ازدواج؛ قافله‌ای که جوانان دم‌بخت از آن عقب ماندند

ازدواج جوانان بی تردید یکی از مهمترین دغدغه های یک جامعه می‌تواند باشد، به همین دلیل ازدواج جوانان باید اهمیت ویژه ای در سیاست گذاری دولت ها داشته باشد. پیمان ازدواج به دلیل مشکلات گوناگون جامعه مورد حمله قرار گرفته است. آمارها نشان می‌دهد که ازدواج جوانان به دلیل مسائل اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و یا خانوادگی کاهش یافته است.

با وجود قوانین و مصوبات حمایت و تسهیل در امر ازدواج جوانان هنوز این قشر از جامعه، راه بسیار سختی را برای شروع یک زندگی مشترک درپیش دارند.

محسن حاج‌محمدی، روانشناس و مدرس دانشگاه درباره قانون تسهیل ازدواج جوانان که در سال 1384 تصویب شد، اظهار کرد: این قانون از سال 1384 در کشور تصویب و اجرا شد اما لازمه به نتیجه رسیدن این قانون، بسترسازی است.

وی به اتفاقاتی که بعد از به تصویب رسیدن این قانون افتاده اشاره کرد و گفت: تنها متولی ازدواج و تسهیل در امر ازدواج در کشور که سازمان ملی جوانان بود، از نظر سطحی تبدیل به یک معاونت شد؛ این سازمان مستقل که زیرنظر ریاست جمهوری بود به یک معاونت تخصصی در وزارت ورزش و جوانان تبدیل شد.

حاج‌محمدی اضافه کرد: محقق کردن تسهیل در امر ازدواج کار یک سازمان یا وزارتخانه نیست و باید شهرداری‌ها، تالارها، فرهنگسراها، اردوگاه‌ها و نهاد‌هایی که در بخش اجتماعی فعالیت دارند برای به نتیجه رسیدن، به یکدیگر کمک کنند.

محسن حاج‌محمدی به شاهراه‌های کاهش نرخ ازدواج اشاره کرد و گفت: بالابودن هزینه ازدواج، نداشتن شغل و ترس از ازدواج، شاهراه‌های کاهش نرخ ازدواج هستند.

بانک‌ها در پرداخت تسهیلات ازدواج همکاری نکردند

راشد پرستار، دبیر ملی رویش جوانان انقلاب و عضو هیئت مدیره مجمع ملی تشکل‌های جوانان گفت: در سال گذشته 9 میلیون و امروز 13 میلیون جوان در شرف ازدواج داریم و این افزایش آمار به نقص قانون برمی‌گردد.

وی ادامه داد: اگر تشکیل صندوق ذخیره، ایجاد مسکن موقت، پرداخت کمک هزینه اقتصادی و افزایش خوابگاه‌هایی برای جوانان اتفاق می‌افتاد اکنون این عدد کاهشی بود.

دبیر ملی رویش جوانان انقلاب اضافه کرد: 89 درصد استان‌های ما (حدود 28 استان) ستاد ساماندهی امور جوانان تشکیل نمی‌دهند درحالی‌که در کشور‌های توسعه یافته و همچنین در کشوری مانند افغانستان پارلمان جوانان وجود دارد و جوانان می‌توانند مشکلات خود را به این پارلمان‌ها منتقل کنند اما در کشور ما چنین نهادی وجود نداشته و شاهد مشکلاتی در حوزه جوانان هستیم.

وی گفت: در حال حاضر در کشور، متولی امر ازدواج مشخص نیست.

دبیر ملی رویش جوانان انقلاب ادامه داد: با اینکه تسهیلات ازدواج، بخشنامه شد و وزارت اقتصاد روی آن تاکید کرد اما بانک‌ها در پرداخت تسهیلات ازدواج در راستای این بخشنامه عمل نکردند و برخی زوجین حدودا هشت ماه است که در صف تسهیلات ازدواج هستند.

دبیر ملی رویش جوانان انقلاب همچنین موانع اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و فردی را علل کاهش ازدواج جوانان دانست.

معاونت جوانان نمی‌تواند متولی ازدواج جوانان باشد

حجت‌الاسلام و المسلمین مهدی متقی‌فر، مدیرکل برنامه‌ریزی و توسعه اجتماعی جوانان وزارت ورزش و جوانان در پاسخ به این سوال که وزارت ورزش و جوانان در موضوع تسهیل ازدواج کجا ایستاده است، اظهار کرد: وزارت ورزش و جوانان در طول سال گذشته و امسال، بیشترین تشکیل ستاد‌های ساماندهی با استانداران را داشته است.

وی گفت: در دولت سیزدهم، دو بار شورای عالی جوانان با حضور رئیس جمهور برگزار و در این دو جلسه قوانین مختلفی مطرح و چند مصوبه که دو مورد از آن‌ها مربوط به تسهیل ازدواج جوانان بود، ارائه شد.

حجت‌الاسلام متقی‌فر اضافه کرد: یکی از مهم‌ترین مصوبات شورای عالی جوانان، استفاده از مکان‌هایی با امکانات بالا برای عروسی جوانان بود که تا یک ماه آینده اجرایی می‌شود.

مدیرکل برنامه‌ریزی و توسعه اجتماعی جوانان وزارت ورزش و جوانان به تغییر نگاه جوانان به ازدواج اشاره کرد و گفت: آمار استان‌های محروم کشور در ازدواج، بالاتر از نرخ کشوری هستند. آماری وجود دارد که نشان می‌دهد بسیاری از کارمندان با درآمد بالای 10 میلیون تومان، مجرد هستند.

وی اضافه کرد: مشکلات اقتصادی دلیل کاهش نرخ ازدواج نیست؛ بلکه ریشه آن در نوع نگاه جوانان و در حوزه فرهنگ است.

حجت‌الاسلام متقی‌فر ادامه داد: معاونت جوانان نمی‌تواند متولی ازدواج جوانان باشد؛ به این دلیل که مباحثی چون اشتغال پایدار و مسکن در ازدواج جوانان دخیل هستند و معاونت جوانان نمی‌تواند به تنهایی تسهیل در ازدواج جوانان را رقم بزند.

وی اضافه کرد: معاونت جوانان سه تکیلف اساسی آموزش پیش از ازدواج، راه اندازی مراکز تخصصی ازدواج خانواده و رصد و پیگیری تسهیلات ازدواج دارد.

حجت الاسلام متقی‌فر اظهار کرد: طبق آیین نامه به طور متوسط در هر ماه باید دو بار ستاد ساماندهی چه توسط استاندار در مسئله ازدواج و چه توسط معاون استاندار در بحث موقعیت اجتماعی جوانان تشکیل شود اما اولویت دستگاه‌های کشور ازدواج جوانان نیست.

وی در بحث آموزش‌های اجباری گفت: این نوع الزامات و آموزش‌ها کاربردی نیست و ما باید روش‌ها و قالب‌های جدیدی در آموزش‌های پیش از ازدواج داشته باشیم.

مدیرکل برنامه‌ریزی و توسعه اجتماعی جوانان وزارت ورزش و جوانان درباره قانون و نقص آن گفت: در حوزه قانون مشکلی وجود ندارد اما چون الزام انجام قانون برای دستگاه‌ها وجود ندارد، مشکل به وجود می‌آید.