آینده فناوریهای تولید فیلم چیست؟
علی نافذ عارفی*
هنر سینما از زمان ظهورش در قرن نوزدهم همواره پیشرفتهای عظیمی را در صنعت خود شاهد بوده است. از طنین رنگها بر روی تصاویر سیاه و سفیدش تا پژواک صوت آنچه تا قبل تصور می‌شد فقط تصاویری متحرک است. از جلوه های ویژه صوتی و بصری گرفته تا اضافه کردن بعد سومی که گویا بیننده خود را در دنیای خلق شده توسط آن حضور می‌پندارد.
در طول این مدت، سینما از فناوریهای متعددی برای خلق دنیاهای غیرقابل تصور از سرزمین میانه در کتابهای تالکین تا موجوداتی بیگانه در کهکشان‌هایی دور و در زمان گذشته بهره برده است. با این همه این سوال بوجود می‌آید که آیا نقطه عطف دیگری در انتظار صنعت سینما هست یا خیر؟ با نگاهی به اختراعاتی که در چند سال گذشته توسط مراکز تحقیقاتی ثبت شده اند و فناوری‌هایی که در دهه گذشته در سینمای جهان مورد استفاده قرار گرفته اند، می‌توان به این سوال پاسخ داد.
بخش اعظمی از کارهای پس از تولید که روی فیلمهای امروزه انجام می‌شود توسط رایانه‌ها اعمال می‌شوند. حال در نظر بگیرید اولین مرحله ساخت یک فیلم، آن کاغذ سفید که طلوع داستان از آن شروع می‌شود توسط هوش مصنوعی نوشته شود.
پژوهشگران علوم مصنوعی در دانشگاه نیویورک یک شبکه عصبی متناوب بنام بنجامین را درست کرده اند که می‌تواند از خود فیلمنامه بنویسد. این هوش مصنوعی با مراجعه به ده ها منبع ادبی که در اختیار دارد، می‌تواند فرایند نوشتن فیلمنامه که کاری بس زمانبر است را تسریع بخشد.
هوش مصنوعی در این مرحله متوقف نمی‌شود. هوش مصنوعی می‌تواند براساس تحلیلی که از روی تصاویر انجام می‌دهد، خود اقدام به صداگذاری نماید. حداقل چیزی که دانشمندان دانشگاه ام‌آی‌تی نوید آن را داده اند. تمامی مراحل تدوین فیلمها با سرعت خارق العاده تری پیش خواهد رفت.
تماشاگران سینما بارها توسط جلوه های ویژه رایانه ای یا همان سی‌جی‌آی به وجد آمده اند. برای دهه ها روند ترکیب دنیای مجازی با آنچه پیش روی عوامل فیلم بوده است کاری دشوار می‌نمود. کارگردان و بازیگران باید به خود القا می‌کردند که در فضایی قرار دارند که در مراحل پس تولید آن را قرار بود ببینند.
فیلم آواتار با قرار دادن تصاویر ترکیب شده همزمان در جلوی چشم کارگردان، پیش نمایشی از آنچه قرار است تولید شود، نشان می‌داد. با پیشرفت فناوری واقعیت مجازی (وی‌آر) و واقعیت افزوده (ای‌آر) دیری نخواهد پایید که بازیگران و سازندگان فیلم هر آنچه که قرار است برای سینماروها به نمایش درآید ببینند و در نتیجه فیلمی بهتر بسازند.
واقعیت مجازی و واقعیت افزوده فقط منحصر به سینماگران نخواهد بود و بینندگان خواهند توانست به مدد این فناوریها تجربه جدیدی از فیلم مورد علاقه شان داشته باشند. تصور کنید که خود را در میان جنگ بین انسانها و روباتهای ماتریکس می‌یابید یا اگر جکسون سرزمین میانه را رها نکند خود را در مقابل ارتش سائورون ببینید. زمانی که قهرمان مورد علاقه فیلمتان در حال تعقیب تبهکاران است شما مانند دستیاری پا به پای او در صحنه حضور دارید.
مطالبی که گفته شد خیالپردازی نویسنده این مطلب نیست و در حال حاضر برای سکانس چند فیلم مانند بند باز و جان ویک به اجرا درآمده و توسط سینماروها امتحان شده اند. حال در نظر بگیرید که رایانه بتواند از لحاظ رندرینگ تصاویر به جایی برسد که تمامی چیزهای پیش روی چشمان بیننده را با کیفیتی فوتورئالیسم خلق کند، چنانچه تفاوت آن با واقعیت تفکیک پذیر نباشد.
همانطور که اندی سرکیس در فیلمهای سیاره میمون‌ها نشان داده است، امکان آن وجود دارد تا کاراکترهایی کاملا رایانه‌ای خلق کرد که باورپذیر باشند. تنها وقتی صنعت سینما به مشکل برمی‌خورد که موجود خلق شده انسان باشد. هوش مصنوعی باید بتواند در آینده انسانهایی در دنیای مجازی خلق کند که باورپذیر باشند. نه تنها از منظر بروز احساساتشان بلکه رنگ و بافت پوست انسانهای مجازی از چنان کیفیتی برخوردار باشد که قابل شناسایی نباشد.
خارج از دنیای رایانه چطور؟ ثبت اختراعات نشان از اختراع دوربینهایی دارد که لایت فیلد خوانده می‌شوند. این دوربینها قادر خواهند بود تمامی اطلاعات موجود در مقابل لنز را پردازش و ثبت کنند. این اطلاعات فقط منحصر به چیزهایی که در فوکوس هستند و نور نمی‌شود بلکه همه چیز را در برمی‌گیرد.
سپس در پس تولید شما تصمیم خواهید گرفت که فوکوس کجا باشد و دیگر تغییراتی که خواهان آن باشید. دوربینهایی از این دست (مانند ایلوم ساخته شرکت لایترو) نه تنها قادر خواهند بود تمامی اطالاعات در تصویر را ثبت کنند بلکه حاوی نرم افزار نصب شده ای خواهند بود که تصحیح نور و رنگ و دیگر تغییرات را همزمان انجام دهند.
نمونه ای از این سطح از پردازش را در دوربین گوشی گوگل پیکسل 3 دیده ایم. دوربینی که به کمک نرم افزار خود تصاویری که در شب گرفته شده اند و از روشنایی و کانتراست مناسبی برخوردار نیستند را در کسری از ثانیه بهتر می‌سازد.
تمامی این فناوریها شرایطی را ایجاد خواهند کرد که فیلمساز بجای گذراندن زمان بسیار برای تدوین و تصحیح آنچه در نظر داشته بتواند اقدام به اثر خلاقانه ای بزند و فراتر از آنچه در تصور داشته را روی صفحه نقره ای سینما بیاورد.
*کارشناس روابط بین الملل سینما
