آشنایی عینی مخاطب عام با مفهوم دانش‌بنیان
گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری دانشجو - زهرا صلواتی؛ اهمیت فناوری‌های دانش‌بنیان در اقتصاد امروز دنیا بر کسی پوشیده نیست و نام‌گذاری سال 1401 از سوی مقام معظم رهبری به نام «تولید؛ دانش‌بنیان، اشتغال‌آفرین» موید این مهم است. شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه‌های تولید، کسبوکار و کارآفرینی نقش بی‌بدیلی را در طی سال‌های اخیر در اقتصاد کشور‌های پیشرفته ایفا می‌کنند و سهمی قابل تامل و موثر را در سرانه...
گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری دانشجو - زهرا صلواتی؛ اهمیت فناوری‌های دانش‌بنیان در اقتصاد امروز دنیا بر کسی پوشیده نیست و نام‌گذاری سال 1401 از سوی مقام معظم رهبری به نام «تولید؛ دانش‌بنیان، اشتغال‌آفرین» موید این مهم است. شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه‌های تولید، کسبوکار و کارآفرینی نقش بی‌بدیلی را در طی سال‌های اخیر در اقتصاد کشور‌های پیشرفته ایفا می‌کنند و سهمی قابل تامل و موثر را در سرانه تولید ناخالص داخلی ممالک پیشرفته دارند.
هر چند در سال‌های اخیر به کرار از واژه دانش‌بنیان سخن به میان می‌آید و بر اهمیت آن تاکید می‌شود، اما شاید عامه مردم آن‌چنان که باید و شاید و به شکل عینی و ملموس با این مفهوم آشنا نباشند. در این‌جاست که سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی به عنوان یک رسانه ملی جامع و فراگیر می‌تواند نقش قابل توجهی را در جهت شناخت و آشنایی مردم با مفهوم دانش‌بنیان ایفا کند.
یکی از برنامه‌هایی که اخیرا از شبکه اول سیما روی آنتن می‌رود «شکوفا» نام دارد که با حضور شرکت‌های فناور، دانش‌بنیان و خلاق ایرانی پخش می‌شود و هدف از تولید آن انعکاس و نمایش گوشه‌ای از توانایی‌ها و قابلیت‌های کشور در حوزه دانش‌بنیان است. این برنامه که ساختاری مسابقه‌گونه دارد و امین زندگانی را به عنوان مجری به خدمت گرفته است، در همین مدت کوتاه که از پخشش می‌گذرد توانسته است عموم مخاطبان تلویزیون را به طور عام و علاقه‌مندان حوزه اقتصاد، دانش‌بنیان، تولید و کارآفرینی را به شکل خاص با خود همراه کند.
سه شرکت فناور و دانش‌بنیان ایرانی که از مرحله مقدماتی گزینش شکوفا نمره قبولی گرفته‌اند، در هر قسمت برنامه ضمن توضیح درباره فعالیت‌ها و معرفی محصولات تولیدی، شانس خود را برای جذب سرمایه می‌آزمایند و در نهایت، شرکت برتر از سوی هیات داوران که از کارشناسان و صاحب‌نظران مطرح کشور هستند، انتخاب شده و مورد تشویق قرار می‌گیرد. برنامه شکوفا که با مشارکت صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست جمهوری ساخته می‌شود، این فرصت را برای شرکت‌های فناور، دانش‌بنیان و خلاق ایرانی فراهم آورده است تا از طریق تامین مالی جمعی و جذب آورده‌های خرد مردمی، سرمایه لازم را برای ادامه و گسترش فعالیت و افزایش دامنه اقدامات خود تامین کنند. ساخت برنامه‌هایی مانند شکوفا علاوه بر معرفی شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان موفق و خلاق ایرانی به مخاطبان تلویزیون، می‌تواند به انعکاس بخشی از توانایی‌ها و قابلیت‌های شرکت‌های وطنی و آشنایی هرچه بیشتر مردم با این ظرفیت‌ها منتج شود.
