آلن برگمن در 99 سالگی در گذشت

ریحانه اسکندری:  آلن برگمن، ترانه‌سرای برنده‌ی جوایز اسکار، گرمی و امی، که همکاری نوشتاری‌اش با همسرش مارلین بیش از شش دهه ادامه داشت و آثاری چون «آسیاب‌های بادی ذهن تو»، «همان‌طور که بودیم» و «در گرمای شب» را پدید آورد، پنج‌شنبه شب در خانه‌اش در لس‌آنجلس درگذشت؛ او 99 سال داشت.

مارلین برگمن، که در ژانویه 2022 درگذشت، نخستین زنی بود که به عنوان رئیس و رئیس هیئت‌مدیره‌ی انجمن آهنگ‌سازان، نویسندگان و ناشران آمریکا (ASCAP)، یکی از برجسته‌ترین نهادهای حقوق اجرایی در موسیقی، منصوب شد.

آلن، حتی پس از مرگ او، به فعالیت ادامه داد و همچنان به نوشتن شعر برای موسیقی می‌پرداخت.

برگمن‌ها که صدها ترانه خلق کردند، که بیشترشان برای فیلم و تلویزیون بوده است، پلی بودند میان دوران طلایی ترانه‌های آمریکایی از جمله آثار راجرز و هارت، کول پورتر و اروینگ برلین، و رویکرد پاپ‌مدارانه‌تر دهه‌های 60، 70 و 80 میلادی.

لطافت شاعرانه‌ی آن‌ها، در کنار استعداد ملودیک همکاران‌شان، باعث ارتقای فیلم‌هایی می‌شد که روی آن‌ها کار می‌کردند و آن‌ها را به گزینه‌ی اول ترانه‌سرایی برای کارگردانان سطح اولی چون سیدنی پولاک، نورمن جویسون و ریچارد بروکس تبدیل کرده بود.

ترانه‌ی «آسیاب‌های بادی ذهن تو» حالا به یک کلاسیک مدرن بدل شده (چرخان، مانند دایره‌ای در مارپیچ، مانند چرخی درون چرخ دیگر، بی‌پایان و بی‌آغاز، روی حلقه‌ای همیشه در حال چرخش...)، همان‌طور که «همان‌طور که بودیم» نیز چنین جایگاهی دارد (خاطرات، گوشه‌های ذهنم را روشن می‌کنند، خاطراتی همچون آبرنگی مه‌آلود...). واژه‌های پرشور ترانه‌ی «در گرمای شب» حتی باعث شگفتی خواننده‌ی آن، ری چارلز شد. وقتی فهمید زوج سفیدپوستی این شعر را نوشته‌اند.

آثار برگمن‌ها، حتی جدای از جوایز پرشمارشان، بخش بزرگی از ترانه‌های واقعی و ماندگار سینمایی در نیمه دوم قرن بیستم را تشکیل می‌دهند. آن‌ها با آهنگ‌سازان برجسته‌ای چون میشل لوگران، ماروین هملیش، جان ویلیامز، جانی ماندل، دیو گروزین، کوئینسی جونز، هنری مانچینی، دیوید شایر و جیمز نیوتن هاوارد همکاری داشتند و به خاطر بازی هوشمندانه و عمیق با واژه‌ها، شهرتی بی‌نظیر کسب کردند.

این زوج سه جایزه اسکار دریافت کردند: با ترانه‌ی «آسیاب‌های بادی ذهن تو» در سال 1968، با آهنگسازی لوگران، برای فیلم ماجرای توماس کراون؛ با ترانه‌ی اصلی فیلم «همان‌طور که بودیم» در سال 1973، با همکاری هملیش و برای موسیقی فیلم «ینتل» از باربارا استرایسند در سال 1983، که دوباره با لوگران ساخته شده بود.

