احتمال مردودی دولت با آزمونی نسبتا ساده با عنوان «بنزین نوروزی»!
با نزدیک شدن به روز‌های پایانی سال، بحث تخصیص سهمیه ویژه برای نوروز به شدت داغ شده و واکنش مقامات دولتی را در پی داشته است. واکنش‌هایی ضد و نقیض و ابهام آفرین.
به گزارش «تابناک»، از جمله این واکنش ها، شنیده‌هایی است که حکایت از دستور رئیس جمهور به هیات دولت برای اختصاص این سهمیه ویژه در نوروز به مالکان خودرو‌های سواری دارد. خبری که ساعاتی پیش وزیر نفت کشورمان بر آن مهر صحه زد و تاکید کرد که در دستور کار دولت قرار دارد.
آن گونه که پیش از ظهر امروز بیژن زنگنه در حاشیه کنفرانس توسعه نظام مالی در صنعت نفت در جمع خبرنگاران بیان کرده، رئیس جمهور در جلسه هیات دولت دستور داده تا پیشنهاد‌ها برای تعیین میزان تخصیص بنزین سهمیه نوروز دریافت گردد تا بعد در نشستی درباره اش تصمیم گیری شود.
البته این ایده تا همین جای کار هم مخالفان پر و پا قرصی دارد. مخالفانی در هیات دولت که دست کم صدای مخالفاتشان به گوش وزیر نفت رسیده است. مخالفتی که زنگنه در تشریح چرایی آن گفته: «دلیل مخالفت این افراد این است که منابع یارانه‌ها کاهش می‌یابد، چون منابع حاصل از افزایش قیمت بنزین تماما با دستور رئیس‌جمهوری و تصویب سران نظام به خانواده‌های کم‌بضاعت اختصاص می‌یابد.»
وی افزوده: «اگر قرار باشد 100 لیتر سهمیه بنزین به 18 میلیون خودروی سواری که در کشور وجود دارد، تخصیص پیدا کند، یعنی باید یک میلیارد و 800 میلیون لیتر بنزین به خودرو‌ها سهمیه نوروزی داده شود که اگر این رقم را در 1500 تومان ضرب کنیم، نزدیک 3 هزار میلیارد تومان از منابع برای تخصیص به افراد مشمول کم می‌شود.»
به تعبیر بهتر، برخلاف رئیس جمهور، برخی از دولت مردان تاکید دارند که نمی‌شود بنزین را سهمیه بندی کرد و افزایش قیمت داد و منافع گردآمده از این محل را به یارانه حمایت معیشتی تبدیل نمود و به مردم داد و باز به دنبال اختصاص سهمیه‌های ویژه بود، حتی اگر پای سهمیه نوروز در میان باشد.
ماجرا زمانی جالب‌تر می‌شود که به حساب دو دو تای وزیر نفت دقت کنیم که ظاهرا بی اشکال و منطقی به نظر می‌رسد. محاسبه‌ای ساده که بر اساس آن، اختصاص سهمیه بنزین نوروزی به نوعی حکم دست درازی به جیب اقشار کم درآمد و بهره‌مند از یارانه حمایت معیشتی را خواهد داشت و منصفانه نیست.
اما آیا این حساب و کتاب بی اشکال و درست است؟ با کمی کنکاش در این خصوص پی خواهیم برد که چند اشکال متوجه این محاسبه ریاضی است، از جمله این اشکال که میزان سفر‌ها و مصرف سوخت در کشور در ایام نوروز به شدت افزایش پیدا می‌کند و در نتیجه اختصاص سهمیه بیشتر الزاما به معنای کاهش درآمد‌های ناشی از سهمیه بندی و افزایش قیمت بنزین نیست.
این را می‌شود با جست و جو در دنیای مجازی و سرک کشیدن به آرشیو اخباری دریافت که به نقل از دولت مردان منتشر شده اند و حکایت از افزایش مصرف سوخت در بازه منتهی به نوروز، نوروز و حتی روز‌های بعد از این تعطیلات دارند. اخباری که نشان می‌دهند مخالفت برخی دولت مردان با سهمیه نوروزی چندان اصولی نیست.
این در حالی است که اگر پای افزایش مصرف هم در میان نباشد، بی توجهی به چرخه بزرگ گردش مالی در نوروز در حوزه گردشگری و ندید گرفتن ارتباط این بخش با سهمیه بندی سوخت و افزایش قیمت بنزین، اشکال دیگری است که متوجه مخالفت برخی دولت مردان با اختصاص سهمیه سوخت نوروزی است. اشکالی که می‌شود به غفلت ایشان از ضرورت صله رحم هم ربطش داد و متعجب شد.
به این موارد، ندید گرفتن نقش سفر‌های نوروزی در کاهش تنش‌ها و التهابات در جامعه و فراهم آمدن شرایط شروع پرانرژی سال جدید را هم می‌توان اضافه کرد که بخواهیم یا نخواهیم، تا حدودی تحت تاثیر سهمیه بندی بنزین قرار دارند. سهمیه‌ای که به باور بسیاری بسیار اندک در نظر گرفته شده و برای منصفانه کردن اوضاع هم که شده می‌بایست به دنبال بهانه برای افزایش گاه و بیگاهش بود نه اینکه با افزایشش در بزرگترین موسم سفر‌های ایرانیان مخالفت شود!