پتانسیل‌ها و ظرفیت‌هایی که شاید آن‌چنان که شایسته است درباره‌شان اطلاع‌رسانی نشده و عامه مردم با آن‌ها آشنا نیستند. به عبارت بهتر، برنامه‌ای مانند شکوفا این قابلیت را در خود مستتر دارد که مخاطبان عام را به شکل عملی و عینی با حوزه دانش‌بنیان و کارکردش در تولید، کسبوکار، اشتغال‌زایی و زیرشاخه‌های مختلف اقتصاد آشنا کند. این مهم به ویژه درباره جوانان علاقه‌مند به این حوزه و کسانی که می‌خواهند در آینده در این مسیر گام بردارند اهمیتی مضاعف پیدا می‌کند.
تمرکز و نگاه اختصاصی برنامه شکوفا نیز به شرکت‌های دانش‌بنیان موفق در حوزه کسبوکار و نقش آن‌ها در کارآفرینی و افزایش اشتغال است. از سوی دیگر، حضور شرکت‌های فناور، دانش‌بنیان و خلاق ایرانی نیز در برنامه شکوفا دارای اثرات و نتایج فوق‌العاده و بسیار مفید برای آن‌ها است و حکم بازی برد_ برد را برایشان دارد. شرکت برنده که می‌تواند از طریق تامین مالی جمعی و جذب سرمایه‌های خرد مردمی اعتبار مورد نیاز را برای اجرای پروژه‌های مد نظر و گسترش فعالیت‌های خود تامین کند و شرکت‌هایی که حائز رتبه اول نشده‌اند هم محصولات‌شان را به شکل رایگان به بینندگان تلویزیون معرفی کرده‌اند و از این طریق، درباره سابقه و فعالیت‌هایشان اطلاع‌رسانی میلیونی داشته‌اند.
سازندگان شکوفا به این برنامه یک ساختار چندوجهی داده‌اند و کارکردی فراتر از یک برنامه یا مسابقه صرفا اقتصادی به آن بخشیده‌اند. مخاطبان شکوفا علاوه بر تماشای یک برنامه جذاب با حضور شرکت‌های دانش‌بنیان و تماشای رقابت میان شرکت‌کنندگان، این امکان و فرصت را نیز در اختیار دارند تا در صورت تمایل سرمایه‌گذاری مطمئن و سودآوری داشته باشند. بینندگان برنامه می‌توانند با توجه به علاقه‌مندی‌هایشان در شرکت‌های منتخب هر برنامه سرمایه‌گذاری کنند و از سودی مطمئن و تضمینی برخوردار شوند.
پرداخت اصل سرمایه و سود سرمایه‌گذاران توسط صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست جمهوری تضمین شده است. به این ترتیب، یک برنامه تلویزیونی توانسته است علاوه بر مهیا ساختن فرصت آشنایی مخاطبانش با مفهوم و عرصه دانش‌بنیان، مردم را به سرمایه‌گذاری در این حوزه تشویق کند و سرمایه‌های سرگردان را به جای جذب در بازار‌های کاذب و ناکارآمد اقتصادی، به این حوزه مفید و استراتژیک سوق دهد.. از این منظر، ساخت برنامه‌هایی مانند شکوفا در تلویزیون نه تنها لازم که حتی ضروری به نظر می‌رسد و باید برای تولید آثار مشابه همت مضاعفی مصروف شود. این فرمول و قاعده حتی می‌تواند برای سایر حوزه‌های اقتصادی کشور نیز اعمال شود و برنامه‌های آموزنده و جذاب با محوریت این حوزه‌ها و با ساختاری شبیه به شکوفا تولید و به روی آنتن برود. فرآیندی که در راستای جهاد تبیین مورد تاکید و نظر رهبر معظم انقلاب نیز قابل ارزیابی است و می‌تواند حائز امتیازدهی و ارزش‌گذاری باشد.