آن‌ها 13 بار دیگر هم برای اسکار نامزد شدند؛ پنج بار از این آمار با دوست نزدیک‌شان میشل لوگران بود، از جمله: «بقیه عمرت را چه می‌کنی؟» از فیلم پایان خوش محصول 1969، ترانه‌ی اصلی فیلم «تکه‌هایی از رویاها» (1970)، «چطور موسیقی را زنده نگه می‌داری؟» از فیلم «بهترین دوستان» (1982)، و دو ترانه از فیلم ینتل؛ «پدر، صدای مرا می‌شنوی؟» و «احساسی که او در من ایجاد می‌کند».

دو نامزدی دیگرشان با ماروین هملیش بود، برای ترانه‌هایی در فیلم‌های همان وقت، «سال بعد» (1978) و «شرلی ولنتاین» (1980).

آن‌ها همچنین با جان ویلیامز برای فیلم‌های «بله»، «جورجیو» (1982) و «سابرینا» (1995) همکاری کردند و به طور جداگانه، با هنری مانچینی برای فیلم «گاهی فکری بزرگ» (1971)، با موریس ژار برای «زندگی و روزگار قاضی روی بین» (1972)، با دیوید شایر برای «قول» (1979) و با دیو گروزین برای فیلم «توتسی» (1982).

از 11 نامزدی گرمی آن‌ها، چهار بار برای «ترانه سال» بوده است و جایزه گرمی را برای ضبط باربارا استرایسند از ترانه «همان‌طور که بودیم» بردند (همچنین جایزه بهترین آلبوم موسیقی متن را هم کسب کردند).

دیگر نامزدی‌هایشان برای «ترانه سال» شامل: «خوب و آسان» که آهنگی بود برای فرانک سیناترا در سال 1960، «تابستان می‌داند»، ترانه‌ای از استرایسند در سال 1971 و «تو گل به من نمی‌آوری»، دوئت استرایسند و نیل دایموند در سال 1978. تم‌های تلویزیونی آن‌ها شامل «مود» و «اوقات خوش» (که با گروزین نوشته شده بود)، «آلیس» (با شایر) و «پل بروکلین» (با هملیش) بودند. آن‌ها جوایز امی مختلفی برای موسیقی موزیکال تلویزیونی 1975 «ملکه سالن ستارگان» (با بیلی گلدنبرگ)، ترانه‌ای برای «سیبل» (با لئونارد روزنمن)، «معجزات عادی» ویژه اچ بی او باربارا استرایسند در 1995 و «بلیتی به رویا» ویژه 100 سال، 100 فیلم در 1998 (هر دو با هملیش) دریافت کردند.

«ملکه سالن ستارگان» در سال 1978 به روی صحنه برادوی با نام «سالون» برده شد و نامزد جایزه تونی بهترین موزیکال گردید. آن‌ها بعدها با سای کولمن در موزیکال صحنه‌ای «پرتره‌هایی در جاز: گالری ترانه‌ها» همکاری کردند که به نمایش دیگری به نام «مثل جاز» انجامید که در سال 2003 در مارک تیپر فوروم لس‌آنجلس اجرا شد.

پل ویلیامز، ترانه‌سرای برجسته و رئیس و رئیس هیئت‌مدیره ASCAP گفت: «آلن برگمن در کلاس و درجه نادری به عنوان ترانه‌سرا قرار داشت. او همراه با مارلین، قافیه‌های ظریف و تصاویر فراموش‌نشدنی خلق کرد که برای همیشه در خاطرات ما حک شده‌اند. من عاشق ترانه‌های او و بخشندگی روحش بودم. وقتی آلن در ابتدای راه به من انگیزه می‌داد، همان‌طور که می‌دانم برای بسیاری دیگر هم همین کار را کرد، این برایم به معنای کل دنیا بود. آلن، تو همیشه شاهزاده‌ی ترانه‌سرایی خواهی بود.»

آلن برگمن در تاریخ 11 سپتامبر 1925در بیمارستان بروکلین به دنیا آمد؛ مارلین کیت، همسرش، به طور اتفاقی سه سال بعد در همان بیمارستان به دنیا آمد، اما آن‌ها تا اواخر دهه 1950 در کالیفرنیا و زمانی که هر دو با یک ترانه سرا همکاری داشتند، یکدیگر را ملاقات نکردند.

