آمار جمعیت ایران اعلام شد؛ 91 میلیون درست بود؟

محمدجواد محمودی در نشستی با اصحاب رسانه با اشاره به برخی از آمار‌های جمعیتی جهانی اظهار کرد: براساس آمار‌های سازمان ملل جمعیت دنیا در تیر ماه سال 2023، 8 میلیارد و 91 میلیون و 735 هزار نفر گزارش شده بود که از این میزان 4 میلیارد و 69 میلیون و 352 هزار نفر از آن‌ها مرد و 4 میلیارد و 22 میلیون و 383 هزار نفر زن هستند و براساس گزارش مذکور تراکم جمعیتی 62 نفر به ازای هر کیلومتر مربع اعلام شده است.

به گزارش ایسنا، وی با تاکید بر اینکه به طور متوسط سالانه 70 میلیون و 459 هزار نفر به جمعیت دنیا اضافه می‌شود، نرخ رشد جمعیت دنیا را براساس آخرین آمار 0.87 درصد اعلام کرد و افزود: برای اینکه جمعیت دنیا با افزایش دو برابری به 16 میلیارد نفر برسد، 80 سال زمان لازم است.

وی در ادامه ضمن اشاره به تعداد تولد‌ها در سطح جهانی از تولد سالانه 132 میلیون و 110 هزار نفر در دنیا خبر داد و گفت: میانگین سن فرزندآوری در دنیا 28.2 سال است. به طور متوسط نرخ باروری کل دنیا نیز 2.25 فرزند به ازای هر زن است، نرخ خالص تجدید نسل نیز 1.04 است؛ به این معنا که هر دختر به طور متوسط 1.04 دختر را جایگزین خود می‌کند. بطور طبیعی در دنیا از هر هزار تولد 512 تولد پسر و 488 نفر دختر هستند.

رئیس موسسه تحقیقات جمعیتی کشور همچنین درخصوص آمار مرگ و میر در سطح جهانی نیز از فوت 61 میلیون و 652 هزار نفر در سال براساس آخرین گزارش سازمان ملل خبر داد و افزود: نرخ مرگ و میر در سطح جهانی 7.6 در هزار است و سالانه 33 میلیون و 384 هزار نفر از مردان و 28 میلیون و 67 هزار نفر از زنان در جهان فوت می‌کنند که علت این فزونی فوت مردان بر زنان نیز این است که امید زندگی در زنان حدود 5 سال بیشتر از مردان است.

وی در ادامه توجه به نرخ باروری در ایران را نیز مهم ارزیابی کرد و گفت: نرخ باروری کشور 1.6 فرزند به ازای هر زن و نرخ رشد طبیعی جمعیت حدود 0.7 درصد است. در برنامه هفتم توسعه نیز این نرخ باید به 2.5 فرزند به ازای هر زن برسد، با این حال عدد 2.1 فرزند به ازای هر زن نرخ جایگزینی است.

محمودی در ادامه در پاسخ به سوالی درخصوص آمار 91 میلیونی جمعیت ایران که به تازگی اعلام شده است، نیز اینگونه توضیح داد: برخی از منابع می‌گویند جمعیت ایران به 91 میلیون نفر رسیده است، مرکز آمار باید در این زمینه ضمن ارائه توضیحی این آمار را نادرست اعلام می‌کرد و سپس موسسه تحقیقات جمعیتی نیز توضیحات خود را ارائه می‌داد. اما سازمان ثبت احوال و مرکز آمار فعلا نسبت به این موضوع سکوت کرده‌اند.

به گفته رئیس موسسه تحقیقات جمعیتی کشور، سازمان ملل هر دو سال یکبار گزارش‌های جمعیتی را منتشر می‌کند و گزارش سازمان ملل تا سال 2018 میلادی با داده‌های مرکز آمار ایران مطابقت داشت، اما ریشه اختلافات از گزارش سال 2019 شروع می‌شود.

