اختصاص ردیف بودجه برای مرجعیت علمی

وزیر علوم با انتقاد از برخی که می گویند چرا مقاله را به رایگان در اختیار دنیا قرار می‌دهید گفت: ما به علم عنکبوتی اعتقاد نداریم و می‌خواهیم پرچم علمی در عرصه بین‌الملل به اهتزاز درآید.

به گزارش خبرنگار مهر، دکتر محمدعلی زلفی گل در آیین تجلیل از سردبیران و مدیران مسئول نشریات علمی نمایه شده در پایگاهای معتبر بین‌المللی گفت: سردبیران و مدیران مسئول، خیران آموزش عالی کشور هستند. به دلیل اینکه عمر و دانش و تجربه خود را صرف علم و نوآوری و توسعه و نشر علمی می‌کنند.

وی تاکید کرد: نشریات علمی پرچم‌های برافراشته ملی و بین‌المللی ما و باعث افتخار جمهوری اسلامی هستند. بنابراین نوع نگاه ما به نشریات، باید متفاوت باشد.

وزیر علوم با اشاره به تجربیات خود در کمک سردبیری یکی از نشریات اشپرینگر، به سردبیران و مدیران مسئول توصیه کرد: عاشقانه برای این کار وقت بگذارند تا زودتر فرآیند داوری انجام و داده‌ها و یافته‌ها زودتر منتشر شود. گاهی اوقات دیر منتشر شدن مقالات سبب می‌شود که داده‌ها تبدیل به داده‌های دست دوم شوند.

وی اظهار کرد: ما در وزارت علوم سعی کردیم کار بی مزد و مواجب مدیران مسئول و سردبیران را در آیین‌نامه‌ها ببینیم دستورالعمل پایه‌های تشویقی و دستورالعمل جامع پژوهانه نمونه ای از تلاش ما برای این بوده که بگوییم که زحمات شما را می‌بینیم؛ اگرچه این در مقابل زحمات شما ناچیز است.

افزایش مجلات نمایه شده در پایگاه‌هایی بین‌المللی

زلفی گل با اشاره به برگزاری کارگاه‌ها و دوره‌های مختلف برای مدیران مسئول و سردبیران در سال‌های اخبر، گفت: این اقدام سبب افزایش مجلات نمایه شده در پایگاه‌هایی بین‌المللی شده است. در 4 دهه قبل 101 مجله وزارت علوم نمایه شده بودند و در دولت سیزدهم 72 مجله نمایه بین‌المللی گرفتند.

وی در مورد حمایت مالی از نشریات نمایه شده گفت: امسال 300 میلیون برای مجلات انگلیسی و 500 میلیون برای مجلات فارسی نمایه شده در پایگاه‌های بین‌المللی در نظر گرفتیم. اینها اعتبار شایسته‌ای در مقایسه با زحمات شما نیست ولی تنها برای این است که نشان دهیم ما شما را می‌بینیم.

وی با تاکید بر اهمیت مرجعیت علمی گفت: امسال ردیف بودجه‌ای برای مرجعیت علمی در قانون بودجه در نظر گرفته‌ایم.

زلفی‌گل با انتقاد از برخی اعتقادات در مورد منتشر نکردن مقالات گفت: برخی دیدگاه‌ها می‌گویند ما چرا باید علم خود را منتشر کنیم؟ برخی به علم عنکبوتی اعتقاد دارند و می‌گویند چرا باید دانش خود را منتشر کنیم تا دیگران رایگان استفاده کنند؟

وی پاسخ داد: باید توجه داشت که این موضوع متفاوت است و از بعد اخلاقی انتشار علم وظیفه است. در علم مالکیت مطرح نیست چرا که علم قابل خرید و فروش نیست. ما به علم عنکبوتی اعتقاد نداریم و می‌خواهیم پرچم‌های علمی کشور در عرصه بین‌المللی در حال اهتزاز باشند.

وزیر علوم تاکید کرد: مدیران مسئول و سردبیران باید مراقب حق‌الناس باشند و به ناحق مقاله‌ای را رد نکنند و نپذیرند. هنر مدیر مسئول این است که شبکه داوران همتا را ایجاد کند و از ظرفیت جوانان در این زمینه استفاده کنند.

وی از مدیران مسئول و سردبیران خواست که ایده‌های خود در این زمینه‌های راهکارهای تقویت مجلات علمی، افزایش نشریات دارای مقالات با همکاری بین‌المللی، ارتباط دیپلماسی علمی با مجلات علمی، ارتباط مقالات علمی با علم‌سنجی، افزایش مرجعیت علمی نشریات، درخواست از دانشمندان بزرگ برای انتشار مقاله در مجله ما... ارائه کنند.

وی خاطر نشان کرد: جامعه با قانون، مدیریت می‌شود و توسعه با توصیه امکان‌پذیر نیست. حتی فرهنگ صالح نیز از طریق قانون اجرایی می‌شود. پس باید از ظرفیت قوانین و مقررات برای تقویت مجلات علمی کشور استفاده کنیم.

مجلات تارهای علم عنکبوتی را پاره می‌کنند

وزیر علوم با تاکید بر اینکه مجلات علمی تارهای علم عنکبوتی را پاره می‌کنند، گفت: مجلات دانش شخصی را به دانش بشری و اجتماعی تبدیل می‌کنند. وقتی یک یافته جدید را منتشر می‌کنید، هر جای دنیا آن را استفاده می‌کنند و در نتیجه عمر بشر صرف کارهای تکراری نشود. وی خاطر نشان کرد: باید نگاه بشریتی داشته باشیم. اقیانوس علم بشری برای همه است.

وی با بیان اینکه مجلات برجسته علمی وقتی می‌بییند دانشمندی در زمینه‌ای سرآمد است، از او دعوت می‌کنند تا در یک شماره مجله به عنوان سردبیر مهمان باشند، گفت: باید این شیوه را نیز آموزش دهیم و از این ظرفیت استفاده کنیم.

زلفی گل افزود: مجلات برجسته دنیا در هر شماره یک یا دو مقاله مروری در یک موضوع نوظهور منتشر می‌کنند. مقالات مروری ارجاعات را بالا می‌برند. باید از تجربیات مجلات کیفی دنیا استفاده کنیم. یکی از مسیرهای موثر تحقق مرجعیت علمی، مجلات علمی هستند.

وی تاکید کرد: یکی از راه‌های حفظ رتبه علمی کشور ما داشتن مجلات علمی کیفی و کمی است. هم کیفیت و هم کمیت مهم است. کیفیت از دامن کمیت بیرون می‌آید.

وزیر علوم با بیان اینکه از سربازی به سرداری می توان رسید، گفت: دانایی تدریجی است سزارینی و آسانسوری نیست. به مرور یک مجله به بلوغ می‌رسد.

وی تاکید کرد: وقتی مجلات تحت نمایه بین‌المللی در می‌آیند باعث ارتقای رتبه علمی می‌شوند. بین‌المللی سازی مجلات علمی برای ما آورده زیادی دارد. بنابراین باید نهایت تلاش خود را بکنیم که مجلات برای حیات خود با محدودیتی روبرو نباشند.