آلن در دانشگاه کارولینای شمالی در چپل هیل تحصیل کرد و مدرک کارشناسی ارشد موسیقی خود را از دانشگاه کالیفرنیا در لس‌آنجلس (UCLA) گرفت. او بعدها در مصاحبه‌ای در سال 2011 گفت که توسط ترانه‌سرای شناخته‌شده جانی مرس راهنمایی شده بود.

مارلین و آلن در فوریه 1958 ازدواج کردند و تمام دوران حرفه‌ای‌شان را به عنوان همکاران حرفه‌ای سپری کردند. از آثار اولیه آن‌ها می‌توان به «زیبا و راحت»، قطعه اصلی آلبوم سیناترا که با اسپنس نوشته شده بود، و «پرنده زرد»، قطعه‌ای از موسیقی کالیپسو برای آلبوم نورمن لوباف 1959 اشاره کرد.

آلن در آن مصاحبه برای بنیاد موسیقی فیلم گفت: «ما شور و شادی زیادی برای نوشتن داشتیم. عاشق نوشتن بودیم. هر روز می‌نوشتیم. وقتی کاری را که انجام می‌دهی دوست داشته باشی و با کسی که دوستش داری انجام دهی، همه چیز آسان‌تر می‌شود.»

او فرآیند همکاری‌شان را اینگونه توضیح داد: «یکی خالق است و دیگری ویراستار و این نقش‌ها در چند ثانیه تغییر می‌کند. مثل بازی پاس دادن و گرفتن توپ است، رفت و برگشت. وقتی چهار یا هشت میزان می‌نویسیم، من آن‌ها را می‌خوانم، پس خواندن بخشی از فرآیند است. این یک ارتباط مداوم رفت و برگشت است.»

فیلم «در گرمای شب»، با صدای ری چارلز، نقطه‌ی عطف بزرگی در کار آن‌ها بود که در سال 1967 با آهنگساز کوئینسی جونز همکاری کردند؛ آن‌ها بعداً برای فیلم‌های «جان و ماری» و «فرار» هم با جونز همکاری داشتند.

فیلم‌های دیگر آن‌ها شامل همکاری با گروزین در «و عدالت برای همه» و «برای پسران»، با ویلیامز در «فیتزویلی» و «پیت و تیلی»، با جانی ماندل در «آرزوهای تابستانی، رؤیاهای زمستانی» و «هارپر»، با مانچینی در «شاد و خرم» و «راه‌های پشتی»، با المر برنشتاین در «از ظهر تا سه»، با جری گلدسمیت در «خانه روسیه»، با جان باری در «خارج از آفریقا» و با هاوارد در «شاهزاده‌ی جزر و مد» بودند.

خوانندگانی که ترانه‌های برگمن را اجرا کردند، علاوه بر سیناترا، استرایسند و چارلز، شامل فرد آستر، نیل دایموند، تونی بنت، مورین مک‌گاورن، مایکل فاینستین، پتی آستین و جیمز اینگرام بودند.

برگمن‌ها در سال 1980 به تالار مشاهیر ترانه‌سرایان وارد شدند و در سال 1997 جایزه جانی مرسر را دریافت کردند. آن‌ها در سال 1995 جایزه عمر حرفه‌ای از آکادمی ملی ترانه‌سرایان و در سال 2002 جایزه فرماندار از انجمن ملی علوم و هنرهای ضبط (NARAS) و در سال 2013 جایزه هیئت امنای این انجمن را دریافت کردند.

بازماندگان این خانواده دخترشان به نام جولی و یک نوه است. بنا بر اعلام سخنگوی خانواده جشن صد سالگی که پیش‌تر برای 11 سپتامبر در سالن Broad Stage در سانتا مونیکا، کالیفرنیا برنامه‌ریزی شده بود (با حضور مهمانانی چون سث مک‌فارلین، مایکل فاینستین، دیو گروزین و جکسون براون) طبق برنامه برگزار خواهد شد و به عنوان جشن کارهای برگمن‌ها برگزار می‌شود.

منبع: ورایتی

59244