از تاثیر اسنپ بک در سینما تا سود قاچاق در پلتفرم ها

سعید خانی، تهیه‌کننده سینما با اشاره به تاثیرات اقتصادی و روانی بازگشت اسنپ‌بک در جامعه معتقد است، اگر راهکاری برای بهبود وضعیت سینمای شکست خورده اندیشیده نشود، نه تنها میزان تولید فیلم کاهش پیدا می‌کند بلکه عرصه رقابت به شبکه نمایش خانگی هم واگذار می‌شود.

او که این روزها دو فیلم «حرکت آخر» و «لیپار» را در سینماها پخش کرده، از افزایش تعداد سالن‌های این دو اثر در روزهای آینده خبر می‌دهد و درباره فیلم جدیدی که در تدارک ساخت آن بوده، در گفت وگویی با ایسنا بیان کرد: همیشه وقتی شرایط اقتصادی در مملکت ملتهب می‌شود حوزه‌های بسیاری تاثیر می‌گیرند و فضای هنر و سینما هم مستنثنا نیست. وقتی در سینما ثبات وجود نداشته باشد، حضور سرمایه‌گذاران هم به مخاطره می‌افتد. خود من و تعدادی از همکارانم در روزهای اخیر بخاطر اسنپ‌بک مذاکراتی که برای سرمایه‌گذار برای ساخت فیلم‌های جدیدمان داشتیم متوقف شدند و این نگرانی وجود دارد که امسال با این شرایط فیلم زیادی در سینما تولید نشود.

برآورد هزینه‌های تولید فیلم مثل قیمت طلا و دلار لحظه‌ای شده

خانی افزود: بجز این‌ها، افزایش نرخ تورم باعث می‌شود برآوردهای تولید فیلم متغیر باشد و همانطور که قیمت طلا و دلار لحظه‌ای بالا می‌رود برآوردهای ما هم لحظه‌ای شده‌اند، چرا که به هر حال بخشی از هزینه‌های تولید به خرید یا اجاره تجهیزاتی برمی‌گردد که افزایش قیمت ارز در آن تاثیر زیادی دارد.

وی درباره هزینه‌های ساخت تولید فیلم گفت: الان برای یک فیلم با بودجه کم و اصطلاحا Low Budget با دو بازیگر متوسط حدود 30 میلیارد تومان باید خرج کرد، در صورتی که فیلم «رها» با رقمی کمتر از این قیمت، تولید شده بود. ما زمانی براوردمان به این شکل بود که 70 درصد هزینه‌ها متعلق به عوامل بود و 30 درصد برای بازیگران ولی با تغییر شرایط، جای دستمزد بازیگرها با عوامل تغییر کرده و الان بیش از 50 درصد بودجه تولید یک فیلم برای بازیگران خرج می‌شود. تمام این‌ها در حالی است که ما باید به بازگشت سرمایه هم فکر کنیم ولی چگونه!؟

تهیه‌کننده فیلم‌های «من»، «دوزیست» و «سال گربه» در پاسخ به اینکه فروش فیلم‌ها در اکران با چه رقمی شکست خورده محسوب می‌شوند؟ گفت: به نظرم اگر فیلمی کمتر از 60 میلیارد تومان بلیت بفروشد، در گیشه شکست خورده مطلق است. اگر فیلم بین 60 تا 100 میلیارد تومان بفروشد می‌تواند حداقل به پول خود برسد و اگر بالای 100 میلیارد تومان بفروشد آن وقت می‌توان به سود فکر کرد و الان شرایط اکران بر همین اساس قابل تحلیل است.

