اجرای جدیدی از ربنای شجریان با ساز کلارینت منتشر شد

سعید کرمی که آشنایی کاملی با موسیقی ترک و عرب دارد، با ساز کلارینت ربنا را نواخته است. کرمی این اثر را به مناسبت ماه مبارک رمضان اجرا و به مردم ایران تقدیم کرده است.

سعید کرمی درباره این اجرا و در یادداشتی که در فضای مجازی منتشر کرده می‌گوید: اگر از دیدگاه موسیقی ترک و عرب نگاه کنیم، «ربنا» در مقام «راست» اجرا شده است. اگر بخواهیم از دیدگاه موسیقی ایرانی به «ربنا» نگاه کنیم، این آواز در افشاری و عراق افشاری است. به طور کلی «ربنا» یی که استاد شجریان اجرا کرده، مقام «راست» عرب و درموسیقی ایرانی «عراق و افشاری» است که اشاره‌هایی به «عجم» دارد که مقامی در موسیقی ترک و عرب است که بسیار نزدیک به «ماهور» و گام «ماژور» غربی است.

وی افزود است: «ربنا» به شکل آوازی اجرا شده و خواننده‌اش هم تحریرها و تکنیک‌های خاصی در آن به کار برده است. این اجرا به گوش مردم ایران آشناست و به همین دلیل خواندن دوباره آن کار دشواری است. البته لزومی هم ندارد که خواننده‌ی دیگری این آواز را بخواند؛ آن هم وقتی که نتواند چیز جدیدی به آن اضافه کند و یا اینکه نتواند اجرای بهتری داشته باشد.

این آهنگساز و نوازنده درباره انگیزه‌های اجرای «ربنا» با ساز کلارینت، می‌گوید: اجرای این اثر روی ساز متفاوت است؛ آن هم روی سازی که ایرانی نیست و صداهای «سری» و «کرن» روی این ساز وجود ندارد. سخت‌ترین بخش این کار اجرای تحریرهایی است که استاد شجریان در «ربنا» اجرا کرده است. تقلید کردن تحریرها و تکنیک‌های شجریان روی ساز کلارینت بسیار دشوار است.

وی تاکید می‌کند: استاد شجریان در اجرای آواز «ربنا» نفس‌گیری عجیبی دارد و بیشتر جمله‌ها را یک نفس خوانده است. من هم مجبور بودم تمام این جمله‌ها را یک نفس اجرا کنم و فقط جاهایی که شجریان نفس گرفته من هم نفس گرفته‌ام. اجرای این اثر روی ساز کلاینت بسیار دشوار بود. اینکه خیلی از جمله‌ها را یک نفس اجرا کنی، تکنیک‌های اجرا شده را رعایت کنی، فاصله‌های «کرن» را رعایت کنی کار را دشوار می‌کند.

• محمدرضا شجریان
• نوازنده