آلودگی ازن؛ مهمان دائمی پایتخت

براساس گزارش شرکت کنترل کیفیت هوا، شاخص AQI هوای تهران در 24 ساعت منتهی به ساعت 8 صبح روز دهم مرداد برابر 178 واحد یعنی ناسالم برای تمامی گروه‌ها قرار داشت؛ این در حالی بود که این شاخص تا ساعت 16 این روز به عدد 138 یعنی ناسالم برای گروه‌های حساس رسید. انتشار گاز ازن در این روز عامل اصلی آلودگی هوای پایتخت در روز دهم مرداد ماه بود.

از گاز ازن به عنوان آلودگی ثانویه یاد می‌شود؛ این گاز از واکنش شیمیایی میان اکسیدهای نیتروژن و ترکیبات آلی فرار ایجاد می‌شود؛ در این میان افزایش دمای هوا و تابش خورشید می‌تواند فرآیند شیمیایی میان اکسیدهای نیتروژن و ترکیبات آلی فرار را سرعت ببخشد به نحوی که بر غلظت ازن در هوا افزوده شود. از آنجا که تابش نور خورشید و گرما «شرط لازم» برای تسهیل واکنش فتوشیمیایی منجر به تولید گاز ازن است؛ این آلودگی ثانویه عمدتا در روزهای گرم سال شدت بیشتری به خود می‌گیرد.

سازمان بهداشت جهانی، ازن را به عنوان یک گاز مخرب و به‌عنوان یکی از آلاینده‌های اصلی هوا در کنار سایر آلاینده‌ها معرفی می‌کند. ازن استنشاقی می‌تواند پوشش سیستم تنفسی را تحریک کند و باعث سرفه، گرفتگی قفسه سینه و تنگی نفس شود. قرار گرفتن در معرض اشعه ازن در طولانی‌مدت می‌تواند باعث ایجاد یا بدتر شدن آسم و حتی منجر به مرگ زودرس شود. همچنین این اشعه می‌تواند باعث مشکلات تنفسی، آسم، کاهش عملکرد ریه و منجر به بیماری‌های ریوی شود. بر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی، آلودگی هوا سالانه باعث6.7‌میلیون مرگ زودرس می‌شود.