اجرای آنلاین شکل تازه تئاتر؛ تماشاگر را نمی‌بینید ولی می‌دانید او شما را می‌بیند

افشین هاشمی که به تازگی در اجرای آنلاین نمایش «آقای شادی» به ایفای نقش پرداخته است، دوران کرونایی را فرصتی مناسب برای آزمون و خطای اشکال تازه اجرای بی‌صحنه دانست.

این بازیگر و کارگردان در گفت‌وگو با ایسنا ادامه داد: تجربه بازی در این نمایش و اجرای آنلاین، کمی شبیه حضور مجری در برنامه‌های زنده تلویزیونی است؛ شما تماشاگری نمی‌بینید ولی می‌دانید که آن‌ها مشغول دیدن شما هستند.

او اضافه کرد: به همین دلیل پیشنهاد آرین رضایی کارگردان نمایش را پذیرفتم که نمایشنامه انتخابی‌اش، در ذات خود با چنین وضعیتی بسیار همخوان بود.

هاشمی با اشاره به ویژگی نمایشنامه «آقای شادی» افزود: در این اجرا، از طریق پیامک با تماشاگران در ارتباط بودیم و این‌گونه نبود که مخاطب حضور نداشته باشد.

او در پاسخ این پرسش که آیا شیوه اجرای آنلاین تئاتر می‌تواند جایگزینی برای اجرای زنده تئاتر در دوران کرونا باشد، گفت: در این مرحله این‌ها می‌توانند تجربه‌هایی مقطعی باشند همخوان با امکانات و شرایط موجود که انتخاب نمایشنامه‌اش هم به‌نظرم باید یکی از مولفه‌های مهم باشد. پس از چند تجربه البته می‌توان به ایده‌های دیگری هم رسید که شاید قدری منفک‌تر از این گونه نمایشنامه‌های همخوان با شکل اجرایی باشد. اما اگر این وضعیت ادامه یابد، شاید شکل و شمایل دیگری پیدا کند، شبیه آن‌چه در آغاز دهه 40 در تلویزیون رایج بوده است؛ به این معنا که اجرای زنده نمایش‌ها، همزمان فیلمبرداری و پخش شود.

او در ادامه بیان کرد: اگر این شیوه را انتخاب نکنیم شاید به سمت تله تئاتر برویم که در دهه 60 مرسوم بوده اما از آن‌جاکه نمی‌دانیم چنین شرایطی تا چه زمانی ادامه خواهد داشت، دوران کرونا فرصت خوبی است برای آزمون و خطاهای این چنینی است که شاید به عنوان یک شکل تازه اجرا مورد استفاده قرار بگیرد.

این نمایشنامه‌نویس خاطرنشان کرد: مقصودم از این سخن این است که اجرای آنلاین به عنوان یک امکان تازه اجرایی مورد مطالعه قرار بگیرد که ربطی به کرونا نداشته باشد و به امکانی تازه و مستقل بدل شود. در این لحظه اما تعطیلی جریان اصلی تئاتر به دلیل کرونا، فرصت آزمون و خطای چنین ایده‌هایی را برای ما فراهم می‌کند. اگر این ایده‌ها جواب داد، می‌تواند در دوران پس از کرونا هم به حیات خود ادامه دهد و اصلن ممکن است نمایشنامه‌هایی بنویسیم برای اجرای آنلاین یا این‌که اجرای همزمان بازیگری در نقطه‌ای دیگر از کره خاکی از مولفه‌های اصلی آن اجرا باشد.

او در پاسخ به پرسشی دیگر مبنی بر این‌که تمایل دارد بار دیگر در اجرای آنلاین تئاتر به ایفای نقش بپردازد، گفت: باید اول بازخورد این اجرا را ببینیم و در مرحله بعد ببینیم چه متنی می‌توانیم پیدا کنیم. دوست دارم کاری که انتخاب می‌کنم، مناسب فضای آنلاین باشد. البته نمایشنامه‌هایی وجود دارند مانند «کوارتت» اثر امیررضا کوهستانی (سال‌ها پیش در تالار مولوی اجرا شد) که اساسا به دلیل تمرکزی که بر تصویر ثابت اما همزمانی در دیدن چند تصویر با هم دارد، در این فضا به خوبی قابل اجراست. چنین نمایشنامه‌هایی می‌تواند در این شرایط کاربرد داشته باشد.

نمایش «آقای شادی» به نویسندگی دیوید ممت و کارگردانی آرین رضایی و بازی افشین هاشمی شامگاه پنجشنبه و جمعه 11 و 12 اردیبهشت‌ماه به صورت آنلاین و برای حمایت از پویش یادا (یاران درمانگران ایران) اجرا شد.

افشین هاشمی اسفند سال گذشته مشغول بازی در نمایش «روزهای رادیو» نوشته و کار محمد رحمانیان بود که به دلیل شیوع کرونا اجرای آن پس از دو شب متوقف شد. او که علاوه بر بازیگری، نویسندگی و کارگردانی، دستی هم در موسیقی دارد و کمانچه می‌نوازد، مدتی بعد از تعطیلی تئاترها، در صفحه شخصی خود دوره‌های آموزشی آشنایی با موسیقی ایرانی را برای مخاطبان غیرتخصصی تدارک دید و در دوران کرونایی کوشید سهمی در سرگرمی و نیز آموزش مردم داشته باشد.