چرا برای موفقیت «پیرپسر» و ناکامی دیگر فیلم‌ها پژوهش نمی‌شود؟

خانی ادامه داد: متاسفانه ما پژوهشی در سینما انجام نمی‌دهیم که مشخص شود چرا فیلم‌های «زن و بچه» یا «پیرپسر» در اکران موفق بودند در صورتی که بسیاری دیگر از فیلم‌های اجتماعی اصلاً موفقیتی نداشتند. در میان فیلم‌های کمدی هم فقط یکی دو فیلم هستند که اکران خوبی دارند. به همین دلیل باید گفت که ما الان با یک سینمای شکست‌خورده طرف هستیم که هم سازمان سینمایی و هم صنف نسبت به آن کم‌کاری می‌کنند. در این اوضاع سینما یک رقیب جدی به نام vod دارد که با پول پاشی شرایط را برای سینما سخت‌تر کرده است.

او درباره اینکه در چند وقت اخیر بسیاری از سریال‌های شبکه نمایش خانگی مثل سال‌های اول رونق پلتفرم‌ها جذاب نبوده‌اند، گفت: پلتفرم‌ها مثل سوپرمارکتی هستند که هر نوع خوراکی‌ای دارند و از حجم ترافیک، اسپانسر و دانلود درآمد کسب می‌کنند. آن ها نسبت به سرمایه‌گذاری‌های انجام شده خود در سطح کلان درآمد خوبی به دست می‌آورند و در شرایطی که ما در سینما دو سه ماه از عمر مفید خود را می‌گذاریم فیلم تولید می‌کنیم و بعد سراغ کار بعدی می‌رویم، آن‌ها استارتاپ‌هایی هستند که هر روز محتوا تولید می‌کنند و در دورانی که تلویزیون هم محتوای جذابی ندارد بخش زیادی از جامعه را، مخاطب هر روز و شب خود کرده‌اند.

قیمت‌گذاری پلتفرم‌ها مدام بالا می‌رود و سینما هر روز ضعیف‌تر می‌شود 

خانی با اشاره به قاچاق شدن تولیدات انحصاری این پلتفرم‌ها در فاصله زمانی کمی از پخش بیان کرد: اصلاً بخشی از درآمد آن‌ها از طریق همین نسخه‌های غیرقانونی و آگهی‌هایی است که آنجا پخش می‌شود و حتی صاحب آگهی‌ها موافق هستند که جلوی پخش این نسخه‌های غیرقانونی گرفته نشود، چون از همین طریق است که برخی سریال‌های موفق نزدیک به 50 میلیون مخاطب داشته‌اند. اما در نهایت مسئله اصلی این است که سینمای یک هنر - صنعت است ولی شبکه نمایش خانگی فقط صنعت است.

سینما سالی 2000 میلیارد تومان می‌فروشد ولی پلتفرم‌ها هر کدام 2000 میلیارد تومان خرج می‌کنند و قطعاً برایشان درآمدزایی دارد و قیمت‌گذاری آن‌ها هم هر روز بالاتر می‌رود در حالی که سینما به خودی خود در جهان به مخاطره افتاده و در کشورهای دیگر راهکارهایی را جستجو می‌کنند ولی متاسفانه اینجا کسی به فکر نیست و سینما هر روز ضعیف‌تر می‌شود.

وی افزود: برای ماه‌های آینده اگر مقطعی و کوتاه مدت بخواهیم چاره بیندیشیم، باید سراغ اکران فیلم‌های توقیفی برویم که می‌توانند به سینما کمک کنند اما در طولانی مدت باید راهکاری در نظر گرفته شود تا فیلم‌های استاندارد و باکیفیت ساخته شوند.

باید ببینیم چرا بعضی فیلم‌های اجتماعی فروش خوبی نداشتند؟ آیا اگر فیلم‌های ما حرف روز و مسائل اجتماعی و سیاسی را مطرح کنند، نمی‌تواند تماشاگر جذب کنند؟ مخاطب امروز جامعه، آنقدر درگیر و در معرض محتوای متنوع در استارتاپ‌های داخلی و خارجی است که اگر سینما محتوای به روز و جذابی ارائه نکند نمی‌تواند موفق باشد.