آتش‌سوزی حیات ارس‌زارهای خراسان شمالی را تهدید می‌کند
بجنورد - ایرنا - رییس اداره جنگلداری و جنگل‌کاری اداره‌کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی گفت: آتش‌سوزی حیات جنگل‌های ارزشمند ارس در این استان را تهدید کرده و توسعه رویشگاه‌های آن را به حداقل رسانده است.
مهدی قدیمی روز پنجشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: ارس زارهای خراسان شمالی 410 هکتار از گستره جنگلی این استان را به خود اختصاص داده است و متاسفانه آتش سوزی های پرشمار عرصه های طبیعی و جنگلی، این گونه ممتاز طبیعی را چنان تهدید می کند که شاید هرگز نتوان آنرا جبران کرد.
وی با بیان اینکه پهنه ای جنگلی این استان در قالب 2 ناحیه رویشی ایرانی، تورانی و هیرکانی جای گرفته اند، افزود: رویش گونه ارس در ناحیه ایرانی، تورانی استان متمرکز است و حفظ این جنگل ها و حفاظت درختان ارس اولویت نخست منابع طبیعی است.
وی گفت: هم اکنون شهرستان مانه و سملقان با 195 هزار هکتار، دارای بیشترین پوشش جنگلی استان است و منطقه گوینک در راز و جرگلان، ذخیره گاه تازه قلعه و پیغو در بجنورد، منطقه بزداغی در مانه و سملقان، ذخیره گاه کوه بهار و خمبی در گرمه و کاکلی در شیروان از دیگر رویشگاه های درختان ارس در خراسان شمالی است.
وی افزود: در کنار حفاظت از این درختان هر سال 300 تا 500 هکتار طرح توسعه جنگل با نهال کاری و غنی سازی نیز انجام می شود که البته طرح توسعه جنگل ها فقط با کاشت گونه های ارس نیست بلکه افرا، شیرخشت و داغداغان هم برای توسعه و غنی سازی کاشته می شود تا جنگل حالت طبیعی خود را از دست ندهد.
وی با بیان اینکه در 6 ماه گذشته آتش سوزی در منابع طبیعی و جنگل های استان آسیب های زیادی به درختان، درختچه ها و نیز حیات وحش وارد کرده است، گفت: خسارت درختان از بین رفته و به ویژه ارس ها را نمی توان تنها از لحاظ مالی برآورد کرد زیرا برای اینکه یک درخت ارس پا بگیرد و به حد آنچه که می بینیم برسد حداقل بیش از 100 سال زمان نیاز دارد.
قدیمی خاطرنشان کرد: با وجود همه این اقدامات، توسعه جنگل های استان و حفاظت از درختان ارس حداقلی است زیرا آتش سوزی ها می تواند در یک روز تمام تلاش های چندین دهه را از بین ببرد و نمونه آن آتش سوزی های امسال در کوه بهار گرمه و منطقه حفاظت شده سالوک اسفراین بود.
وی افزود: ارس که یکی از چهار گونه درختان سوزنی برگ بومی کشور و از خانواده سرو محسوب می شود، در خطه خراسان قدمتی دیرینه دارد که از جمله ارس «سرانی» شیروان از کهنسال‌ترین درختان ثبت شده در کشور است.
قدیمی، ارس زارها را از ذخیره گاههای ژنتیک استان دانست و گفت: این درختان ارزش ژنتیکی دارند دارای عمر طولانی و مقاومت بالا در برابر سرما و گرما هستند و در عین حال رشد بسیار کندی دارند به طوری که هر سال فقط چند میلی متر رشد می کنند و عمدتا در ارتفاعات می رویند.
وی با بیان این که ارس بسیار پایدار و سازگار با هر نوع آب و هوایی است، اظهار داشت: این درخت در برابر بیماری‌ها و انگل‌های طبیعی بسیار مقاوم است و از جمله درختان حفاظت شده به‌شمار می‌آید که قطع آن ممنوع است.
رییس اداره جنگلداری و جنگل کاری خراسان شمالی ارس را شجره نامه تاریخی جنگل های استان دانست و افزود: تصمیم داریم جنگل های ارس را به عنوان ذخیره گاه های جنگلی قرق کنیم و هم اکنون نیز ارس های بزداغی مانه و سملقان با مساحت 35 هزار هکتار و گوینیک راز و جرگلان با مساحت پنج هزار هکتار قرق و به عنوان ذخیره گاه ژنتیک حفظ می شود.
وی وضعیت جنگل های استان را چندان مطلوب ندانست و افزود: هم اکنون مساحت جنگل های خراسان شمالی بر اثر قطع درخت برای سوخت، آتش سوزی ها و تخریب به یک پنجم قبل رسیده است و آنچه اکنون داریم بازمانده هایی از 50 سال گذشته است.
قدیمی گفت: با افزایش دسترسی مردم به سوخت هایی مانند گاز، قطع درخت در این استان به صفر رسیده است اما عرصه های ما با پوشش انبوه از بین رفته و در عین حال ضریب حفاظت از جنگل ها افزایش یافته است و کسی جرات نمی کند درخت ارس را قطع کند.
وی از اجرای طرح توسعه جنگل در سال جاری خبر داد و گفت: عملیات توسعه و کاشت در 500 هکتار از جنگل های ایرانی، تورانی خراسان شمالی در حال اجرا است.
وی افزود: تکثیر ارس بسیار سخت و زمان بر است و به همین دلیل در توسعه جنگل ها از نهال های دیگر نیز استفاده می شود.
گستره حوزه منابع طبیعی خراسان شمالی 2 میلیون و 33 هزار و 36 هکتار است که از این میزان یک میلیون و 400 هزار هکتار مرتع، بیش از 183 هزار هکتار بیابان و 434 هزار و 550 هکتار هم جنگل است.
*س_برچسب‌ها_س*