدا کرد که بر شبکه نمایش خانگی نظارت داشته باشد چرا که سابقه طولانی و جدی در سریال‌سازی دارد و به تمام قواعد و قوانین آشناست. بسیاری از هنرمندانی که در شبکه نمایش خانگی اثری می‌سازند با ساختار صداوسیما آشنا هستند و در این رسانه کار کرده‌اند.
سخنگوی کمیسیون فرهنگی: پیگیر آیین‌نامه تخلفات نمایش‌خانگی خواهیم بود / تلاش برای شفاف‌کردن مسئولیت‌های ارشاد و صداوسیمادر ادامه سعید مرادی عضو مجمع رصتا عنوان کرد: فضای مجازی امروز یکی از مسایل جدی حاکمیت، نظام و دنیاست. از سوی دیگر ساترا به عنوان سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر کشور وابسته و زیر مجموعه سازمان صداوسیما تازه شکل نگرفته بلکه سال 1395 تشکیل شده است. نمایش خانگی هم از همان سال‌ها فعالیت خود را آغاز کرد و در سال‌های اخیر به شکل پُررنگ‌تری حضور داشت.
مرادی اظهار کرد: ما ابتدا باید واژه نظارت را تعریف کنیم چه برعهده چه کسانی هست. امروز شورای عالی انقلاب فرهنگی نشستی را با حضور رییس دولت سیزدهم برگزار کرده است و تا مسئول نظارت بر شبکه نمایش‌خانگی را مشخص کند. با تصمیم جدید گرفته شده شاید یک یا دو پلتفرم مساله دارند و آن هم به شکلی که بوقچی‌های مجازی مطرح کردند، نیست. چراکه همان پلتفرم‌ها در حال حاضر با ساترا همکاری می‌کنند. اخیرا 40 طرح سریال در ساترا بررسی شده است. مسئله اساسی بلاتکلیفی میان تولیدکننده، سفارش‌دهنده و مرجع نظارتی وجود داشته، مورد چالش همه دوستان است.
وی ادامه داد: ما باید منافع حاکمیت، کاربر و فعالان صنعت را درنظر بگیریم. منافع حاکمیت که مشخص است بر اساس ساختار و قوانین پیش می‌رود. بحث محتوا به کاربر باز می‌گردد. از سوی دیگر ساترا، حامی بخش خصوصی و صنعت است و یکی از رسالت‌های آن مراقبت از فضای مجازی و نظارت بر آن است که نمایش‌خانگی بخشی از آن است. شاید بتوان گفت ساختارمندترین، منظم ترین، پاسخگوترین و معتبرترین مجموعه رسانه‌ای که تا به امروز بوده است که به سرعت و در 10 تا 20 روز طرح را بررسی می‌کند. ساتراست، البته با احترام به وزارت ارشاد.
وی یادآور شد: به عنوان مثال سریال «جیران» حواشی بسیاری داشت اما ساترا تعامل کرد و رافت به خرج داد و با احترام به سکو، گروه سازنده و تولیدکننده و کاربر اثر به پخش رسید. اعتراضی که در حال حاضر وجود دارد، از عدم آگاهی است. از سوی دیگر اینکه صداوسیما خود را شبیه نمایش خانگی بداند، شبیه شوخی است. سازمان صداوسیما با ریشه و سبقه تاریخی و ساترا ریل‌گذار محتواییاند.
مرادی درباره نظارت بر حقوق و دستمزدها در شبکه نمایش‌خانگی عنوان کرد: ما در اتحادیه تولیدکنندگان فیلم و سریال ایران، یکی از جدی‌ترین آسیب‌ها و چالش‌هایی که درباره آن بحث می‌کنیم، نظام حقوق و دستمزد است. در دوره‌ای واژه پولشویی در شبکه نمایش خانگی به چشم می‌خورد و نظام دستمزد پُررنگ شد. بر این اساس ساترا، مجموعه رصتا را راه‌اندازی کرده که متشکل از مدیران و مالکان سکوهای مختلف است و در حال حاضر 400 سکو عضو این مجمع‌اند. در این مجمع درباره سابقه فعالیت تهیه‌کنندگان، ورود سرمایه و حقوق و دستمزد صحبت می‌شود و ما نسبت به آن نظارت داریم.
وی خاطرنشان کرد: ساترا روی بخش حقوق و دستمزد نیروی انسانی هم نظارت دارد. فراموش نکنیم عرصه فرهنگ ترسناک نیست بلکه مهم است. در طی این سال‌ها سوتفاهم‌هایی بوده است و برخی به دنبال انحصارطلبی‌اند. از سوی دیگر برخی می‌گویند ساترا هنوز ثبت حقوقی نشده است و حساب بانکی ندارد. این نهاد محوریت دانای کل را دارد و زیر مجموعه صداوسیماست. پس صحبت درباره این مسایل به معنای عدم آگاهی است.