5 هزار پروانه چرای دام پناهگاه جاجرم خریداری شد / فنس کشی مرز میان دشت ضروری است

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ احمد صفرزاده، مدیر حفاظت محیط زیست شهرستان جاجرم در گفت و گو با عصراترک درباره زیستگاه یوز آسیایی در پناهگاه میان دشت جاجرم و وضعیت جمعیتی این گونه حیات وحش رو به انقراض اظهار کرد: طی دهه 80 به علت اینکه خراسان شمالی برای سرشماری یوز پلنگ در این پناهگاه دوربین تله ای در اختیار نداشت، رصد جمعیتی آن به صورت مشاهده چشمی بود که این مشاهدات به ثبت نمی رسیدند.

صفرزاده گفت: از سال 90 تا سال 96 با توجه به دوربین گذاری انجام شده در سطح این پناهگاه، شاهد افزایش جمعیت یوز پلنگ در این منطقه بودیم که طی این شش سال بین هشت تا 9 قلاده یوز تصویربرداری و ثبت شدند.

وی در ادامه بیان کرد: با این وجود، در سال 97 به علت اینکه یک قلاده یوز این پناهگاه در جاده سنخواست - جاجرم با خودرو تصادف کرد و از بین رفت همچنین یک قلاده توله یوز این پناهگاه نیز به سرقت رفت، این عوامل موجب شدند که پس از این اتفاقات، شاهد کاهش جمعیت یوز در این منطقه بودیم.

این مسئول افزود: پس از آن دوربین ها هیچ تصویری از یوز را در این منطقه ثبت نکردند.

وی در ادامه عنوان کرد: با این وجود، در سال جاری جوامع محلی از مشاهده یوز در منطقه خبر دادند که با دوربین های کار گذاشته شده در برخی از مناطق این پناهگاه یک قلاده یوز مادر، دو قلاده توله یوز همچنین یک قلاده یوز نر مشاهده شدند و از آنها تصویربرداری شد.

صفرزاده در ادامه درباره مشاهده دوباره یوزآسیایی در این پناهگاه اظهار کرد: در سال جاری جمعیت آهوان و دیگر طعمه های یوز پلنگ در این زیستگاه افزایش چشمگیری یافت که افزایش جمعیت آهوان در این منطقه در سال جاری رکورد جمعیت آنها در 40 سال گذشته را شکست.

وی گفت: افزایش جمعیت آهوان در این پناهگاه به دلیل حفر یک حلقه چاه در این منطقه، آبرسانی مستمر به آبشخورها، افزایش ناوگان آبرسانی و نیروهای آبرسانی این منطقه همچنین خرید علوفه و علوفه رسانی در این منطقه بوده اند.

مدیر حفاظت محیط زیست شهرستان جاجرم همچنین اعلام کرد: با توجه به اینکه در گذشته برای چرای 15 هزار راس دام از این پناهگاه پروانه صادر شده بودند، این اداره کل از سال 88 تا به کنون نسبت به خرید پروانه های چرای این دام ها به منظور افزایش امنیت زیستی یوزپلنگ در این منطقه اقدام کرده است.

وی گفت: از سال 88 تا به کنون پروانه چرای دام پنج هزار راس دام خریداری شده است و چرای این تعداد دام از این پناهگاه کاسته شده است.

صفرزاده افزود: در این منطقه نهال کاری نیز انجام شد.

افزون بر این، وی خاطرنشان کرد: برای افزایش امنیت این زیستگاه، موتورسیکلت های در اختیار به روزرسانی شدند همچنین سه دستگاه موتورسیکلت جدید برای رصد و کنترل بیشتر در منطقه خریداری شدند.

مدیر حفاظت محیط زیست جاجرم همچنین افزود: همیاران محیط زیست و جوامع محلی نیز برای ارتقای امنیت این زیستگاه همواره این اداره کل را همیاری کرده اند.

با این وجود، وی تصریح کرد: برای حفظ وضعیت موجود در این پناهگاه و حتی ارتقای هر چه بیشتر امنیت در این زیستگاه برای زادآوری یوز آسیایی و نجات آن از خطر انقراض همچنان ضرورت دارد که تعداد تجهیزات شامل دوربین های تله ای، موتورسیکلت، خودرو، خرید پروانه های چرای دام و نهال کاری بیشتر شوند.