وی ضمن ارائه گزارشی از آمار‌های سازمان ملل در خصوص جمعیت ایران اظهار کرد: در سال 2016 سازمان ملل جمعیت ایران را 80 میلیون و 277 هزار نفر، برای سال 2019، 82 میلیون و 914 هزار نفر، برای سال 2021، 87 میلیون و 923 هزار نفر، برای سال 2022، 88، میلیون و 551 هزار نفر و برای سال 2024 نیز 91 میلیون و 568 هزار نفر اعلام کرد. اگر امار‌های سازمان ملل را با مرکز آمار ایران مقایسه کنیم، میبینیم سازمان ملل آنچه که اعلام کرده تا سال 2019 تقریباً تفاوتی با آنچه که مرکز آمار اعلام می‌کند، ندارد و میزان اختلافات بسیار کم است. اما اختلاف آمار‌ها از گزارش مربوط به سال 2019 شروع می‌شود.

محمودی درباره علت این اختلاف توضیح داد: آخرین آمار ایران مربوط به سرشماری سال 2016 است؛ سازمان ملل در اعلام گزارش جمعیت ایران در سال 2019، نرخ باروریِ ایران را 2.15 فرزند به ازای هر زن در نظر گرفت، درحالیکه نرخ باروری کل در سال 2022 از سوی سازمان ملل 1.77 فرزند به ازای هر زن اعلام شده بود. این درحالیست که در سال 2016 مرکز آمار ایران رسما نرخ باروری را 2.01 فرزند به ازای هر زن اعلام کرده بود. به دنبال گزارش سال 2019 مرکز آمار ایران رسماً به سازمان ملل اعتراض کرد، سپس بر مبنای توضیحات مرکز آمار ایران نرخ‌های باروری به میزان زیادی مطابق با آمار‌های رسمی ایران در گزارش سال 2022 و 2024 اصلاح شد. در واقع ارسال نامه مرکز آمار ایران به سازمان ملل باعث اصلاح نرخ باروری در سازمان ملل شد.

وی با بیان اینکه در حال حاضر نرخ باروری در ایران 1.6 فرزند به ازای هر زن است، افزود: آمار ایران براساس سال پایه در سرشماری سال 1395، 79 میلیون و 926 هزار نفر بود درحالیکه سازمان ملل آن را 83 میلیون و 800 هزار نفر در نظر گرفت. در نظر گرفتن نرخ باروری بیش از حد و برخلاف آمار‌های رسمی برای ایران از سوی سازمان ملل موجب شد، جمعیت ایران براساس آمار‌های سازمان ملل به صورت تصاعدی شدت گیرد به‌گونه‌ای که سازمان ملل آمار جمعیتی ایران را در سال 1430،103 میلیون نفر پیش‌بینی کرده و این درحالیست که مرکز آمار جمعیت ایران را در سال 1430، 93 میلیون نفر پیش‌بینی کرده است (10 میلیون اختلاف). بر همین مبنا نیز جمعیت ایران براساس آمار 2024 سازمان ملل نیز 91 میلیون نفر اعلام شده است، درحالیکه باتوجه به نرخ باروری 1.6 فرزند به ازای هر زن در ایران در حال حاضر جمعیت ایران حدود 85 میلیون و 900 هزار نفر است.

رئیس موسسه تحقیقات جمعیتی کشور تاکید کرد: با توجه به این اتفاق در گزارش‌های مختلف سازمان ملل، انتظار است مرکز آمار ایران به عنوان دستگاه متولی آمار ضمن بررسی تخصصی‌تر اتفاق رخ‌داده، موضوع را به نحو مقتضی به اداره امور اقتصادی و اجتماعی بخش جمعیت سازمان ملل متحد، منعکس و تا حصول نتیجه نیز پیگیری کند.

وی در توضیح بیشتر این موضوع بیان کرد: اختلاف اساسی آماری از آنجا شروع شده است که سازمان ملل برای سال 2019 از آمار‌های رسمی جمهوری اسلامی استفاده نکرده است. اگرحدود 4 میلیون اختلاف در سال 2019 را حذف کنیم با توجه به اینکه سازمان ملل از نرخ باروری مورد توافق نسبی استفاده می‌کند، در بلند مدت اختلاف آماری بشدت کاهش و قابل اغماض خواهد بود.

ماجرای پلمب بیمارستان لولاگر چیست؟

حذف غربالگری بازهم قربانی گرفت