علاوه بر آن، صفرزاده خواستار شد: دستورالعملی نیز برای ساماندهی و مدیریت سگ های ولگرد و سگ های گله باید برای این منطقه تدوین و اجرایی شود.

وی در خاتمه به وجود زمین های کشاورزی، مناطق مسکونی روستایی، دامداری ها و جاده در حاشیه جنوبی پناهگاه حیات وحش میان دشت جاجرم نیز اشاره و اظهار کرد: برای حفظ حیات یوز آسیایی در این پناهگاه نیاز است که مرز میان این پناهگاه با مناطق یاد شده فنس کشی انجام شود.

مدیر حفاظت محیط زیست جاجرم گفت: طول این مرز 40 کیلومتر است که فنس کشی برای 20 کیلومتر از آن ضروری است.

صفرزاده بیان کرد: این پیشنهاد به استانداری خراسان شمالی همچنین سازمان محیط زیست کشور به منظور تصویب و تامین اعتبار اعلام شده است که منتظر تصمیم آنان هستیم.

پناهگاه حیات وحش میاندشت یکی از مناطق تحت نظر سازمان حفاظت محیط زیست ایران است. این منطقه با حدود 84 هزار و 435 هکتار وسعت در شرق شهرستان جاجرم و در جنوب شهر سنخواست بین 37/56 درجه عرض جغرافیایی و 25/56 درجه طول جغرافیایی واقع است.

میاندشت در سال 1352 تحت حفاظت قرار گرفت و در آن هنگام با داشتن حدود 3500 رأس غزال ایرانی (آهو) و تعدادی یوزپلنگ از بهترین زیست‌گاه‌های این دو جانور به‌شمار می‌آمد.

این منطقه یکی از غنی‌ترین مناطق استپی کشور از نظر تنوع و شمار گونه‌های جانوری است و اگرچه در اقلیم خشک و نیمه خشک قرار می‌گیرد ولی وجود رودخانه فصلی کال شور در منطقه باعث شده تا چندان با مشکل کم‌آبی روبرو نباشد. پوشش گیاهی منطقه بیشتر از گیاهان هالوفیت نظیر گز و خار شتر و ریش بز و تاغ و گون است.

روباه معمولی، خرگوش، آنقوت، هوبره، گوسفند وحشی، گرگ، گراز، طرلان، سارگپه پابلند، عقاب شاهی، دلیجه، انواع موش دوپا، سیاه‌گوش، گربه دشتی، گربه پالاس، پلنگ، کفتار راه‌راه، شغال، تشی، زرده‌بر و خارپشت برانت از دیگر جانوران شاخص یا دارای جمعیت مناسب این منطقه می‌باشند.

مهمترین تهدید برای محیط زیست این منطقه، مانند تمام زیستگاه‌های مرتعی دیگر ایران، چرای بیش از حد ظرفیت توسط دام‌های اهلی است که تعداد آن‌ها گاه تا 50 هزار رأس هم می‌رسید ولی در سال‌های اخیر تلاش‌هایی برای کاهش آن صورت گرفته‌است. همچنین دشتی و هموار بودن منطقه باعث آسیب‌پذیری آن در برابر شکارچیان شده و تعداد آهوها را از 3500 رأس در دهه پنجاه به حدود 300 رأس در اواخر دهه 80 کاهش داده‌است.

میاندشت اکنون تنها زیستگاه دشتی و عادی یوزپلنگ آسیایی است. با توجه به اینکه از دهه 1360 هیچ گزارش مستندی از مشاهده یوز در این منطقه به‌دست نیامده بود و همچنین کاهش بسیار شدید جمعیت آهوهای منطقه تصور می‌شد این حیوان در این منطقه منقرض شده باشد. اما از سال 1382 چندین بار از یوزهای بالغ و توله در این منطقه تصویربرداری شده و گزارش‌های مستندی از مشاهده آن در دست است. همچنین تحقیقات انجمن یوزپلنگ ایرانی نشان می‌دهد که نسل یوزپلنگ در این منطقه هیچگاه منقرض نشده بوده و در دو دهه اخیر حداقل 4 یوز در این منطقه کشته شده‌اند.

انتهای پیام / قهرمانی